trustworthy
۷۷
ویرایش
پیش نویس:دلبسته نشدن به دنیا: تفاوت میان نسخه‌ها
←معناشناسی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
برخی لغت‌شناسان دنیا را به معنای نزدیک‌تر بودن نسبت به [[جهان آخرت]] و مرحله نخست زندگی می‌دانند و برخی دیگر آن را به معنای پست‌تر نسبت به جهان آخرت دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=معجم مقاییس اللغه|نام=احمد|نام خانوادگی=ابن فارس|ناشر=مكتب الاعلام الاسلامي|جلد=2|صفحه=303|سال=1404}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لسان العرب|سال=1414|نام=محمد بن مكرم|نام خانوادگی=ابن منظور|جلد=14|صفحه=272}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=النهاية في غريب الحديث و الأثر|سال=1367|نام=مبارك بن محمد|نام خانوادگی=ابن اثير جزريی|جلد=2|صفحه=137}}</ref> در فرهنگ اسلامی دنیا بیشتر به معنای دوره زندگی هر انسان تا پیش از مرگ به کار رفته که محدود بوده و به ندرت به معنای جهان مادی و کیهان آمده است. دنیا مزرعه آخرت {{عربی|الدنیا مزرعة الآخرة}} و محل سعی و کوشش است و آنچه در آخرت نصیب انسان می‌شود جز دستاورد تلاش دنیا نیست: {{قرآن|وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى|ترجمه=و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود|سوره=سوره نجم|آیه= | برخی لغت‌شناسان دنیا را به معنای نزدیک‌تر بودن نسبت به [[جهان آخرت]] و مرحله نخست زندگی می‌دانند و برخی دیگر آن را به معنای پست‌تر نسبت به جهان آخرت دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=معجم مقاییس اللغه|نام=احمد|نام خانوادگی=ابن فارس|ناشر=مكتب الاعلام الاسلامي|جلد=2|صفحه=303|سال=1404}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لسان العرب|سال=1414|نام=محمد بن مكرم|نام خانوادگی=ابن منظور|جلد=14|صفحه=272}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=النهاية في غريب الحديث و الأثر|سال=1367|نام=مبارك بن محمد|نام خانوادگی=ابن اثير جزريی|جلد=2|صفحه=137}}</ref> در فرهنگ اسلامی دنیا بیشتر به معنای دوره زندگی هر انسان تا پیش از مرگ به کار رفته که محدود بوده و به ندرت به معنای جهان مادی و کیهان آمده است. دنیا مزرعه آخرت {{عربی|الدنیا مزرعة الآخرة}} و محل سعی و کوشش است و آنچه در آخرت نصیب انسان می‌شود جز دستاورد تلاش دنیا نیست: {{قرآن|وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى|ترجمه=و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود|سوره=سوره نجم|آیه=39}}.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دانشنامه امام علی، مقاله دنیا و آخرت|سال=1387|نام=عبدالامیر|نام خانوادگی=خادم علی‌زاده|جلد=7|صفحه=109}}</ref> | ||
== پیامدهای دنیاطلبی == | == پیامدهای دنیاطلبی == | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
در هر صورت اگر انسان دنبال دنیاطلبی و دنیا دوستی بدون نگاه آخرتی باشد آثار ناگوار فراوانی در پی دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: | در هر صورت اگر انسان دنبال دنیاطلبی و دنیا دوستی بدون نگاه آخرتی باشد آثار ناگوار فراوانی در پی دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: | ||
# '''فراموشی یاد خدا:''' از آثار ناگوار دنیا دوستی غفلت و فراموشی یاد خداست. قرآن کریم می فرماید: {{قرآن|ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَینِ فی جَوْفِه|ترجمه=خداوند براى هيچ مردى در درونش دو دل ننهاده است|سوره=سوره احزاب|آیه= | # '''فراموشی یاد خدا:''' از آثار ناگوار دنیا دوستی غفلت و فراموشی یاد خداست. قرآن کریم می فرماید: {{قرآن|ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَینِ فی جَوْفِه|ترجمه=خداوند براى هيچ مردى در درونش دو دل ننهاده است|سوره=سوره احزاب|آیه=4}}. اگر محبت دنیا قلب انسان را پر کند دیگر جایی برای تجلی محبت خدا باقی نمی ماند. | ||
# '''غفلت از آخرت:''' پیامد آشکار مشغول شدن قلب انسان به دنیا، فراموشی آخرت است که موجب خسران ابدی برای انسان است. امام علی(ع) می‌فرمایند: {{عربی|کیفَ یعْمَلُ لِلْآخِرَةِ الْمَشْغُولُ بِالدُّنْیا|ترجمه=کسی که سرگرم دنیاست، چگونه برای آخرت کار کند؟!}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تصنیف غرر الحکم و درر الکلم|سال=1366|نام=عبد الواحد بن محمد|نام خانوادگی=تميمى آمدى|صفحه=141}}</ref> انسان دنیا دوست همه توان و توجه خود را در گرد آوری توشۀ ناچیز دنیا صرف خواهد کرد و و دستش از توشۀ آخرت به کلی خالی خواهد بود. | # '''غفلت از آخرت:''' پیامد آشکار مشغول شدن قلب انسان به دنیا، فراموشی آخرت است که موجب خسران ابدی برای انسان است. امام علی(ع) می‌فرمایند: {{عربی|کیفَ یعْمَلُ لِلْآخِرَةِ الْمَشْغُولُ بِالدُّنْیا|ترجمه=کسی که سرگرم دنیاست، چگونه برای آخرت کار کند؟!}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تصنیف غرر الحکم و درر الکلم|سال=1366|نام=عبد الواحد بن محمد|نام خانوادگی=تميمى آمدى|صفحه=141}}</ref> انسان دنیا دوست همه توان و توجه خود را در گرد آوری توشۀ ناچیز دنیا صرف خواهد کرد و و دستش از توشۀ آخرت به کلی خالی خواهد بود. | ||
# '''شعله ور شدن آتش [[طمع]]:''' طمع سرچشمه بسیاری از بدبختی‌های انسان است و دنیا دوستی باعث شعله ور شدن آتش طمع در انسان می شود. [[امام صادق(ع)]] می‌فرمایند: {{عربی|مَثَلُ الدُّنْیا کمَثَلِ مَاءِ الْبَحْرِ کلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّى یقْتُلَهُ|ترجمه=دنیا مانند آب دریاست که هر چه شخص تشنه از آن بیشتر آشامد، تشنگی‌اش بیشتر شود تا او را بکشد}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکافی|سال=1407|نام=محمد بن يعقوب بن اسحاق|نام خانوادگی=کلینی|جلد=2|صفحه=136}}</ref> | # '''شعله ور شدن آتش [[طمع]]:''' طمع سرچشمه بسیاری از بدبختی‌های انسان است و دنیا دوستی باعث شعله ور شدن آتش طمع در انسان می شود. [[امام صادق(ع)]] می‌فرمایند: {{عربی|مَثَلُ الدُّنْیا کمَثَلِ مَاءِ الْبَحْرِ کلَّمَا شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشَانُ ازْدَادَ عَطَشاً حَتَّى یقْتُلَهُ|ترجمه=دنیا مانند آب دریاست که هر چه شخص تشنه از آن بیشتر آشامد، تشنگی‌اش بیشتر شود تا او را بکشد}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکافی|سال=1407|نام=محمد بن يعقوب بن اسحاق|نام خانوادگی=کلینی|جلد=2|صفحه=136}}</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
# صدقه و انفاق مستحبی: راه دیگر برای زدودن حب دنیا، صدقه و انفاق مستحبی و پرداخت واجبات مالی همچون خمس و زکات معرفی شده است؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آداب الصلاة|سال=1378|نام=سید روح الله|نام خانوادگی=خمینی|ناشر=موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى|صفحه‌ها=50 ـ 51}}</ref> زیرا وقتی انسان آنچه را که با زحمت به دست آورده و دوست دارد انفاق می‌کند، عملا دل از آن می‌کَند و این رفتار بر قلب اثر می‌گذارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حب دنیا و راه‌های زدودن آن|نام=محمد تقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|صفحه=13}}</ref> | # صدقه و انفاق مستحبی: راه دیگر برای زدودن حب دنیا، صدقه و انفاق مستحبی و پرداخت واجبات مالی همچون خمس و زکات معرفی شده است؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آداب الصلاة|سال=1378|نام=سید روح الله|نام خانوادگی=خمینی|ناشر=موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى|صفحه‌ها=50 ـ 51}}</ref> زیرا وقتی انسان آنچه را که با زحمت به دست آورده و دوست دارد انفاق می‌کند، عملا دل از آن می‌کَند و این رفتار بر قلب اثر می‌گذارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حب دنیا و راه‌های زدودن آن|نام=محمد تقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|صفحه=13}}</ref> | ||
# '''افزایش [[ایمان]] و [[تقوا]]:''' هرچه ایمان انسان به خدا بیشتر شود، وابستگی به دنیا، کم‌تر می‌شود. [[پیامبران الهی]] و اولیای خدا، هرگز دل‌بستگی به دنیا نداشتند. علی (ع) در این باره می‌فرماید: «ای دنیا! غیر علی را فریب بده، من تو را سه طلاقه کرده‌ام».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=غرر الحکم|سال=1410|نام=عبد الواحد بن محمد|نام خانوادگی=تميمى آمدى|ناشر=دار الكتاب الإسلاميی|جلد=2|صفحه=86}}</ref> | # '''افزایش [[ایمان]] و [[تقوا]]:''' هرچه ایمان انسان به خدا بیشتر شود، وابستگی به دنیا، کم‌تر می‌شود. [[پیامبران الهی]] و اولیای خدا، هرگز دل‌بستگی به دنیا نداشتند. علی (ع) در این باره می‌فرماید: «ای دنیا! غیر علی را فریب بده، من تو را سه طلاقه کرده‌ام».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=غرر الحکم|سال=1410|نام=عبد الواحد بن محمد|نام خانوادگی=تميمى آمدى|ناشر=دار الكتاب الإسلاميی|جلد=2|صفحه=86}}</ref> | ||
# '''[[خودشناسی]]:''' انسان باید خود را به خوبی بشناسد و بداند موجودی است آسیب‌پذیر که فاصلۀ میان مرگ و زندگی او بسیار کم است. امروز سالم است و پر نشاط، فردا ممکن است گرفتار سخت‌ترین بیماری‌ها، یا اندوه‌بارترین مصایب گردد. امروز قوی و غنی و قدرت‌مند است، فردا ممکن است از ضعیف‌ترین و فقیرترین افراد باشد و نمونه‌های آن صفحات تاریخ بشریّت را پر کرده است. این اندیشه در او روحیۀ متعالی هجرت و جهاد را زنده می‌کند.(سوره توبه، آیه ۲۰ - ) | # '''[[خودشناسی]]:''' انسان باید خود را به خوبی بشناسد و بداند موجودی است آسیب‌پذیر که فاصلۀ میان مرگ و زندگی او بسیار کم است. امروز سالم است و پر نشاط، فردا ممکن است گرفتار سخت‌ترین بیماری‌ها، یا اندوه‌بارترین مصایب گردد. امروز قوی و غنی و قدرت‌مند است، فردا ممکن است از ضعیف‌ترین و فقیرترین افراد باشد و نمونه‌های آن صفحات تاریخ بشریّت را پر کرده است. این اندیشه در او روحیۀ متعالی هجرت و جهاد را زنده می‌کند.(سوره توبه، آیه ۲۰ - ۲۱) | ||
# '''اندیشه در [[حرص]] و اندوختن مال:''' انسان باید اندیشه کند که حرص در اندوختن و ذخیره‌کردن اموال و برنامه‌ریزی برای رسیدن به آرزوها و آمال، هرگز مایۀ سعادت انسان نمی‌شود، بلکه دائماً او را به درد و رنج گرفتار می‌سازد؛ از این‌رو باید صبر و استقامت که خمیرمایۀ همۀ کارهای مثبت و پایۀ اصلی هرگونه اطاعت و ترک معصیت و دنیای مذموم است و از جمله اسباب ورود در بهشت و رضوان الهی است، را پیشه سازد.(سوره انسان، آیه ۱۲؛ سوره رعد، آیه ۲۴) این اندیشه موجب می‌گردد در امور زندگی [[قناعت]] پیشه نموده و به ضروریات زندگی اکتفا نماید. به زندگی سادۀ فقرا و مردمی که در سطحی پایین‌تر هستند نگاه کرده و از این طریق روح انفاق و کمک به مستمندان را در خویش تقویت نماید.(سوره مائده، آیه ۸۵) | # '''اندیشه در [[حرص]] و اندوختن مال:''' انسان باید اندیشه کند که حرص در اندوختن و ذخیره‌کردن اموال و برنامه‌ریزی برای رسیدن به آرزوها و آمال، هرگز مایۀ سعادت انسان نمی‌شود، بلکه دائماً او را به درد و رنج گرفتار می‌سازد؛ از این‌رو باید صبر و استقامت که خمیرمایۀ همۀ کارهای مثبت و پایۀ اصلی هرگونه اطاعت و ترک معصیت و دنیای مذموم است و از جمله اسباب ورود در بهشت و رضوان الهی است، را پیشه سازد.(سوره انسان، آیه ۱۲؛ سوره رعد، آیه ۲۴) این اندیشه موجب می‌گردد در امور زندگی [[قناعت]] پیشه نموده و به ضروریات زندگی اکتفا نماید. به زندگی سادۀ فقرا و مردمی که در سطحی پایین‌تر هستند نگاه کرده و از این طریق روح انفاق و کمک به مستمندان را در خویش تقویت نماید.(سوره مائده، آیه ۸۵) | ||