لیلةالمبیت: تفاوت میان نسخه‌ها

شبی که در آن [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به‌منظور حفظ جان پیامبر، به جای او در بسترش خوابید را لیله المبیت می‌گویند. این رویداد از [[فضایل امام علی(ع) در کلام اهل‌سنت|فضایل امام علی(ع)]] به‌شمار می‌رود و بارها امیرالمؤمنین در احادیث خود اشاره به این شب کرده و همچنین در شورای شش‌نفره، برای اثبات حقانیت خود، به آن احتجاج کرده است.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۵۶۰.</ref> مفسران نزول [[آیه لیلة المبیت|آیه شِراء]] یا آیه لیلة المَبیت را مرتبط با این واقعه و در شأن امام علی(ع) می‌دانند.<ref>ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۲۶۲.</ref>

مشرکان در طول تاریخ اسلام دسیسه‌های فراوانی برای پیامبر اکرم کردند و همگی برای این بود که چون مشرکان مکه نتوانستند از دعوت پیامبر اسلام(ص) جلوگیری کنند تصمیم به قتل آن حضرت گرفتند؛ غافل از این‌که خداوند حافظ و نگهبان پیامبر خویش هست. آنها برای رویارویی با پیامبر اکرم، در آخر ماه صفر سال ۱۴ بعثت در «دار الندوه» (مجلس شورای مکه) اجتماع کردند و به چاره اندیشی پراختند. در این شورا برخی از حاضران پیشنهاد کردند که پیامبر تبعید یا زندانی شود ولی پیشنهاد رد شد. بعضی از مورخین نقل کرده‌اند، در این هنگام شیطان به صورت پیری پشمینه‌پوش، خوش‌قیافه و آراسته در آنجا حاضر شد<ref>ابن هشام، عبدالملک، زندگانی محمد پیامبر اسلام، ترجمه سید هاشم رسولی، تهران، انتشارات کتابچی، ۱۳۷۵، چاپ هفتم، ج۱، ص۳۱۳–۳۱۵.</ref> و در انجمن آنها نشست و گفت: «من از مردم نجد هستم، گزارش کار شما را شنیدم و به اینجا آمدم که از رای من استفاده نمائید.»<ref>ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، ج۱، ص۶۹۴.</ref> سرانجام تصمیم گرفتند حضرت را به قتل برسانند و از هر قبیله جوانی آماده شود تا شبانه دسته‌جمعی بر سر حضرت محمد(ص) بریزند و او را در بستر خواب به قتل برسانند، در این صورت قاتل، یک نفر نخواهد بود و بنی هاشم نمی‌توانند به خون‌خواهی برخیزند، زیرا جنگ با همه قبائل برای آنان مقدور نخواهد بود و ناچار به گرفتن خون‌بها راضی خواهند شد و ماجرا خاتمه خواهد یافت.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ص۱۴۷.</ref> پس تصمیم گرفتند که از هر قبیله یک نفر به‌طور دسته جمعی به خانه پیامبر رفته و شبانه آن حضرت را در بستر خواب به قتل برسانند.<ref>پیشوایی، مهدی، سیره پیشوایان، تهران، مؤسسه تعلیماتی و تحقیقاتی امام صادق(ع)، ۱۳۷۲ه‍. ش، ص۳۷</ref>

اما در همان شب، حضرت جبرئیل نازل شدند و نقشه مشرکان را به پیامبر گفتند و پس از آن، حضرت جریان را با حضرت علی(ع) در میان گذاشتند، علی(ع) هم جهت آگاه نشدن قریش از غیبت پیامبر در بستر پیامبر(ص) خوابیدند و پیامبر(ص) شبانه از خانه خارج شده، به سوی مدینه رفتند.<ref>سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، ج۱، ص۴۰۷ به بعد.</ref>

در بین مورخان اتفاق نظر است که رسول خدا(ص) شب هجرت را با ابوبکر در غار ثور، در جنوب مکه به سر برده است، ولی در اینکه، این همراهی چگونه به وجود آمد، چندان روشن نیست.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۱، ص۱۴۸.</ref> عده‌ای معتقدند که این مصاحبت اتفاقی بوده است، رسول خدا(ص) او را در راه دید و همراه خود برد.<ref>ابن اثیر، عزالدین علی، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۱۰۳، بیروت، دارصادر، ۱۳۹۹ ه‍. ق</ref>برخی نقل کرده‌اند که پیامبر(ص) همان شب به خانه ابوبکر رفت و نیمه شب هر دو، به سمت غار ثور رفتند.<ref>ابن هشام، عبدالملک، السیره النبویه، ج۲، ص۴۸۴.</ref> عده‌ای دیگر گفته‌اند که ابوبکر به درب خانه پیامبر آمد و علی(ع) او را به مخفیگاه پیامبر(ص) راهنمایی کرد.<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۳۷۴.</ref>