پرش به محتوا

عباد الرحمان در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''عباد الرحمان''' عنوانی است برای بندگان شایسته خدا. در سوره فرقان ۱۲ ویژگی برجسته برای آن‌ها بیان شده است.  
'''عباد الرحمان''' عنوانی است برای بندگان شایسته خدا. در سوره فرقان ۱۲ ویژگی برجسته برای آن‌ها بیان شده است.  
ویژگی‌های عباد الرحمن عبارتند از: تواضع در رفتار؛ تحمل و حوصله و حلم و بردباري؛ عبادت خالصانه پروردگار در ظلمت شب؛ خوف از مجازات و کيفر الهي؛ ميانه روي؛ توحيد خالص؛ طهارت؛ عفت و پاکدامني؛ اجتناب از شهادت ناحق و پرهيز از شرکت در مجالس لهو؛ داشتن معرفت؛ مسئوليت پذير؛ تلاش خستگي ناپذير.
ویژگی‌های عباد الرحمن عبارتند از: تواضع در رفتار؛ تحمل و بردباري؛ عبادت خالصانه پروردگار؛ درخواست رهایی از عذاب جهنم؛ ميانه روي؛ توحيد خالص؛ طهارت؛ عفت و پاکدامني؛ اجتناب از شهادت ناحق و پرهيز از شرکت در مجالس لهو؛ داشتن معرفت؛ مسئوليت‌پذير؛ تلاش خستگي‌ناپذير.
[[پرونده: شرح ویژگی‌های عباد الرحمان توسط آیه الله مکارم شیرازی.jpg|بندانگشتی|شرح و تفسیر آیات ویژگی‌های عباد الرحمان توسط آیه الله مکارم شیرازی]]
[[پرونده: شرح ویژگی‌های عباد الرحمان توسط آیه الله مکارم شیرازی.jpg|بندانگشتی|شرح و تفسیر آیات ویژگی‌های عباد الرحمان توسط آیه الله مکارم شیرازی]]
== صفات بندگان رحمان در سوره فرقان ==
== صفات بندگان رحمان در سوره فرقان ==
خداوند در سوره فرقان دوازده ویژگی برای عباد الرحمن شمرده است.
خداوند در سوره فرقان دوازده ویژگی برای عباد الرحمن شمرده است.


:'''۱. تواضع در رفتار:'''
===۱. تواضع در رفتار ===
ملکات اخلاقي هميشه خود را در لابلاي گفتار، رفتار و حرکات انسان نشان مي‌دهد. از چگونگي راه رفتن يک انسان مي‌توان با دقت به قسمت قابل توجهي از اخلاق او پي برد. يکي از ويژگي‌هاي بندگان خاص خدا [[تواضع]] (فروتنی) است که نشانه تسليم آنان در مقابل حق بوده است: {{قرآن|وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً|ترجمه=بندگان رحمان کسانی هستند که روی زمین با آرامش و وقار راه می‌روند.|سوره=فرقان|آیه=۶۳}}
يکي از ويژگي‌هاي بندگان خاص خدا [[تواضع]] (فروتنی) است که نشانه تسليم آنان در مقابل حق بوده است: {{قرآن|وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً|ترجمه=بندگان رحمان کسانی هستند که روی زمین با آرامش و وقار راه می‌روند.|سوره=فرقان|آیه=۶۳}} در واقع نخستين توصيفى كه از '''عِبادُ الرَّحْمنِ‏''' شده است، نفى [[تکبر|كبر]] و [[خودخواهی|خودخواهى]] است كه در تمام اعمال انسان و حتى در كيفيت راه رفتن او آشكار مى‏‌شود زيرا ملكات اخلاقى هميشه خود را در لابلاى اعمال و گفتار و حركات انسان نشان‏ مى‏‌دهند، تا آنجا كه از چگونگى راه رفتن يك انسان مى‏‌توان با دقت و موشكافى به قسمت قابل توجهى از اخلاق او پى‏‌برد.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۵، ص۱۴۷.</ref>


خدا به پيامبرش دستور داده که حتي در راه رفتن بايد فروتن و متواضع باشد.<ref>سوره اسراء، آیه۳۷: {{قرآن|وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً }}</ref> و [[لقمان]] فرزندش را به پرهيز از راه رفتن [[تکبر|متکبرانه]] فرا خوانده است.<ref>سوره لقمان، آیه۱۸: {{قرآن|وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً }}</ref>
خدا به پيامبرش دستور داده که حتي در راه رفتن بايد فروتن و متواضع باشد.<ref>سوره اسراء، آیه۳۷: {{قرآن|وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً }}</ref> و [[لقمان]] فرزندش را به پرهيز از راه رفتن متکبرانه فرا خوانده است.<ref>سوره لقمان، آیه۱۸: {{قرآن|وَ لا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحاً }}</ref>


:'''۲. تحمل و حوصله و حلم و بردباري:'''
=== ۲. تحمل و بردباري ===
بدون این ویژگی‌های اخلاقی، هيچ انساني راه دشوار و پر فراز و نشيب عبوديت خدا را، نمي‌تواند طي کند و این يکي ديگر از پديده‌هاي باعظمت روانی و روحي آن‌ها است. اين خصلت در همه جا و به ويژه در جوامعي که افراد نادان و فاسد فراوان دارد، براي افراد ضروري است و از نشانه‌هاي آنان اين است که هنگامي که جاهلان آنان را با سخنان زشت مورد خطاب قرار مي دهند، در پاسخ آنان [[سلام]] مي‌گويند. سلامي که نشانه بزرگواري است نه نشانه ضعف، سلامي که دليل عدم مقابله به مثل در برابر جاهلان  است. سلامي که نشانه وداع گفتن با سخنان  زشت جاهلان است نه سلامي که نشانه محبت و پيوند دوستي است: {{قرآن|وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً |ترجمه=و هنگامى كه جاهلان آنها را مخاطب سازند، به آنها سلام مى‏‌گويند(و با بى‌‏اعتنايى و بزرگوارى مى‏‌گذرند)|سوره= فرقان|آیه=۶۳}}
تحمل دیگران و [[صبر|بردباری]] در مقابل افراد نادان و فاسد، ضروري است. قرآن در شمردن ویژگی‌های عبد الرحمان می‌گوید از نشانه‌هاي آنان اين است که هنگامي که جاهلان آنان را با سخنان زشت مورد خطاب قرار مي‌دهند، در پاسخ آنان [[سلام]] مي‌گويند. سلامي که نشانه بزرگواري است نه نشانه ضعف، سلامي که دليل عدم مقابله به مثل در برابر جاهلان  است.<ref>طباطبايى، محمدحسين، الميزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۳۳۱.</ref> سلامي که نشانه وداع گفتن با سخنان  زشت جاهلان است: {{قرآن|وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً |ترجمه=و هنگامى كه جاهلان آنها را مخاطب سازند، به آنها سلام مى‏‌گويند(و با بى‌‏اعتنايى و بزرگوارى مى‏‌گذرند)|سوره= فرقان|آیه=۶۳}}


:'''۳. عبادت خالصانه پروردگار در ظلمت شب:'''
=== ۳. عبادت خالصانه پروردگار در ظلمت شب ===
نشانۀ دیگری که خدا برای بندگان رحمان بیان فرموده، عبادت و شب زنده‌داری است: {{قرآن|وَ الَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياما|ترجمه= و کسانی که در حال سجده و قیام برای پروردگارشان شب‌زنده‌داری می‌کنند.|سوره= فرقان|آیه=۶۴}}
نشانه دیگری که خدا برای بندگان رحمان بیان فرموده، عبادت و شب زنده‌داری است: {{قرآن|وَ الَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياما|ترجمه= و کسانی که در حال سجده و قیام برای پروردگارشان شب‌زنده‌داری می‌کنند.|سوره= فرقان|آیه=۶۴}}


نکته دیگر این آیه، اخلاص در عبادت است: {{قرآن|يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ}} این شـب زنده‌داری، خالص برای خدا است؛ عبادت‌ها وقتی ارزشمندند که خلوص در آن‌ها باشد. زمانی که مردم در خواب فرو رفته‌اند، جائي براي [[ریا در عبادت|ريا]]  نيست و در این زمان، از خواب خوش  گذشتن و به خوش تر از آن رو آوردن؛ يعني قيام و قعود براي خدا و ذکر خدا، نشانه خالص شدن است. [[امیرالمؤمنین|امیرمومنان علی(ع)]] در خطبۀ [[اوصاف اهل تقوا در قرآن|متّقین]] می‌فرماید: {{متن عربی|أَمَّا اللَّيْلَ فَصَافُّونَ‏ أَقْدَامَهُمْ‏ <ref>شريف الرضي، محمد بن حسين، نهج البلاغة (صبحي صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۳۰۴، خطبه۱۹۳.</ref> |ترجمه= در شب برای عبادت قیام می‌کنند و همواره بر پا می‌ایستند.}}
نکته دیگر این آیه، اخلاص در عبادت است: {{قرآن|يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ}} این شـب زنده‌داری، خالص برای خدا است؛ عبادت‌ها وقتی ارزشمندند که خلوص در آن‌ها باشد. زمانی که مردم در خواب فرو رفته‌اند، جائي براي [[ریا در عبادت|ريا]]  نيست و در این زمان، از خواب خوش  گذشتن و به خوش تر از آن رو آوردن؛ يعني قيام و قعود براي خدا و ذکر خدا، نشانه خالص شدن است.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۵، ص۱۵۰.</ref> [[امیرالمؤمنین|امیرمومنان علی(ع)]] در خطبۀ [[اوصاف اهل تقوا در قرآن|متّقین]] می‌فرماید: {{متن عربی|أَمَّا اللَّيْلَ فَصَافُّونَ‏ أَقْدَامَهُمْ‏ <ref>شريف الرضي، محمد بن حسين، نهج البلاغة (صبحي صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۳۰۴، خطبه۱۹۳.</ref> |ترجمه= در شب برای عبادت قیام می‌کنند و همواره بر پا می‌ایستند.}}


:'''۴. خوف از مجازات و کيفر الهي:'''
=== ۴. درخواست رهایی از عذاب جهنم ===
به خاطر کوتاهي در انجام وظائف الهي آن گونه که سزاوار او است، از خدا مي ترسند. این ويژگي چهارم عباد الرحمن است. ترسي که عامل نيرومندي براي حرکت به سوي انجام وظيفه بيشتر و بهتر است.
ويژگي چهارم عباد الرحمن ترس از کیفر الهی به خاطر کوتاهي در انجام وظائف الهي است. ترسي که عامل نيرومندي براي حرکت به سوي انجام وظيفه بيشتر و بهتر است. برای غلبه به این ترس، از خدا می‌خواهند که آنها را از عذاب الهی برهاند: {{قرآن|وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها كانَ غَراماً |۶۵| إِنَّها ساءَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقاما|۶۶|
|ترجمه= و کسـانی که می‌گویند: پروردگارا! دربارۀ ما از عذاب جهنم درگذر؛ که عذاب آن، غرامت سنگینی است و دوزخ، جایگاه و مکان بدی است.|سوره= فرقان|آیه=۶۶-۶۵}}


:'''۵. ميانه روي:'''
:'''۵. ميانه روي:'''
trustworthy
۲٬۵۶۲

ویرایش