پرش به محتوا

برده‌داری از نگاه اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
بردگی در طول تاریخ اسباب فراوانی داشته، نه تنها اسیران جنگی و بدهکارانی که قدرت بر پرداخت بدهی خود نداشتند به صورت برده درمی‌آمدند که زور و غلبه نیز مجوز برده گرفتن و برده داری بود. کشورهای زورمند از تجارت برده پول هنگفتی به دست می‌آوردند. آنان قوای نظامی خود را با انواع سلاح‌ها به ممالک ضعیف آفریقا و دیگر نقاط جهان اعزام می‌کردند و گروه، گروه از انسان‌ها را به اسارت گرفته و در بازارهای برده‌فروشی ممالک دیگر به فروش می‌گذاشتند.
بردگی در طول تاریخ اسباب فراوانی داشته، نه تنها اسیران جنگی و بدهکارانی که قدرت بر پرداخت بدهی خود نداشتند به صورت برده درمی‌آمدند که زور و غلبه نیز مجوز برده گرفتن و برده داری بود. کشورهای زورمند از تجارت برده پول هنگفتی به دست می‌آوردند. آنان قوای نظامی خود را با انواع سلاح‌ها به ممالک ضعیف آفریقا و دیگر نقاط جهان اعزام می‌کردند و گروه، گروه از انسان‌ها را به اسارت گرفته و در بازارهای برده‌فروشی ممالک دیگر به فروش می‌گذاشتند.


اسلام جلوی تمام این مسائل را گرفت. تنها در یک مورد اجازه برده‌گیری داد و آن در مورد اسیران جنگی بود؛ و تازه آن نیز جنبه الزامی نداشت، بلکه در بسیاری موارد بر اساس مصالح مختلف اسیران را بی قید و شرط آزاد یا پس از پرداخت فدیه آزاد می‌کردند.
اسلام با تمام شیوه‌های برده‌داری مخالفت کرد و تنها در مورد اسیران جنگی اجازه برده‌گیری داد؛ برده‌گیری اسیران جنگی در اسلام جنبه الزامی نداشت، بلکه در بسیاری موارد اسیران بنا به مصالحی بی قید و شرط یا به شرط دادن فدیه آزاد می‌شدند.


در آن روز زندان‌هایی نبود که بتوان اسیران جنگی را تا روشن شدن وضعشان در زندان نگهداشت، و راهی جز تقسیم کردن آنها در میان خانواده‌ها و نگهداری به صورت برده نداشت.
بدیهی است در زمان فقدان زندان مناسبی که بتوان اسیران جنگی را تا روشن شدن وضعشان در زندان نگهداشت، راهی بهتر از تقسیم آنها در میان خانواده‌های مسلمانان و نگهداری ایشان به صورت برده بر اساس مقررات اسلامی وجود نداشت. طبعا هنگامی که چنین شرائطی تغییر یابد امام مسلمین حکم بردگی را درباره اسیران اعمال نخواهد کرد. می‌تواند آنها را از طریق «من» و «فداء» آزاد سازد. زیرا اسلام پیشوای مسلمین را در این امر مخیر ساخته تا با در نظر گرفتن مصالح اقدام کند، و به این ترتیب تقریباً سرچشمه‌های بردگی جدید در اسلام بسته شده است.  


بدیهی است هنگامی که چنین شرائطی تغییر یابد هیچ دلیلی ندارد که امام مسلمین حکم بردگی را درباره اسیران بپذیرد. می‌تواند آنها را از طریق «من» و «فداء» آزاد سازد. زیرا اسلام پیشوای مسلمین را در این امر مخیر ساخته تا با در نظر گرفتن مصالح اقدام کند، و به این ترتیب تقریباً سرچشمه‌های بردگی جدید در اسلام بسته شده است. از طرفی باید توجه داشت یکی از حکمت‌های بردگی مقابله به مثل بود. اگر کشورهای کفر ملتزم و متعهد به عدم برده‌گیری باشند و پیمانی بین آنها منعقد باشد عمل کردن به این پیمان ضرورت دارد. اما اگر کشور کفر از کشور اسلامی برده بگیرد و آسوده‌خاطر باشد که کشورهای اسلامی از آنها برده نمی‌گیرند اتفاقاً این مطلب آنها را بر حمله به ممالک اسلامی جری و جسور می‌کند.
=== حفظ حق مقابله به مثل در برده‌گیری اسیران جنگی ===
از طرفی باید توجه داشت یکی از حکمت‌های بردگی مقابله به مثل بود. اگر کشورهای کفر ملتزم و متعهد به عدم برده‌گیری باشند و پیمانی بین آنها منعقد باشد عمل کردن به این پیمان ضرورت دارد. اما اگر کشور کفر از کشور اسلامی برده بگیرد و آسوده‌خاطر باشد که کشورهای اسلامی از آنها برده نمی‌گیرند اتفاقاً این مطلب آنها را بر حمله به ممالک اسلامی جری و جسور می‌کند. بنا بر این ضرورت داشت در دوران رواج برده داری در جهان اسلام حق مقابله به مثل را برای خود حفظ نماید و علی رغم مخالفت با برده‌داری برده گیری دشمن را در آن دوران به عنوان شیوه‌ای برای مقابله به مثل باقی گذارد.


=== گشودن دریچه آزادی ===
=== گشودن دریچه آزادی ===
۴۸۶

ویرایش