پرش به محتوا

حضانت پدر و مادر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵: خط ۵:


== تعریف حضانت ==
== تعریف حضانت ==
فقها در تعریف [[حضانت]] بیان داشته‌اند که «الحضانة ولایة علی الطفل و المجنون، لفائدة تربیته و ما یتعلق بها من مصلحته و من حفظه و …»<ref>مسالک الافهام، ج۸، ص۴۲۱؛ الروضه البهیته، ج۲، ص۱۲؛ آشتیانی، میرزا محمود، کتاب النکاح، ص۳۷۱.</ref>؛ یعنی حضانت عبارت است از ولایت و سلطنت بر تربیت طفل و مجنون و متعلقات آن از قبیل نگهداری کودک و … . حقوقدانان نیز در تعریف حضانت گفته‌اند: «اقتداری که قانون به منظور نگهداری و تربیت اطفال به پدر و مادر آنان اعطا کرده است».<ref>امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج۵، ص۱۸۷؛ کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، خانواده، ج۲، ص۱۳۹.</ref>
فقها در تعریف [[حضانت]] بیان داشته‌اند: «الحضانة ولایة علی الطفل و المجنون، لفائدة تربیته و ما یتعلق بها من مصلحته، من حفظه و …»<ref>مسالک الافهام، ج۸، ص۴۲۱؛ الروضه البهیته، ج۲، ص۱۲؛ آشتیانی، میرزا محمود، کتاب النکاح، ص۳۷۱.</ref>؛ یعنی، حضانت عبارت است از ولایت و سلطنت بر تربیت طفل و مجنون و متعلقات آن از قبیل نگهداری کودک و … . حقوقدانان نیز در تعریف حضانت گفته‌اند: «اقتداری که قانون به منظور نگهداری و تربیت اطفال به پدر و مادر آنان اعطا کرده است».<ref>امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج۵، ص۱۸۷؛ کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی، خانواده، ج۲، ص۱۳۹.</ref>


'''تکلیف یا حق بودن حضانت'''
'''تکلیف یا حق بودن حضانت'''
خط ۱۶: خط ۱۶:


== حکمت و ملاک حضانت ==
== حکمت و ملاک حضانت ==
مهم‌ترین حکمت حضانت را باید حمایت و رعایت غبطه و مصلحت طفل دانست؛ و به‌طور طبیعی، کودک از زمان تولد به کسی احتیاج دارد تا نسبت به تربیت، نگهداری و پرورش وی و انجام امورش اقدام کند تا زمانی که بی‌نیاز شود. و سزاوارترین شخص نسبت به حضانت طفل، مادر می‌باشد به این جهت که وی از همه کس به کودک مهربان‌تر است و از همه تواناتر می‌باشد. به همین جهت گفته‌اند: در درجه اول، حق حضانت برای مادر ثابت است و بعد از مادر، دیگران؛ چون مبنای حضانت اعمال مهربانی، شفقت، نگهداری و تربیت نیکو بوده است؛ از این رو، مادر سزاوارتر و شایسته‌تر است.<ref>زیدان، عبدالکریم، احکام الزمیمیین و المتأمنین فی دارالإسلام، ص۴۵۰.</ref>
مهم‌ترین حکمت حضانت را باید حمایت و رعایت غبطه و مصلحت طفل دانست؛ و به‌طور طبیعی، کودک از زمان تولد به کسی احتیاج دارد تا نسبت به تربیت، نگهداری، پرورش و انجام امور وی اقدام کند تا زمانی که بی‌نیاز شود. سزاوارترین شخص نسبت به حضانت طفل، مادر او است؛ زیرا وی نسبت به کودک از هر کس مهربان‌تر و از همه تواناتر است. به همین جهت گفته‌اند: در درجه اول، حق حضانت برای مادر ثابت است و بعد از مادر، برای دیگران؛ چون مبنای حضانت اعمال مهربانی، شفقت، نگهداری و تربیت نیکو بوده است؛ از این رو، مادر سزاوارتر و شایسته‌تر است.<ref>زیدان، عبدالکریم، احکام الزمیمیین و المتأمنین فی دارالإسلام، ص۴۵۰.</ref>


[[شهید ثانی]] نیز زن را برای حضانت از مرد شایسته‌تر می‌داند و می‌فرماید: «... و هی بالأنثی ألیق منها بالرجل، لمزید شفقتها و خلقها المعد لذلک بالأصل»؛<ref>مسالک الافهمام، ج۸، ص۴۲۱.</ref> مهربانی و شفقت زن بیشتر است و خلقت اصلی زن به گونه ای است که آماده. مهیای پرورش و نگهداری کودک است.
[[شهید ثانی]] نیز زن را برای حضانت از مرد شایسته‌تر می‌داند و می‌فرماید: «... و هی بالأنثی ألیق منها بالرجل، لمزید شفقتها و خلقها المعد لذلک بالأصل»؛<ref>مسالک الافهام، ج۸، ص۴۲۱.</ref> مهربانی و شفقت زن بیشتر است و خلقت اصلی زن به گونه ای است که آماده. مهیای پرورش و نگهداری کودک است.


=== ادله و ملاک‌های اولویت مادر در حضانت ===
=== ادله و ملاک‌های اولویت مادر در حضانت ===
۴۸۶

ویرایش