۴۸۶
ویرایش
تعدد زوجات در اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
Am.gashool (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Am.gashool (بحث | مشارکتها) (اصلاح ارقام) |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
== عدالت میان همسران == | == عدالت میان همسران == | ||
{{نوشتار اصلی|عدالت میان همسران}} | {{نوشتار اصلی|عدالت میان همسران}} | ||
در اینکه مقصود عدالت میان همسران در قرآن چیست نظرات متفاوتی مطرح شده است. برداشت غالب این است که این عدالت، محبت قلبی نیست زیرا محبت قلبی خارج از اراده انسان است. و این عدالت را تنها در لوازم زندگی و موضوعات مالی و مادی و نفقه و رعایت حقوق همسر می‌دانند. به همین دلیل رعایت این نوع عدالت را خداوند واجب نشمرده و در آیه ۱۲۹ همین سوره نساء می‌فرماید: {{قرآن|وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ}}؛ شما هر قدر کوشش کنید نمی‌توانید در میان همسران خود (از نظر تمایلات قلبی) عدالت و مساوات برقرار سازید». پس مقصود از عدالت در مبحث تعدد زوجات چیز دیگری است. برخی از مفسران گفته‌اند: «آنچه در اين باب بر مرد واجب است اين است كه يكسره از حد وسط به يكى از دو طرف افراط و تفريط منحرف نشود و تا آنجا كه برايش ممكن است رعايت عدالت را بكند و مخصوصا مراقب باشد كه به طرف تفريط يعنى كوتاهى در اداى حق همسر خود منحرف نگردد و زن خود را بلا تكليف و مانند زن بی‌شوهر نگذارد كه نه شوهر داشته باشد و از شوهرش بهرهمند شود و نه نداشته باشد تا بتواند همسرى ديگر اختيار نموده، و يا پى كار خود برود.» | در اینکه مقصود عدالت میان همسران در قرآن چیست نظرات متفاوتی مطرح شده است. برداشت غالب این است که این عدالت، محبت قلبی نیست زیرا محبت قلبی خارج از اراده انسان است. و این عدالت را تنها در لوازم زندگی و موضوعات مالی و مادی و نفقه و رعایت حقوق همسر می‌دانند. به همین دلیل رعایت این نوع عدالت را خداوند واجب نشمرده و در آیه ۱۲۹ همین سوره نساء می‌فرماید: {{قرآن|وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ}}؛ شما هر قدر کوشش کنید نمی‌توانید در میان همسران خود (از نظر تمایلات قلبی) عدالت و مساوات برقرار سازید». پس مقصود از عدالت در مبحث تعدد زوجات چیز دیگری است. برخی از مفسران گفته‌اند: «آنچه در اين باب بر مرد واجب است اين است كه يكسره از حد وسط به يكى از دو طرف افراط و تفريط منحرف نشود و تا آنجا كه برايش ممكن است رعايت عدالت را بكند و مخصوصا مراقب باشد كه به طرف تفريط يعنى كوتاهى در اداى حق همسر خود منحرف نگردد و زن خود را بلا تكليف و مانند زن بی‌شوهر نگذارد كه نه شوهر داشته باشد و از شوهرش بهرهمند شود و نه نداشته باشد تا بتواند همسرى ديگر اختيار نموده، و يا پى كار خود برود.»<ref>علامه طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، جلد۵، صفحه ۱۶۴</ref> به تعبیر دیگر مرد باید به شکلی رفتار کند که حقوق زن رعایت شده و تمامی تکالیف شوهر در قبال همسرش به درستی انجام شود و زن در اثر ادامه زندگی دچار مشقت و رنج نباشد. | ||
برخی با ضمیمه کردن آیه ۳ سوره نساء {{قرآن|فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْنى أَلاَّ تَعُولُو|ترجمه=پس اگر بيم داريد كه به عدالت رفتار نكنيد، به يك [زنِ آزاد] يا به آنچه [از كنيزان] مالك شدهايد [اكتفاء كنيد]. اين [خوددارى] نزديكتر است تا به ستم گراييد.}} به آیه ۱۲۹ «{{قرآن|وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ}} چنین نتیجه می‌گیرند که تعدد زوجات در اسلام مطلقاً ممنوع است، زیرا در آیه نخست آن را مشروط به عدالت کرده، و در آیه دوم عدالت را برای مردان در این مورد امری محال دانسته است. در ادامه آیه می فرماید {{قرآن|فَلَا تَمِيلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُ‌وهَا كَالْمُعَلَّقَةِ ۚ وَإِن تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّـهَ كَانَ غَفُورً‌ا رَّ‌حِيمًا|ترجمه=پس به يك طرف يكسره تمايل نورزيد تا آن [زن ديگر] را سرگشته [بلا تكليف] رها كنيد. و اگر سازش نماييد و پرهيزگارى كنيد، يقيناً خدا آمرزنده مهربان است.}} | برخی با ضمیمه کردن آیه ۳ سوره نساء {{قرآن|فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْنى أَلاَّ تَعُولُو|ترجمه=پس اگر بيم داريد كه به عدالت رفتار نكنيد، به يك [زنِ آزاد] يا به آنچه [از كنيزان] مالك شدهايد [اكتفاء كنيد]. اين [خوددارى] نزديكتر است تا به ستم گراييد.}} به آیه ۱۲۹ «{{قرآن|وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ}} چنین نتیجه می‌گیرند که تعدد زوجات در اسلام مطلقاً ممنوع است، زیرا در آیه نخست آن را مشروط به عدالت کرده، و در آیه دوم عدالت را برای مردان در این مورد امری محال دانسته است. در ادامه آیه می فرماید {{قرآن|فَلَا تَمِيلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُ‌وهَا كَالْمُعَلَّقَةِ ۚ وَإِن تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّـهَ كَانَ غَفُورً‌ا رَّ‌حِيمًا|ترجمه=پس به يك طرف يكسره تمايل نورزيد تا آن [زن ديگر] را سرگشته [بلا تكليف] رها كنيد. و اگر سازش نماييد و پرهيزگارى كنيد، يقيناً خدا آمرزنده مهربان است.}} | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۹: | ||
نقد دیگر به تعدد چند همسری، مبتنی بر شرایط زمانی امروز است که کاملا با عصر آن زمان متفاوت شده است. زیرا نه تنها مصلحتی برای ازدواج مجدد وجود ندارد، بلکه آسیب جدی به زن اول می‌زند و بنیان خانواده را که اسلام بدان تأکید جدی دارد از بین می‌برد. امروزه تعدد زوجات با اصول اخلاقی از جمله تحکیم و قوام خانواده، تعهد به همسر و مهر و محبت به او، در تضاد است و عرف و عقل جوامع جدید آن را برنمی‌تابد و ناسازگار با حقوق زنان دانسته می‌شود. | نقد دیگر به تعدد چند همسری، مبتنی بر شرایط زمانی امروز است که کاملا با عصر آن زمان متفاوت شده است. زیرا نه تنها مصلحتی برای ازدواج مجدد وجود ندارد، بلکه آسیب جدی به زن اول می‌زند و بنیان خانواده را که اسلام بدان تأکید جدی دارد از بین می‌برد. امروزه تعدد زوجات با اصول اخلاقی از جمله تحکیم و قوام خانواده، تعهد به همسر و مهر و محبت به او، در تضاد است و عرف و عقل جوامع جدید آن را برنمی‌تابد و ناسازگار با حقوق زنان دانسته می‌شود. | ||
برخی چند همسری را رواج شهوت‌رانی می‌دانند که با فلسفه ازدواج منافات دارد. جواز تعدد زوجات به مرد این اجازه را می‌دهد که با وجود داشتن یک زن، تعهدی به او نداشته باشد و دنبال زنان دیگر بگردد که این تأثیر بسیار بد بر همسر اول و خانواده در روزگار امروز می‌گذارد. در آیه ۲۱ [[سوره روم]]، هدف ازدواج، آرامش و دوستی است که باید بین زوج برقرار شود. با این وجود، چطور در جامعه امروز زنی احساس آرامش و دوستی با همسر خودش داشته باشد در حالی که همسرش با زنان دیگر ازدواج کند؟ {{پایان پاسخ}} | برخی چند همسری را رواج شهوت‌رانی می‌دانند که با فلسفه ازدواج منافات دارد. جواز تعدد زوجات به مرد این اجازه را می‌دهد که با وجود داشتن یک زن، تعهدی به او نداشته باشد و دنبال زنان دیگر بگردد که این تأثیر بسیار بد بر همسر اول و خانواده در روزگار امروز می‌گذارد. در آیه ۲۱ [[سوره روم]]، هدف ازدواج، آرامش و دوستی است که باید بین زوج برقرار شود. با این وجود، چطور در جامعه امروز زنی احساس آرامش و دوستی با همسر خودش داشته باشد در حالی که همسرش با زنان دیگر ازدواج کند؟ | ||
از نکاتی که راجع به معنای صحیح عدالت در بحث تعدد زوجات بیان شد معلوم می شود که این برداشت چندان صحیح نیست. همچنین توجه به حقوق زن و تکالیف شوهر در برابر وی که در مقررات اسلامی و قوانین موضوعه مشخص شده‌است نشان می‌دهد که تعدد زوجات با رعایت شرایط آن نه تنها آسیبی به خانواده نمی‌زند بلکه به سلامت جامعه و حمایت از بسیاری از زنان بی سرپرست و نیازمند ازدواج کمک شایانی می‌نماید. همچنین توجه به آمار زنان بی همسر نشان می‌دهد که همچنان تعدد زوجات مورد نیاز است و وضعیت کنونی به شکلی نیست که بتوان تعدد زوجات را به کلی ملغی دانست. البته رعایت شرایط این پدیده الزامی خواهد بود.{{پایان پاسخ}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||