جامع احادیث شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

جامع احادیث شیعه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۰

۸٬۲۶۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳

←‏نویسنده

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)

۱۵٬۲۵۶

ویرایش

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 == نویسنده ==
+جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة ،  کتابی جامع شامل احادیث فقهی ، به عربی ، اثر اسماعیل معزّی ملایری که با پیشنهاد و نظارت آیت اللّه حاج آقاحسین بروجردی * (متوفی 1340 ش ) تألیف شد. ین واقعیتها آیت اللّه بروجردی را بر آن داشت تا طرح اثری حدیثی را پیشنهاد کند که در بر دارندة تمامی احادیث فقهی و دارای باب بندی مناسب و بدون تکرار و تقطیع باشد. با استقبال شاگردان ایشان از این طرح ، اجرای آن به اهتمامِ شماری از آنان و با اِشراف و نظارت مستمر خود او آغاز شد (همان مقدمه ، ص 10ـ 11؛ استادی ، ص 297ـ 298؛ علوی ، ص 322). در جریان تألیف کتاب ، بسیاری از افراد گروه از ادامة همکاری باز ایستادند و در نهایت ، کار تألیف و باب بندی و چاپ کتاب را اسماعیل معزّی ملایری به انجام رساند. در مقدمة فرزند آیت اللّه بروجردی بر نخستین جلد کتاب (ص 10)، اسماعیل معزّی و شیخ علی پناه اشتهاردی ، دو تن از افراد فعال در این باره معرفی شده اند.<ref>محمدکاظم رحمان ستایش، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>
 آیت الله بروجردی از بزرگترین مرجع تقلید جهان تشیّع در عصر خود. در 1292 ق در بروجرد متولّد شد. نسبش، با سی واسطه ، به امام مجتبی ع می رسد. وی به هنگام اقامت در بروجرد، یکی از مراجع تقلید محبوب و مورد احترام در غرب ایران بود و تا 1323 ش ، در بروجرد به فعالیتهای علمی و اجتماعی اشتغال داشت. در همین سال ، بر اثر بیماری شدید، به بیمارستان فیروزآبادی تهران انتقال یافت . در این هنگام حوزة علمیة قم را سیّد صدرالدین صدر، سیّد محمدحجت کوه کمری و سید محمدتقی خوانساری ، اداره می کردند. آیت الله بروجردی با تقدّم سنی و جایگاه والای علمی و اعتبار و نفوذی که داشت ، می توانست حوزة علمیة قم را، که بر اثر فشارهای حکومت خصوصاً پس از فوت آیت الله حائری شدیداً تضعیف شده بود، سر و سامانی دوباره ببخشد؛ ازینرو در آذر 1323 در پی درخواست جدّی بزرگان حوزه ، تجّار و متدّینین قم و تهران ، با تکریم و احترام کم نظیری در قم اقامت گزید. پس از وفات آیت الله سیدّ ابوالحسن اصفهانی (1325 ش ) و آیت الله حاج آقا حسین قمی (1326 ش) در نجف ، آیت الله بروجردی ، تا زمان وفاتش در 1340 ش ، از بزرگترین مراجع تقلید در جهان تشیع بود. نفوذ کم نظیر او در دوران مرجعیّت به گونه ای بود که دولت حاکم سعی می کرد با مخالفت وی روبرو نشود. <ref>عبدالهادی حائری و یحیی رهایی، «بروجردی»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۳، ذیل مدخل.</ref>
@@ خط ۳۰: / خط ۳۱: @@
 # مهم‌ترین کار این است که در این کتاب لغات غریبه احادیث معنی و توضیح داده شده است. در حالی که در کتاب‌های حدیثی یاد شده، این کار صورت نگرفته است.
 # تصحیح و مقابله کامل احادیث با نسخ اصلی مخصوصا احادیث کتب اربعه، که به لحاظ اهمیت با نسخه‌های فراوان از هر کتاب (که به قدمت و تصحیح و مقابله و قرائت و اجازه اساتید فن امتیاز داشته) مقابله شده است، ولی در سایر مصادر چون غالباً نسخ مصحح در دست نبوده و معمولاً وسائل و مستدرک اصح از مصادر اصلی موجود است، کار مقابله با این دو کتاب انجام نشده است.<ref>مدیر شانه جی، تاریخ حدیث، تهران، انتشارات سمت، ۱۳۷۷ش، ص۱۸۳.</ref>
-{{پایان پاسخ}}{{مطالعه بیشتر}}
+== تیتر یک ==
+برخی ویژگیهای جامع احادیث الشیعة عبارت اند از:
+) تقطیع نشدن روایات ، مگر در برخی احادیث طولانی مانند وصیت پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله وسلم به امام علی علیه السلام و حدیث اربعمأة . هر حدیث با سند و متن کامل فقط در یک جا و در مناسب ترین باب ذکر شده و در صورت مرتبط بودن حدیث با چندین باب ، در آن ابواب به این حدیث اشاره شده است .
+) گردآوری همة روایات یک فرع فقهی در کنار هم . در صورتی که بخشی از احادیث ابواب دیگر بر موضوع یک باب دلالت می کرده ، آن بخش از حدیث یا مُفاد آن ، با تعیین شمارة باب و حدیث در ذیل باب آمده است .
+) تلفیق اِسناد و متون ، یعنی در صورت اشتراک سند حدیث با حدیث پیشین ، بخشهای مشترک سند، تکرار نشده و با عبارت «بهذا الاسناد» مشخص شده است . از این رو، با وجود تکرار نشدن اسناد، قسمتهای مشترک و غیرمشترک آنها کاملاً معلوم است . در صورت اختلاف داشتن کامل دو حدیث در سند و یکسان بودن متن آنها از نظر لفظ و معنا، حدیث اول به صورت کامل نقل شده و پس از آوردن سند حدیث دوم ، عبارت «ذَکَر مِثْلَه » و در صورت اختلاف متن در لفظ ، و نه معنا، «ذَکَرَ نَحْوَه » آمده است . در صورت اختلاف احادیث در لفظ و معنا، همگی جداگانه و به صورت کامل آورده شده اند. این ویژگی کتاب ، امکان مقایسة احادیث را از نظر موارد اشتراک و اختلاف سند و متن ، فراهم ساخته و به علاوه ، از حجیم شدن کتاب جلوگیری کرده است .
+) ذکر شدن آیات مربوط به موضوع هر باب در ابتدای باب به ترتیب قرآنی .
+) علاوه بر رعایت شدن نظم و ترتیب مناسب در باب بندی کتاب ، روایات هر باب نیز با نظم خاصی رتبه بندی و نقل شده اند؛ ابتدا احادیثی که برطبق مضمون آنها فتوا داده شده و سپس احادیث معارض آورده شده و روایات عام پیش از روایات خاص و روایات مطلق پیش از روایات مقیّد آمده است . همچنین احادیث هر باب ، تا حد امکان از نظر مضمون و اشتراکِ راوی و اتحاد سند و متن دسته بندی شده است .
+) نقل شدن توضیحات مهمی که در کتابهای جامعِ حدیثیِ شیعه در ذیل برخی احادیث آمده و به فهم آنها کمک می کند. بیشترین نقلها از شیخ طوسی و عمدتاً در بارة حل تعارض ظاهری احادیث است .
+) جدا شدن روایات سنن ، آداب و ادعیه از احادیث مربوط به احکام فقهی و آوردن آنها در مجلدی جداگانه .
+) شماره گذاری ابواب و احادیث . هر حدیث دو شماره دارد: شمارة مسلسل و شمارة مخصوص به آن در ضمن باب . در ابتدای هر حدیث نیز نام کتاب و نشانی دقیق حدیث ذکر شده است . نام کتب اربعه ، وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل (به سبب کثرت نقل از آنها) با رمز، و اسامیِ دیگر منابع حدیثی ، با نام مشهور آنها آمده است . ویژگیهای چاپ مآخذ هم در مقدمة کتاب بیان شده است .
+) تمامی احادیث منقول از کتب اربعه، از مصادر اصلی خود نقل و مکرراً با نسخ خطی معتبر مقابله شده اند.<ref>محمدکاظم رحمان ستایش، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>
+آیت اللّه بروجردی از تألیف کتاب ، بسیار خرسند بود و آن را ثمرة عمر خویش می دانست ( رجوع کنید به معزّی ملایری ، ج 1، مقدمة محمدحسن بروجردی ، ص 11). چاپ کتاب در زمان حیات ایشان آغاز شد و نخستین جلد (شامل ابواب مقدمات و مبحث طهارت ) در 1380، چند روز پس از وفات ایشان ، در قطع رحلی منتشر گردید ( رجوع کنید به مشار، ستون 239). در ابتدای کتاب ، بابی مقدماتی گشوده شده که در بر دارندة برخی مباحث مهم اصولی است ، مانند حجیت عقل ، حجیت ظاهر قرآن و سنّت پیامبر اکرم ، و مشروط بودن تکلیف به عقل و بلوغ از دیدگاه احادیث . تألیف مقدمة کتاب را آیت اللّه بروجردی خود آغاز کرد و پس از وفات او، فرزندش سید محمدحسن ، آن را تکمیل نمود. جلد دوم کتاب در همان قطع و شامل ابوابی از مباحث نماز در 1385 چاپ شد. چاپ کامل کتاب در قطع وزیری ، در 1399 با توصیه و حمایت مالی آیت اللّه خوئی در قم آغاز شد و در 1415 در 26 جلد به پایان رسید. در ابتدای مجلدات کتاب تا جلد بیستم ، دستخط تشویق آمیز آیت اللّه خوئی دیده می شود. چاپ مجلدات پایانی کتاب نیز از حمایت آیات ، سیدمحمدرضا گلپایگانی و سیدعلی سیستانی ، برخوردار شد. آخرین چاپ جامع احادیث الشیعه ، با اضافات و اصلاحاتی بر چاپ پیشین ، در 1371 ش آغاز شد و در 1383 ش در 31 جلد به پایان رسید.<ref>محمدکاظم رحمان ستایش، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>{{پایان پاسخ}}{{مطالعه بیشتر}}
 == مطالعه بیشتر ==