پرش به محتوا

شرایط شفاعت‌شوندگان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
کلمه شفاعت از ریشه شفع به معنی جفت و ضمیمه کردن چیزی به مثل خودش گرفته شده است. مفهوم شفاعت بر محور دگرگونی و تغییر موضوع به شفاعت شونده است. شخص شفاعت شونده موجباتی فراهم می‌سازد که از یک وضع نامطلوب بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبی قرار دهد که شایسته بخشودگی گردد. شفاعت دارای قیود و شرایطی دارد. طبق قرآن و روایات پیامبر اسلام(ص)، اهل‌بیت(ع)، قرآن، ملائکه و مؤمنان اجازه شفاعت دارند.
کلمه شفاعت از ریشه شفع به معنی جفت و ضمیمه کردن چیزی به مثل خودش گرفته شده است. مفهوم شفاعت بر محور دگرگونی و تغییر موضوع به شفاعت شونده است. شخص شفاعت شونده موجباتی فراهم می‌سازد که از یک وضع نامطلوب بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبی قرار دهد که شایسته بخشودگی گردد. شفاعت دارای قیود و شرایطی دارد. طبق قرآن و روایات پیامبر اسلام(ص)، اهل‌بیت(ع)، قرآن، ملائکه و مؤمنان اجازه شفاعت دارند.


==شرایط شفاعت شونده==
==شفاعت کنندگان==
کسانی که معتقد به اصل شفاعت هستند، باید شرایط آن را فراهم سازند. گناهانی مانند ظلم از دایره شفاعت بیرون شمرده شده است: {{قرآن|مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ|ترجمه=برای ستمکاران دوستی وجود ندارد، و نه شفاعت کننده‌ای که شفاعتش پذیرفته شود.|سوره=غافر|آیه=۱۸}}، افراد باید برای برقرار ساختن ارتباط با خداوند از گناه توبه کنند و یا حداقل در آستانه توبه قرار گیرند، خلافکاری و شکستن قوانین الهی را متوقف سازند یا لااقل تقلیل دهند و ایمان به خدا و رستاخیز را در خود زنده نگه دارند و قوانین و مقررات او را محترم بشمارند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱/۲۳۶، دار الکتب الإسلامیه ۱۳۷۴.</ref>
 
== شفاعت کنندگان ==
همچنین پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «من در روز قیامت شفاعت می‌کنم و شفاعتم پذیرفته می‌شود، و علی هم شفاعت می‌کند و شفاعت او نیز پذیرفته می‌شود و اهل بیت من نیز شفاعت می‌کنند و شفاعت آنان هم پذیرفته می‌شود.<ref>ابن شهر آشوب محمّدبن علی، مناقب آل ابی طالب ۲/۱۵، المکتبه الحیدریه النجف الأشرف، ۱۳۷۶.</ref>
همچنین پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «من در روز قیامت شفاعت می‌کنم و شفاعتم پذیرفته می‌شود، و علی هم شفاعت می‌کند و شفاعت او نیز پذیرفته می‌شود و اهل بیت من نیز شفاعت می‌کنند و شفاعت آنان هم پذیرفته می‌شود.<ref>ابن شهر آشوب محمّدبن علی، مناقب آل ابی طالب ۲/۱۵، المکتبه الحیدریه النجف الأشرف، ۱۳۷۶.</ref>


خط ۲۰: خط ۱۷:


== افرادی که مشمول شفاعت می‌شوند ==
== افرادی که مشمول شفاعت می‌شوند ==
امّا شفاعت در حق چه کسانی اتفاق می‌افتد؟ علاّمه طباطبایی بعد از بحث طولانی می‌گوید: «شفاعت وسیله نجات گناهکاران از اصحاب یمین است، در قرآن می‌فرماید: {{قرآن|إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ|ترجمه=اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم|سوره=نساء(۴)|آیه۳۱=}} منظور آیه این است که گناهان صغیره را خدا می‌آمرزد و احتیاجی به شفاعت ندارد، پس مورد شفاعت آن عدّه از اصحاب یمین اند، که گناهان کبیره از آنان تا روز قیامت باقی مانده، و به وسیله توبه یا اعمال حسنه دیگر از بین نرفته است، هم چنان که رسول خدا فرمود: شفاعتم تنها مربوط به اهل کبائر از امتم است، و امّا نیکوکاران هیچ ناراحتی ندارند.»<ref>علامه طباطبائی محمد حسین، المیزان ترجمه سید محمّد باقر موسوی همدانی ۱/۲۸۴، پیشین.</ref>
شرایطی وجود دارد تا شخص بتواند مورد شفاعت قرار گیرد. گناهانی مانند ظلم، شخص را از شفاعت دور می‌کنند: {{قرآن|مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ
| ترجمه = برای ستمکاران دوستی وجود ندارد، و نه شفاعت کننده‌ای که شفاعتش پذیرفته شود.
| سوره = غافر
| آیه = ۱۸
}}، افراد باید برای برقرار ساختن ارتباط با خداوند از گناه توبه کنند و یا حداقل در آستانه توبه قرار گیرند، خلافکاری و شکستن قوانین الهی را متوقف سازند یا لااقل تقلیل دهند و ایمان به خدا و رستاخیز را در خود زنده نگه دارند و قوانین و مقررات او را محترم بشمارند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱/۲۳۶، دار الکتب الإسلامیه ۱۳۷۴.</ref>
 
علامه طباطبایی بعد از بحث طولانی می‌گوید: «شفاعت وسیله نجات گناهکاران از اصحاب یمین است، در قرآن می‌فرماید: {{قرآن|إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ|ترجمه=اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم|سوره=نساء(۴)|آیه۳۱=}} منظور آیه این است که گناهان صغیره را خدا می‌آمرزد و احتیاجی به شفاعت ندارد، پس مورد شفاعت آن عدّه از اصحاب یمین اند، که گناهان کبیره از آنان تا روز قیامت باقی مانده، و به وسیله توبه یا اعمال حسنه دیگر از بین نرفته است، هم چنان که رسول خدا فرمود: شفاعتم تنها مربوط به اهل کبائر از امتم است، و امّا نیکوکاران هیچ ناراحتی ندارند.»<ref>علامه طباطبائی محمد حسین، المیزان ترجمه سید محمّد باقر موسوی همدانی ۱/۲۸۴، پیشین.</ref>


امام باقر(ع) و صادق(ع) فرمودند: «به خدا سوگند ما از شیعیان گناهکارمان شفاعت می‌کنیم، تا دشمنان ما آنها را ببینند و بگویند، {{قرآن|فَمَا لَنَا مِنْ شَافِعِینَ|۱۰۰|وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ|۱۰۱|فَلَوْ أَنَّ لَنَا کَرَّةً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ|۱۰۲|ترجمه=و اکنون ما را نه شفیعانی است؛ و نه دوست مهربانی. کاش بار دیگر به دنیا بازگردیم تا از مؤمنان گردیم.|سوره=شعراء(۲۶)|آیه=۱۰۰–۱۰۳}}.»<ref>شیخ حر عاملی محمّد بن الحسن، الفصول المهمه فی اصول الائمه، ص۳۶۱، مؤسسه معارف اسلامی امام رضا(ع)، ۱۴۱۸ق.</ref>
امام باقر(ع) و صادق(ع) فرمودند: «به خدا سوگند ما از شیعیان گناهکارمان شفاعت می‌کنیم، تا دشمنان ما آنها را ببینند و بگویند، {{قرآن|فَمَا لَنَا مِنْ شَافِعِینَ|۱۰۰|وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ|۱۰۱|فَلَوْ أَنَّ لَنَا کَرَّةً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ|۱۰۲|ترجمه=و اکنون ما را نه شفیعانی است؛ و نه دوست مهربانی. کاش بار دیگر به دنیا بازگردیم تا از مؤمنان گردیم.|سوره=شعراء(۲۶)|آیه=۱۰۰–۱۰۳}}.»<ref>شیخ حر عاملی محمّد بن الحسن، الفصول المهمه فی اصول الائمه، ص۳۶۱، مؤسسه معارف اسلامی امام رضا(ع)، ۱۴۱۸ق.</ref>
۱۱٬۹۱۳

ویرایش