پرش به محتوا

روزه‌گرفتن و نوع تغذيه نوجوانان در ماه رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
همه ساله با نزدیک شدن ماه مبارک رمضان بر نگرانی خانواده‌ها در خصوص روزه گرفتن کودکان، افزوده می‌شود. والدین مایلند بدانند آیا روزه گرفتن و تحمل گرسنگی و تشنگی برای کودکشان دشوار نیست و آیا باعث بروز مشکل در وضع جسمی او نمی‌شود. به همین جهت، نکاتی را خدمت‌تان عرض می‌کنیم:
اساساً برای کودکان ۸ سال به بالا، با وضعیت بدنی متوسط (نه خیلی چاق و نه خیلی لاغر) و فاقد هرگونه بیماری خاص، روزه گرفتن مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند؛ البته کودکانی که با ضعف جسمانی روبرو هستند یا از وزن کمتری نسبت به قدشان برخوردارند، باید قبل از آغاز به روزه گرفتن توسط پزشک متخصص مورد بررسی و معاینه قرار گیرند و در صورت احتمال وجود بیماری، پیش از شروع به روزه گرفتن، مورد مداوا قرار گیرند.


نکته:
== روزه‌داری نوجوانان ==
از آنجا که کودکان و نوجوانان در سن رشد هستند عدم توجه به تغذیهٔ مناسب کودکانی که روزه می‌گیرند، هم می‌تواند بر روی رشد و سلامت آن‌ها اثر منفی بگذارد و هم قدرت و توان روزه گرفتن را از آنان سلب نماید بنابر این، والدین علاوه بر این که با مراجعه به پزشک متخصص از سلامت فرزندشان مطلع می‌گردند، بایستی نکات تغذیه‌ای وی را نیز مد نظر قرار دهند تا فرزندشان بتواند با آسودگی خاطر روزه بگیرد.
گفته شده است برای کودکان ۸ سال به بالا، با وضعیت بدنی متوسط (نه خیلی چاق و نه خیلی لاغر) و فاقد هرگونه بیماری خاص، روزه گرفتن مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند؛ البته کودکانی که با ضعف جسمانی روبرو هستند یا از وزن کمتری نسبت به قدشان برخوردارند، باید قبل از آغاز به روزه گرفتن توسط پزشک متخصص مورد بررسی و معاینه قرار گیرند و در صورت احتمال وجود بیماری، پیش از شروع به روزه گرفتن، مورد مداوا قرار گیرند.
البته برای کودکی که از سنین پایین در خانواده، شاهد روزه گرفتن والدین خود بوده و احیاناً از سوی آنها به این امر تشویق شده، تحمل گرسنگی و تشنگی ناشی از روزه‌داری آسان خواهد بود و تصور اجر معنوی یا حتی تشویق خانواده، توان او را افزایش می‌دهد. اما اگر کودک به تنهایی اقدام به روزه گرفتن کند، یا از سوی والدین شاهد بی‌توجهی بوده یا حتی مجبور به روزه نگرفتن شود، مسلماً تحمل چندین ساعت گرسنگی و تشنگی برای وی بسیار دشوار خواهد بود و حتی ممکن است باعث اختلال اعصاب وی شود.
این را هم بدانید، ضعف و بی‌حالی، کمی سردرد، تشنگی و گرسنگی همه از عوارض طبیعی روزه‌داری است که معمولاً در روزهای آغازین ماه مبارک رمضان، کودکان و حتی بزرگسالان دچار آن می‌شوند. بدانید که این‌ها همه ناشی از تغییر رفتار غذایی است که به تدریج برطرف می‌شود و مهم‌تر این که هیچ‌یک از این حالت‌ها برای کودکانی که به سن تکلیف رسیده‌اند مجوز خوردن روزه نمی‌باشد از این روی، والدین نباید به محض مشاهدهٔ این گونه علایم و نشانه‌ها، کودکان را مجبور به روزه‌خواری کنند. البته اگر کودکی هنوز به سن تکلیف نرسیده است، والدین می‌توانند آنها را به گرفتن روزهٔ «کله گنجشکی» یا روزهٔ «پیوندی» تشویق کنند.


از آنجا که کودکان و نوجوانان در سن رشد هستند عدم توجه به تغذیهٔ مناسب کودکانی که روزه می‌گیرند، هم می‌تواند بر روی رشد و سلامت آن‌ها اثر منفی بگذارد و هم قدرت و توان روزه گرفتن را از آنان سلب نماید؛ بنابر این، والدین علاوه بر این که با مراجعه به پزشک متخصص از سلامت فرزندشان مطلع می‌گردند، بایستی نکات تغذیه‌ای وی را نیز مد نظر قرار دهند تا فرزندشان بتواند با آسودگی خاطر روزه بگیرد.
ضعف و بی‌حالی، کمی سردرد، تشنگی و گرسنگی همه از عوارض طبیعی روزه‌داری است که معمولاً در روزهای آغازین ماه مبارک رمضان، کودکان و حتی بزرگسالان دچار آن می‌شوند. این‌ها همه ناشی از تغییر رفتار غذایی است که به تدریج برطرف می‌شود و مهم‌تر این که هیچ‌یک از این حالت‌ها برای کودکانی که به سن تکلیف رسیده‌اند مجوز خوردن روزه نمی‌باشد؛ از این روی، والدین نباید به محض مشاهدهٔ این گونه علایم و نشانه‌ها، کودکان را مجبور به روزه‌خواری کنند. البته اگر کودکی هنوز به سن تکلیف نرسیده است، والدین می‌توانند آنها را به گرفتن روزهٔ «کله گنجشکی» یا روزهٔ «پیوندی» تشویق کنند.
== تغدیه سحری ==
حداقل ۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابید
حداقل ۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابید
مهم‌ترین نکته‌ای که در ماه مبارک رمضان برای کودکان و نوجوانانی که روزه می‌گیرند باید مدنظر قرار گیرد، داشتن برنامه‌ریزی برای خواب کافی و به دنبال آن مصرف سحری است. وعدهٔ سحری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چون در صورت عدم مصرف این وعدهٔ غذایی به خصوص در روزهای بلند تابستان، طول مدت ناشتایی بسیار زیاد شده و عوارضی چون سردرد، افت فشار خون و ضعف شدید را به همراه خواهد داشت. برای آن که بتوانید کودک خود را به خوردن سحری ترغیب کنید، مهم‌ترین نکته این است که تلاش نمایید که وی حداقل ۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابد و در هنگام شب خواب کافی داشته باشد. این کار باعث می‌گردد که با کمبود خواب مواجه نشده و با رغبت در هنگام سحر بیدار شود و سحری میل کند.
مهم‌ترین نکته‌ای که در ماه مبارک رمضان برای کودکان و نوجوانانی که روزه می‌گیرند باید مدنظر قرار گیرد، داشتن برنامه‌ریزی برای خواب کافی و به دنبال آن مصرف سحری است. وعدهٔ سحری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چون در صورت عدم مصرف این وعدهٔ غذایی به خصوص در روزهای بلند تابستان، طول مدت ناشتایی بسیار زیاد شده و عوارضی چون سردرد، افت فشار خون و ضعف شدید را به همراه خواهد داشت. برای آن که بتوانید کودک خود را به خوردن سحری ترغیب کنید، مهم‌ترین نکته این است که تلاش نمایید که وی حداقل ۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابد و در هنگام شب خواب کافی داشته باشد. این کار باعث می‌گردد که با کمبود خواب مواجه نشده و با رغبت در هنگام سحر بیدار شود و سحری میل کند.
خط ۲۲: خط ۲۳:
از آن‌جا که بچه‌ها، در دورهٔ رشد به سر می‌برند بنابراین، والدین باید برنامهٔ غذایی‌شان را در ماه مبارک رمضان، جوری تنظیم کنند که همه مواد مغذی و مقوی مورد نیاز بدن کودک تأمین شود به همین خاطر، سحری که برای کودکان تهیه می‌کنند، باید شامل یک وعدهٔ غذایی کامل باشد و ویژگی‌های یک وعدهٔ ناهار را داشته باشد و به هیچ عنوان حذف نشود.
از آن‌جا که بچه‌ها، در دورهٔ رشد به سر می‌برند بنابراین، والدین باید برنامهٔ غذایی‌شان را در ماه مبارک رمضان، جوری تنظیم کنند که همه مواد مغذی و مقوی مورد نیاز بدن کودک تأمین شود به همین خاطر، سحری که برای کودکان تهیه می‌کنند، باید شامل یک وعدهٔ غذایی کامل باشد و ویژگی‌های یک وعدهٔ ناهار را داشته باشد و به هیچ عنوان حذف نشود.
یک وعدهٔ سحری مناسب بهتر است شبیه ناهار باشد. البته این موضوعی است که بر حسب اشتها و ذائقهٔ افراد متفاوت خواهد بود، ولی از آنجا که دریافت کالری و پروتئین کودک نباید در طول ماه رمضان تغییر نماید، بهترین راه این است که وعدهٔ ناهار در سحر و صبحانه در افطار میل شود و بعد از حدود یک تا دو ساعت پس از افطار نیز شام سبکی مصرف شود.
یک وعدهٔ سحری مناسب بهتر است شبیه ناهار باشد. البته این موضوعی است که بر حسب اشتها و ذائقهٔ افراد متفاوت خواهد بود، ولی از آنجا که دریافت کالری و پروتئین کودک نباید در طول ماه رمضان تغییر نماید، بهترین راه این است که وعدهٔ ناهار در سحر و صبحانه در افطار میل شود و بعد از حدود یک تا دو ساعت پس از افطار نیز شام سبکی مصرف شود.
برای داشتن یک سحری کامل برای کودکان توجه به نکات زیر ضروری است:
برای داشتن یک سحری کامل برای کودکان توجه به نکات زیر ضروری است:
# سعی کنید همه گروه‌های غذایی از جمله لبنیات، گوشت، میوه‌ها و سبزیجات، نان و غلات، سر سفره‌تان باشد.
# سعی کنید همه گروه‌های غذایی از جمله لبنیات، گوشت، میوه‌ها و سبزیجات، نان و غلات، سر سفره‌تان باشد.
خط ۳۰: خط ۳۲:
# از آنجا که کودکان در سن رشد هستند و استخوان‌های آن‌ها در حال طویل شدن است، کلسیم یکی از املاح حیاتی برای آن‌ها بشمار می‌رود بنابراین، در طول ماه مبارک رمضان نیز، مصرف منابع غنی کلسیم نظیر شیر، ماست و کشک باید به عنوان جزو جدایی‌ناپذیر رژیم غذایی در نظر گرفته شود.
# از آنجا که کودکان در سن رشد هستند و استخوان‌های آن‌ها در حال طویل شدن است، کلسیم یکی از املاح حیاتی برای آن‌ها بشمار می‌رود بنابراین، در طول ماه مبارک رمضان نیز، مصرف منابع غنی کلسیم نظیر شیر، ماست و کشک باید به عنوان جزو جدایی‌ناپذیر رژیم غذایی در نظر گرفته شود.
# در مورد بچه‌هایی که اشتهای کمی دارند یا کمی ضعیف به نظر می‌رسند، مصرف مغزها توصیه می‌شود. می‌توانید مغزهای مختلف (نظیر پسته، بادام، فندق و نخودچی) را همراه کمی شکر آسیاب کرده و در هنگام سحر یا افطار به فرزندان خود بدهند یا با مخلوط آن‌ها با شیر، یک حریره مغذی و سرشار از پروتئین برای آن‌ها تهیه نمایند. ضمناً ممکن است برخی از نوجوانان روزه‌دار نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین یا املاح داشته باشند که بهتر است با مشورت متخصص تغذیه در این خصوص اقدام نمایید.
# در مورد بچه‌هایی که اشتهای کمی دارند یا کمی ضعیف به نظر می‌رسند، مصرف مغزها توصیه می‌شود. می‌توانید مغزهای مختلف (نظیر پسته، بادام، فندق و نخودچی) را همراه کمی شکر آسیاب کرده و در هنگام سحر یا افطار به فرزندان خود بدهند یا با مخلوط آن‌ها با شیر، یک حریره مغذی و سرشار از پروتئین برای آن‌ها تهیه نمایند. ضمناً ممکن است برخی از نوجوانان روزه‌دار نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین یا املاح داشته باشند که بهتر است با مشورت متخصص تغذیه در این خصوص اقدام نمایید.
سر سفرهٔ افطار
 
در فاصله نسبتاً زیاد بین سحر و افطار و تحمل گرسنگی و تشنگی در طول روزه‌داری، قند خون شدیداً اُفت می‌کند و در نتیجهٔ آن، اشتها یا ولع کودکان هم برای خوردن غذا، بیش‌تر می‌شود بنابراین، خوب است که سر سفره‌های افطاری، مواد قندی طبیعی که سریع هضم و جذب بدن می‌شوند، مثل خرما، کشمش و عسل قرار داده شود.
== تغذیه در افطار ==
سر سفرهٔ افطار در فاصله نسبتاً زیاد بین سحر و افطار و تحمل گرسنگی و تشنگی در طول روزه‌داری، قند خون شدیداً اُفت می‌کند و در نتیجهٔ آن، اشتها یا ولع کودکان هم برای خوردن غذا، بیش‌تر می‌شود بنابراین، خوب است که سر سفره‌های افطاری، مواد قندی طبیعی که سریع هضم و جذب بدن می‌شوند، مثل خرما، کشمش و عسل قرار داده شود.
کودکان را تا می‌توانید از شیرینی‌های مصنوعی نظیر زولبیا و بامیه دور نگه دارید و به جای این گونه شیرینی‌های مضر آنها را به سوی مصرف شیرینی‌های طبیعی سوق دهید چون این گونه شیرینی‌های مصنوعی، فقط باعث سیری کاذب می‌شوند و نمی‌گذارند مواد مغذی کافی، به بدن کودک برسد.
کودکان را تا می‌توانید از شیرینی‌های مصنوعی نظیر زولبیا و بامیه دور نگه دارید و به جای این گونه شیرینی‌های مضر آنها را به سوی مصرف شیرینی‌های طبیعی سوق دهید چون این گونه شیرینی‌های مصنوعی، فقط باعث سیری کاذب می‌شوند و نمی‌گذارند مواد مغذی کافی، به بدن کودک برسد.
توجه داشته باشید که کودکان معمولاً در خوردن و آشامیدن کمی عجولند که این ممکن است موجب رفتار نامناسب غذایی، پرخوری، سوءهاضمه و مشکلات دیگر در آنها شود؛ بنابراین توصیه‌های مهم غذایی را دربارهٔ آنها به اجرا گذارید.
توجه داشته باشید که کودکان معمولاً در خوردن و آشامیدن کمی عجولند که این ممکن است موجب رفتار نامناسب غذایی، پرخوری، سوءهاضمه و مشکلات دیگر در آنها شود؛ بنابراین توصیه‌های مهم غذایی را دربارهٔ آنها به اجرا گذارید.
خط ۴۱: خط ۴۴:
بهتر است وعده شام و افطاری کودکان، دو وعدهٔ مجزا و با رعایت فاصله زمانی حدود یک تا دو ساعت باشد؛ البته به شرطی که افطاری که آنها میل کرده‌اند، مختصر و سبک بوده باشد. در کل، شام بچه‌های روزه‌دار باید پرانرژی باشد تا بدن‌شان دچار کمبود نشود.
بهتر است وعده شام و افطاری کودکان، دو وعدهٔ مجزا و با رعایت فاصله زمانی حدود یک تا دو ساعت باشد؛ البته به شرطی که افطاری که آنها میل کرده‌اند، مختصر و سبک بوده باشد. در کل، شام بچه‌های روزه‌دار باید پرانرژی باشد تا بدن‌شان دچار کمبود نشود.
توجه داشته باشید که در فصول گرم سال و ایام تابستان که معمولاً ساعت افطار دیر هنگام می‌باشد و در نتیجه فاصله بین افطار و سحر نسبتاً کوتاه است، در صورتی که بین افطار و شام فاصله باشد، ممکن است کودک دیرتر خوابیده و میل کمتری به خوردن سحری پیدا بکند بنابراین، توصیه می‌شود در این گونه از سال، شام به همراه افطار مصرف شود، اما باید غذا را به آرامی میل کرد، چون مصرف سریع مقادیر زیادی غذا و اشباع شدن ناگهانی معده باعث اختلال در جریان خون شده و باعث بروز ناراحتی گوارشی می‌گردد.
توجه داشته باشید که در فصول گرم سال و ایام تابستان که معمولاً ساعت افطار دیر هنگام می‌باشد و در نتیجه فاصله بین افطار و سحر نسبتاً کوتاه است، در صورتی که بین افطار و شام فاصله باشد، ممکن است کودک دیرتر خوابیده و میل کمتری به خوردن سحری پیدا بکند بنابراین، توصیه می‌شود در این گونه از سال، شام به همراه افطار مصرف شود، اما باید غذا را به آرامی میل کرد، چون مصرف سریع مقادیر زیادی غذا و اشباع شدن ناگهانی معده باعث اختلال در جریان خون شده و باعث بروز ناراحتی گوارشی می‌گردد.
== تغذیه شام ==
برای داشتن یک شام سبک برای کودکان توجه به نکات زیر ضروری است:
برای داشتن یک شام سبک برای کودکان توجه به نکات زیر ضروری است:
# از انواع گوشت‌های سفید مانند ماهی و بوقلمون یا گوشت‌های قرمز کم‌چرب که آسان هضم می‌شوند، استفاده کنید.
# از انواع گوشت‌های سفید مانند ماهی و بوقلمون یا گوشت‌های قرمز کم‌چرب که آسان هضم می‌شوند، استفاده کنید.
۱۵٬۲۵۷

ویرایش