پرش به محتوا

المراقبات (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
ملکی تبریزی در سال ۱۳۲۱ق به ایران آمد و در تبریز به ترویج احکام و تهذیب نفوس پرداخت. در سال ۱۳۲۹ق به خاطر وضع نامساعد تبریز به قم مهاجرت کرد و در تشکیل حوزهٔ علمیهٔ جدید قم به‌همت [[شیخ عبد الکریم حائری]] سهیم شد. ملکی تبریزی در سال ۱۳۴۳ق درگذشت و در [[قبرستان شیخان]] قم به خاک سپرده شد.<ref>الطهرانی، محمدمحسن آقابزرک، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۳۰ق، ج۱۳، ص۳۲۹-۳۳۰.</ref>
ملکی تبریزی در سال ۱۳۲۱ق به ایران آمد و در تبریز به ترویج احکام و تهذیب نفوس پرداخت. در سال ۱۳۲۹ق به خاطر وضع نامساعد تبریز به قم مهاجرت کرد و در تشکیل حوزهٔ علمیهٔ جدید قم به‌همت [[شیخ عبد الکریم حائری]] سهیم شد. ملکی تبریزی در سال ۱۳۴۳ق درگذشت و در [[قبرستان شیخان]] قم به خاک سپرده شد.<ref>الطهرانی، محمدمحسن آقابزرک، طبقات اعلام الشیعه، بیروت، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۳۰ق، ج۱۳، ص۳۲۹-۳۳۰.</ref>


میرزا جواد ملکی تبریزی در کنار فقه بر جایگاه اخلاق و عرفان تأکید داشت و این امر ویژگی خاصی به افکار او می‌داد.<ref>پاکتچی، احمد، «حوزه علمیه»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۱، ذیل مدخل.</ref>
میرزا جواد ملکی تبریزی در کنار فقه بر جایگاه اخلاق و عرفان تأکید داشت و این امر ویژگی خاصی به افکار او می‌داد.<ref>پاکتچی، احمد، «حوزه علمیه»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۲ش، ج۲۱، ذیل مدخل.</ref>


== محتوای کتاب ==
== محتوای کتاب ==
المراقبات، همان‌گونه که عنوان آن بیانگر است، شامل اعمال دینی ویژهٔ هر ماه است. در فصل اول، مراقبات مربوط به ماه محرم الحرام و در پایان مراقبات مربوط به ماه ذی‌الحجّه آمده است. در بیان اعمال هر ماه، نمازها و دعاها و آداب ویژه آن به‌تفصیل گفته شده و به اسرار باطنی هر یک اشارات سودمندی شده است. فصل نهم کتاب، که درباره مراقبات و اعمال ماه مبارک رمضان است، مفصل‌تر از دیگر فصل‌ها (حدود ۱۵۰ص) است.<ref>«معرفی‌های اجمالی»، آیینهٔ پژوهش، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، خرداد - تیر ۱۳۶۹.</ref>
المراقبات، همان‌گونه که عنوان آن بیانگر است، شامل اعمال دینی ویژهٔ هر ماه است. در فصل اول، مراقبات مربوط به ماه محرم الحرام و در پایان مراقبات مربوط به ماه ذی‌الحجّه آمده است. در بیان اعمال هر ماه، نمازها و دعاها و آداب ویژه آن به‌تفصیل گفته شده و به اسرار باطنی هر یک اشارات سودمندی شده است. فصل نهم کتاب، که درباره مراقبات و اعمال ماه مبارک رمضان است، مفصل‌تر از دیگر فصل‌ها (حدود ۱۵۰ص) است.<ref>«معرفی‌های اجمالی»، آیینهٔ پژوهش، دفتر تبلیغات اسلامی حوزهٔ علمیهٔ قم، خرداد و تیر ۱۳۶۹ش.</ref>
* '''مقدمه''': در بیان تأمّل در نعمت‌ها و توجه به اصلاح قلب و مغفرت و مناجات با حق تعالی.
* '''مقدمه''': در بیان تأمّل در نعمت‌ها و توجه به اصلاح قلب و مغفرت و مناجات با حق تعالی.
* '''فصل اول''': در بیان مراقبت‌های ماه محرم، و یادآوری مصائب [[امام حسین(ع)]] و اعمال دههٔ اول.
* '''فصل اول''': در بیان مراقبت‌های ماه محرم، و یادآوری مصائب [[امام حسین(ع)]] و اعمال دههٔ اول.
خط ۲۸: خط ۲۸:
* '''فصل یازدهم''': در بیان مراقبت‌های ماه ذی‌القعده و روزهٔ آن، اعمال شب نیمهٔ آن، روز دحو الارض و شرافت آن و اسرار اعمال و مناسک حج. همچنین، آماده‌شدن برای سفر حج و برگرفتن توشهٔ سفر، رعایت رفیق و امیر حاجّ، آداب زیارت پیامبر اسلام(ص) و توقف در مقابل ضریح او و زیارت ائمه بقیع(ع).
* '''فصل یازدهم''': در بیان مراقبت‌های ماه ذی‌القعده و روزهٔ آن، اعمال شب نیمهٔ آن، روز دحو الارض و شرافت آن و اسرار اعمال و مناسک حج. همچنین، آماده‌شدن برای سفر حج و برگرفتن توشهٔ سفر، رعایت رفیق و امیر حاجّ، آداب زیارت پیامبر اسلام(ص) و توقف در مقابل ضریح او و زیارت ائمه بقیع(ع).
* '''فصل دوازدهم''': در بیان مراقبت‌های ماه ذی‌الحجة، فضیلت دههٔ اول آن، دعاهای پنج‌گانه که به [[حضرت عیسی(ع)]] هدیه شده، اعمالی که در دههٔ اول وارد شده و اعمال شب و روز عرفه و زیارت امام حسین(ع). نیز، اعمال شب و روز عید قربان، آداب رفتن به نماز عید، در فضیلت و اعمال روز عید غدیر، در معنای ولایت و حقیقت آن و بیان زیارت جامعه، شرح روز عید غدیر و خطبه غدیر، صلوات مخصوص و روایات امام رضا(ع) در فضیلت این روز و معنی ولایت مطلقه و حقیقت آن. همچنین، منزلت روز مباهله، اعمال این روز و نزول سوره انسان در شأن اهل‌بیت(ع).
* '''فصل دوازدهم''': در بیان مراقبت‌های ماه ذی‌الحجة، فضیلت دههٔ اول آن، دعاهای پنج‌گانه که به [[حضرت عیسی(ع)]] هدیه شده، اعمالی که در دههٔ اول وارد شده و اعمال شب و روز عرفه و زیارت امام حسین(ع). نیز، اعمال شب و روز عید قربان، آداب رفتن به نماز عید، در فضیلت و اعمال روز عید غدیر، در معنای ولایت و حقیقت آن و بیان زیارت جامعه، شرح روز عید غدیر و خطبه غدیر، صلوات مخصوص و روایات امام رضا(ع) در فضیلت این روز و معنی ولایت مطلقه و حقیقت آن. همچنین، منزلت روز مباهله، اعمال این روز و نزول سوره انسان در شأن اهل‌بیت(ع).
* '''خاتمه''': در بیان به‌جا آوردن اعمال به قدر امکان، اجتناب از غرور در عبادت، اهتمام در تحصیل اخلاص، توجه به معانی و باطن عبادت و مناجات مؤلف با خداوند.<ref>ملکی تبریزی، میرزا جواد، المراقبات، ترجمهٔ ابراهیم محدث بندرریگی، قم، نشر اخلاق، ۱۳۷۶، فهرست.</ref>
* '''خاتمه''': در بیان به‌جا آوردن اعمال به قدر امکان، اجتناب از غرور در عبادت، اهتمام در تحصیل اخلاص، توجه به معانی و باطن عبادت و مناجات مؤلف با خداوند.<ref>ملکی تبریزی، میرزا جواد، المراقبات، ترجمهٔ ابراهیم محدث بندرریگی، قم، نشر اخلاق، ۱۳۷۶ش، فهرست.</ref>


== گزیده‌هایی از کتاب ==
== گزیده‌هایی از کتاب ==
خط ۳۸: خط ۳۸:


== دربارهٔ کتاب ==
== دربارهٔ کتاب ==
[[امام خمینی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۸ش) به خواندن این کتاب سفارش کرده است.  او میرزا جواد ملکی تبریزی را شیخ جلیل القدر و عارف بالله توصیف کرده است.<ref>ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاه، ترجمهٔ رضا رجب‌زاده، تهران، انتشارات پیام آزادی، ج۱، ص۸.</ref>
[[امام خمینی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۸ش) به خواندن این کتاب سفارش کرده است.  او میرزا جواد ملکی تبریزی را شیخ جلیل القدر و عارف بالله توصیف کرده است.<ref>ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاه، ترجمهٔ رضا رجب‌زاده، تهران، انتشارات پیام آزادی، ۱۳۹۰ش، ج۱، ص۸.</ref>


[[علامه طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش) دربارهٔ این کتاب می‌گوید که این کتاب دریای لبریزی است که در پیمانه نمی‌گنجد و مؤلف آن پیشوای والا مقامی است که بلندای شخصیت او با هیچ مقیاسی قابل اندازه‌گیری نیست. از نظر طباطبایی المراقبات از بهترین کتاب‌هایی است که در زمینهٔ آداب مراقبت و خودسازی معنوی نگارش یافته و در آن تمام مطالبی که مربّیان دربارهٔ عبادت خدا فهمیده‌اند وجود دارد.<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ص۱۹.</ref>
[[علامه طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش) دربارهٔ این کتاب می‌گوید که این کتاب دریای لبریزی است که در پیمانه نمی‌گنجد و مؤلف آن پیشوای والا مقامی است که بلندای شخصیت او با هیچ مقیاسی قابل اندازه‌گیری نیست. از نظر طباطبایی المراقبات از بهترین کتاب‌هایی است که در زمینهٔ آداب مراقبت و خودسازی معنوی نگارش یافته و در آن تمام مطالبی که مربّیان دربارهٔ عبادت خدا فهمیده‌اند وجود دارد.<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ص۱۹.</ref>
۶٬۸۵۳

ویرایش