مسخره کردن منافقان توسط خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

  |شاخه فرعی۲ =  

  |شاخه فرعی۳ =  

درآيه ی ۱۴ و ۱۵ سوره ی بقره، درباره ی مسخره کردن بندگان يا منافقان، سخن به میان آمده است و مي فرمايند خداوند آن ها را مسخره مي کند. سؤال اين است که مراد از این مسخره کردن، چیست، و خداوند چگونه منافقان را مسخره می کند.

==معنای لغوی استهزاء==

استهزاء و سخريه عبارت از اين است که گفتار يا کردار و يا وصف و يا خلقت کسي را به وجهي بيان کند که سبب خنده ی ديگران شود. اين امر گاهی با گفتار و يا فعل صورت گيرد وگاهی به ايماء و اشاره و يا کنايه، فرقي نمي کند و نيز فرقي نمي کند که انگيزه ی انسان از اين کار عداوت، تحقير، تکبر باشد و يا هدف انسان فقط و فقط مضحکه طرف و خندانيدن ديگران باشد. به هر حال بدون ترديد، اين عمل از [[گناهان کبيره]] است که در قرآن کریم <ref>توبه / ۷۹.</ref> و در روايات [[معصومين(ع)]] بر آن وعده ی عذاب داده شده و [[قرآن کريم]] از اين عمل نهي نموده است و فرموده است: چه بسا کساني که مورد تمسخر شما قرار مي گيرند، بهتر از شما باشند.<ref>حجرات / ۱۱.</ref>

==مراد از استهزاء خداوند==

در مواردي نظير {{قرآن|اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ}} «خداوند آنان را استهزا می‌کند؛ و آنها را در طغیانشان نگه می‌دارد، تا سرگردان شوند»<ref>بقره/15</ref> و آيه {{قرآن|الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ ۙ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}} «آنهایی که از مؤمنان اطاعت کار، در صدقاتشان عیبجویی می‌کنند، و کسانی را که (برای انفاق در راه خدا) جز به مقدار (ناچیز) توانائی خود دسترسی ندارند، مسخره می‌نمایند، خدا آنها را مسخره می‌کند؛ (و کیفر استهزاکنندگان را به آنها می‌دهد؛) و برای آنها عذاب دردناکی است!»<ref>توبه/17</ref> که در آن ها استهزاء و سخريه به خدا نسبت داده شده، معلوم می شود که استهزاء منافقان و مشرکان توسط [[خداوند]] نمي تواند به همان معنايي باشد که در مورد مخلوقات به کار مي رود.

بنابراين، وقتي استهزاء در مورد خدا به کار مي رود به اين معني نيست که خدا کارهايي همانند کارهاي منافقان و کفار انجام مي دهد، بلکه همان طور که مفسرين قرآن کریم نظير [[علامه طباطبايي]] و ديگران گفته اند، استهزاء در مورد خداوند به معناي آن است که خدا استهزاء کنندگان را مجازات خواهد کرد. به بيان ديگر کلماتي از قبيل استهزاء در مورد خدا نسبت به بندگانش، وقتي به کار مي رود، در حقيقت دلیل عذاب که همان استهزاء است، استعمال شده است و مسبب و جزای آن که کيفر و عذاب است، اراده مي شود و اين شکل از عبارت، شايع و متداول است.<ref>طباطبائي، سيد محمد حسين، الميزان، ترجمه موسوي همداني، قم، جامعه مدرسين، بي تا، ج۱۰، ص۳۳۸.</ref>

از همين جهت، در قرآن کريم، وقتي استهزاء به خدا نسبت داده شده است، به دنبال آن از عذاب و کيفر او سخن به ميان آمده است. مثلا وقتي مي فرمايد: «خدا منافقين را به استهزاء مي گيرد»، بلافاصله در توضيح و تبيين آن مي فرمايد: «آنان را در طغيان شان مهلت مي دهد تا سرگردان شوند».<ref>بقره / ۱۴.</ref> و يا وقتي مي فرمايد: وقتی «آنان یکدیگر را مسخره مي کنند، خدا هم ايشان را مسخره مي کند» بعد به عنوان توضيح مي فرمايد: و براي منافقان عذاب دردناکي است».<ref>توبه / ۷۹.</ref>

به عبارت ديگر، استهزاء خدا نسبت به کفار و منافقان، همان عذاب و اضلال کيفري خداوند است که نتيجه عمل خود آنان است. حال اين جزا ممکن است در دنيا باشد نظير آن چه در مورد استهزاء کنندگان قوم [[نوح(ع)]] صورت گرفت و ممکن است در [[آخرت]] انجام شود، چنان که در حديثي از [[پيامبر اکرم(ص)]] آمده است «[[روز قيامت]] براي استهزاء کنندگان دري از [[بهشت]] باز مي شود و به آنان گفته مي شود بياييد، آنان به سختي خود را به در مي رسانند، در همان هنگام در بسته مي شود. آنگاه دري ديگري باز و آنان فراخوانده مي شوند و دوباره درب بهشت بر رويشان بسته مي شود... .»<ref> مهدوي کني، نقطه هاي آغاز در اخلاق عملي، دفتر نشر فرهنگ، چاپ هفتم، ۱۳۷۶ش، ص۲۹۳.</ref>

<big>'''معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر'''</big>

۱ـ ترجمه الميزان، ترجمه موسوي، جامعه مدرسين، ج۹، ص۴۴۸.

۲ـ تفسير نمونه، آيت الله مکارم شيرازي، دارالکتب الاسلاميه، ۱۳۷۴ش، ج۸، ص۵۶.

۳ـ گناهان کبيره، آيت الله سيد عبدالحسين دستغيب، کانون تربيت شيراز، ج۲، ص۳۱۰.

==منابع==

  | ناوبری =  

  | نمایه =  

  | بازبینی =  

  | تکمیل =