پرش به محتوا

جایگاه عید غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}جایگاه و منزلت عید غدیر در عالم اسلام و تشیع چگونه است؟{{پایان سوال}}
{{سوال}}جایگاه و منزلت عید غدیر در اسلام و مذهب تشیع چگونه است؟{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|غدیر}}
{{درگاه|غدیر}}
عید غدیر سالروز [[واقعه غدیر]] است که در آن [[پیامبر(ع)]]، [[امام علی(ع)]] را به عنوان [[خلیفه]] و جانشین خود معرفی کرد. عید غدیر بر اساس روایات، بزرگترین عید خدا است و همه پیامبران در طول تاریخ و پیش از وقوع، آن را عید گرفته‌اند.<ref name=":0">مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، دوم، ۱۴۰۳ق، ج۹۵، ص۲۰۳ و ۳۲۱. شیخ مفید، محمد، مقنعه، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۰ق. ص۲۰۳. وسائل، ج۸، ص۸۹.</ref> [[شیعه|شیعیان]] با زنده کردن خاطرات این روز، از فراموشی امر پیامبر(ص) به امت اسلام جلوگیری می‌کنند. زنده نگه داشتن واقعه غدیر را به معنای زنده نگه داشتن [[امامت]]، [[ولایت]] و هدایت بشریت دانسته‌اند.{{مدرک|date=آوریل ۲۰۲۲}}
عید غدیر از اعیاد مهمی است که هر ساله شیعیان آن را تجلیل می‌کنند. عید غدیر به مناسبت نصب امام علی (ع) در هجدهم ذی حجه سال دهم هجری قمری پس از حجة الوداع از سوی پیامبر گرامی اسلام است که در یک همایش بزرگ حاجیان در سرزمین به نام غدیر خم انجام گرفت. از سوی امامان معصوم (ع) بزگداشت این روز برای زنده نگه داشتن ولایت و مذهب شیعه سفارش شده است.


بر اساس کتاب مستدرک نهج‌البلاغه، امام علی(ع) در خطبه‌ای که در روز عید غدیر ایراد کرد، عید غدیر را روز عهد و پیمان و روز بزرگی دانست که برهان خدا در آن روشن شد و پرداخته‌های فرعون، هامان و قارون تباه شد.<ref>کاشف الغطاء، هادی، مستدرک نهج البلاغه، بیروت، مکتبه الاندلس، بی تا، ص۸۱.</ref> طبق روایات این روز در آسمان به «عهد مَعْهود؛ پیمان شناخته شده» و در زمین به «میثاق مأخوذ؛ پیمان گرفته‌شده» شناخته می‌شود. در روایتی [[امام صادق(ع)]]، روزه گرفتن در روز غدیر را برابر با روزه گرفتنِ همه روزهای عمر دنیا دانسته است.<ref name=":0" /> بر اساس روایتی دیگر، وقتی از پیامبر(ص) سؤال شد آیا برای مسلمانان به جز دو عید فطر و قربان عید دیگری هست؟ پاسخ داد: «عید غدیر و روز نصب علی(ع) به ولایت، از آن دو عید برتر است».<ref name=":1">حکیمی، محمد رضا، حماسه غدیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی تا، ص۴۴ و کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۳.</ref>
==فلسفه عید گرفتن روز غدیر==
عید غدیر، سالروز [[واقعه غدیر]] است که در آن [[پیامبر(ع)]]، [[امام علی(ع)]] را به عنوان [[خلیفه]] و جانشین خود، معرفی فرمود؛ این عید، بر اساس روایات اهل بیت(ع)، بزرگترین عید خدا است؛ همه [[پیامبران]](ع)، در طول تاریخ و پیش از وقوع آن، آن را عید گرفته‌اند؛<ref name=":0">مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، دوم، ۱۴۰۳ق، ج۹۵، ص۲۰۳ و ۳۲۱؛ شیخ مفید، محمد، مقنعه، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۰ق، ص۲۰۳؛ وسائل، ج۸، ص۸۹.</ref> [[شیعه|شیعیان]]، با زنده کردن خاطرات این روز، از فراموشی سفارش و امر پیامبر(ص) به امت اسلام جلوگیری می‌کنند؛ آنان، زنده نگه داشتن واقعه غدیر را به معنای زنده نگه داشتن [[امامت]]، [[ولایت]] و هدایت بشریت دانسته‌اند؛ زیرا طبق فرموده امام صادق (علیه‌السلام) عید غدیر  اعظم و اشرف از دو عید فطر و قربان است.<ref>حسینی تهرانی، سید محمد حسین، امام شناسی، مشهد، علامه طباطبایی، چ3، 1426ق. ج9، ص 240.</ref>عيد غدير، سلسله مكتب تشيّع را در هر سال، گذشته را به آينده متّصل مى‏كند و رشته را دوام می‌بخشد، و پيوسته ديو شوم و غول استكبار و خودسرى را منكوب، و مبارزه با آن را جاودان مى‌كند.<ref>امام شناسی، ج9، ص 209.</ref> إمامان معصومين سلام الله عليهم أجمعين، شيعيان خود را أمر به شادى و سرور و تهنيت و تبريك و تسليم و روزه و إنفاق در اين روز نموده، و با عنوان عيد، و نام و نشانه عيد با آن رفتار مى‌‏نمودند.<ref>امام شناسی، ج9، ص 208.</ref>
به همین دلیل شیخ مفید پس از آمدن به بغداد در اثر پیشرفتى كه در فنون مختلف كرده بود و به‌واسطه نبوغ و استعداد ذاتى برای زنده نگه داشتن مذهب شیعه در میان اهل سنت بغداد به وسیله تجلیل از عید غدیر و روز عاشورا به طور آشكارا اظهار تشیع می‌ نمودند و شعائر مذهبى خود را علنا انجام می‌دادند، روزهاى عید غدیر محله كرخ یك پارچه چراغان می‌شد و مجالس جشن و سرور تشكیل می‌دادند، روزهاى عاشورا دكاكین را بسته و در كوچه و بازار دسته‏جات حركت داده عزادارى می‌كردند.<ref>شیخ مفید، محمد بن محمد، ارشاد،  ترجمه سید هاشم رسولى محلاتى، تهران، اسلامیه، چ2،  ص 25.</ref>


اصل واقعه غدیر از سوی ۱۱۰ [[صحابه|صحابی]] و ۸۴ [[تابعین|تابعی]] در کتاب‌های حدیثی شیعه و سنی نقل شده است.<ref>طهرانی، امام‌شناسی، ج۷، درس‌های ۹۸–۹۹.</ref> علامه امینی نام ده‌ها کتاب از منابع اهل‌سنت که در آن حدیث غدیر ذکر شده آورده است.<ref>امینی، ابراهیم، الغدیر، ج۱–۲، ص۱۴ تا ۱۰۸.</ref> برخی از منابع اهل‌سنت که در آن واقعه غدیر ذکر شده و به نزول [[آیه تبلیغ]] (يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ...) نیز تصریح شده چنین است:‌  
== مقایسه عید غدیر با دو عید فطر و قربان از سوی معصومان==
{{ستون|۲}}
 
* ابن عساکر، تاریخ دمشق
بر اساس کتاب مستدرک نهج‌البلاغه، امام علی(ع)، در خطبه‌ای که در روز عید غدیر ایراد فرمود، این عید شریف را روز پیمان و روز بزرگی دانست که برهان خدا در آن روشن، و پرداخته‌های [[فرعون]]، [[هامان]] و [[قارون]] تباه شد؛<ref>کاشف الغطاء، هادی، مستدرک نهج البلاغه، بیروت، مکتبه الاندلس، بی‌تا، ص۸۱.</ref> طبق روایات اهل بیت(ع)، این روز در آسمان، به «عهد مَعْهود؛ پیمان شناخته شده» و در زمین، به «میثاق مأخوذ؛ پیمان گرفته‌شده»، شناخته می‌شود؛ در روایتی، [[امام صادق(ع)|امام صادق(ع)،]] روزه گرفتن در روز غدیر را برابر با روزه گرفتنِ همه روزهای عمر دنیا دانسته است؛<ref name=":0" /> بر اساس روایتی دیگر، وقتی از پیامبر(ص) سؤال شد، آیا برای مسلمانان به جز دو عید [[عید فطر|فطر]] و [[عید قربان|قربان]] عید دیگری هست؟ فرمود: «عید غدیر و روز انتصاب علی(ع) به ولایت، از آن دو عید برتر است».<ref name=":1">حکیمی، محمدرضا، حماسه غدیر، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، بی‌تا، ص۴۴؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۱، ص۳۰۳.</ref>
* فخررازی، مفاتیح الغیب
 
* ثعلبی، الکشف و البیان
== نقل حدیث غدیر در متون شیعه و اهل سنت==
* حموینی، فراید السمطین
اصل واقعه غدیر از سوی ۱۱۰ [[صحابه|صحابی]] و ۸۴ [[تابعین|تابعی]]، در کتاب‌های حدیثی شیعه و [[اهل سنت|سنی]] نقل شده و<ref>طهرانی، امام‌شناسی، ج۷، درس‌های ۹۸-۹۹.</ref> [[علامه امینی]] ، نام ده‌ها کتاب از منابع اهل‌سنت را که در آن ها، [[حدیث غدیر]] ذکر شده، آورده است.<ref>امینی، ابراهیم، الغدیر، ج۱-۲، ص۱۴-۱۰۸.</ref> برخی از منابع اهل‌سنت که در آن واقعه غدیر ذکر شده و به نزول [[آیه تبلیغ]] نیز تصریح شده چنین است:‌ «ابن عساکر، تاریخ دمشق؛ فخررازی، مفاتیح الغیب؛ ثعلبی، الکشف و البیان؛ حموینی، فراید السمطین؛ ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه؛ آلوسی، روح المعانی».
* ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
 
* آلوسی، روح المعانی.
و نیز از جمله کتاب‌هایی اهل‌سنت که در آن اصل واقعه غدیر ذکر شده، ولی به آیه تبلیغ اشاره‌ای نشده عبارتند از: «احمد بن حنبل، المسند؛ حاکم، المستدرک؛ محب‌الدین طبری، الریاض النظرة؛ سیوطی، الحاوی للفتاوی؛ بلاذری، انساب الاشراف؛ خوارزمی، المناقب؛ متقی هندی، کنزل العمال؛ ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه؛ سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی».
{{پایان}}
 
و نیز از جمله کتاب‌هایی اهل‌سنت که در آن اصل واقعه غدیر ذکر شده، ولی به آیه تبلیغ اشاره‌ای نشده عبارتند از:
همچنین در برخی کتاب‌های اهل سنت جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» بدون اشاره به جریان غدیر خم آمده، که برخی از آنها عبارتند از: «الصحیح، ترمذی، ج۵، ص۲۹۷؛ السنن، ابن ماجه، ج۱، ص۴۵؛ التاریخ الکبیر، بخاری، ج۱، ص۳۷۵؛ تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۱۹۶».
{{ستون|۳}}
* احمد بن حنبل، المسند
* حاکم، المستدرک
* محب‌الدین طبری، الریاض النظرة
* سیوطی. الحاوی للفتاوی
* بلاذری، انساب الاشراف
* خوارزمی، المناقب
* متقی هندی، کنزل العمال
* ابن صبّاغ مالکی، الفصول المهمّه
* سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی.
{{پایان}}
همچنین در برخی کتاب‌های اهل سنت جمله «من کنت مولاه فعلی مولاه» بدون اشاره به جریان غدیر خم آمده، که برخی از آنها عبارتند از:  
{{ستون|۲}}
* الصحیح، ترمذی، ج۵، ص۲۹۷
* السنن، ابن ماجه، ج۱، ص۴۵
* التاریخ الکبیر، بخاری، ج۱، ص۳۷۵
* تاریخ الاسلام، ذهبی، ج۲، ص۱۹۶.
{{پایان}}
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۴۲: خط ۲۵:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی =تاریخ
| شاخه فرعی۱ =
|شاخه فرعی۱ =تاریخ اسلام
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۲ =ماجرای غدیر
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =-
  | شناسه = شد
  | تیترها =-
  | تیترها = شد
  | ویرایش =شد
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =شد
  | لینک‌دهی =شد
خط ۵۶: خط ۳۹:
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی = شد
  | تکمیل =
  | تکمیل = شد
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
  | کیفیت =ج
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:امام علی(ع)]]
trustworthy
۶۹۸

ویرایش