پرش به محتوا

اقسام جنگ در اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:


== جنگ با مشرکان ==
== جنگ با مشرکان ==
خداوند متعال می‌فرماید: وَقَاتِلُواْ الْمُشْرِکینَ کآفَّه کمَا یُقَاتِلُونَکمْ کآفَّه وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ<ref>سوره توبه، آیه ۳۶.</ref> با مشرکان، همگی‌تان به اتفاق کارزار کنید؛ چنان‌که آنان همگی به اتفاق با شما کارزار می‌کنند و بدانید که خداوند با پرهیزکاران است.
خداوند متعال می‌فرماید: با مشرکان، همگی‌تان به اتفاق کارزار کنید؛ چنان‌که آنان همگی به اتفاق با شما کارزار می‌کنند و بدانید که خداوند با پرهیزکاران است.<ref>سوره توبه، آیه ۳۶.</ref>


جنگ با مشرکان در حقیقت، دفاع از مقام انسانیت و آزادی بشر و محو ظلم و بیدادگری است. اصولاً کفر و الحاد و شرک به خداوند یکتا، یکی از عوامل انحطاط بشریت و از ریشه‌های اصلی ظلم و فساد در جوامع انسانی است. جامعه‌ای که به اصل توحید معتقد نباشد، بی‌گمان به ظلم و انواع رذائل و مفاسد دیگر، گرفتار خواهد شد.<ref>علی کیا، اسلام دین جنگ و دین صلح، ص۲۲.</ref>
جنگ با مشرکان در حقیقت، دفاع از مقام انسانیت و آزادی بشر و محو ظلم و بیدادگری است. اصولاً کفر و الحاد و شرک به خداوند یکتا، یکی از عوامل انحطاط بشریت و از ریشه‌های اصلی ظلم و فساد در جوامع انسانی است. جامعه‌ای که به اصل توحید معتقد نباشد، بی‌گمان به ظلم و انواع رذائل و مفاسد دیگر، گرفتار خواهد شد.<ref>علی کیا، اسلام دین جنگ و دین صلح، ص۲۲.</ref>


== جنگ با کفّار ==
== جنگ با کفار ==
این موضوع در آیات متعددّی از قرآن کریم مطرح شده است. خداوند متعال می‌فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ قَاتِلُواْ الَّذِینَ یَلُونَکم مِّنَ الْکفَّارِ<ref>قرآن کریم، توبه، ۱۲۳.</ref>؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! با کافرانی که در نزدیکی شما هستند پیکار کنید!
این موضوع در آیات متعددّی از قرآن کریم مطرح شده است. خداوند متعال می‌فرماید: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! با کافرانی که در نزدیکی شما هستند پیکار کنید.<ref>قرآن کریم، توبه، ۱۲۳.</ref>


منظور از «کافر» در این‌جا، «کافر حربی» (کافر اصلی) است؛ یعنی کسی که دارای هیچ‌یک از مذاهب اسلام، مسیحیت، یهود و زرتشتی نباشد. جهاد با کفّار حربی را «جهاد دعوت» یا جهاد ابتدایی و تعرضّی نیز خوانده‌اند. در جهاد با کافرِ حربی، به حضور امام عادل، نیاز است.<ref>محمدکریم اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۵۹–۲۶۰.</ref>
منظور از «کافر» در این‌جا، «کافر حربی» (کافر اصلی) است؛ یعنی کسی که دارای هیچ‌یک از مذاهب اسلام، مسیحیت، یهود و زرتشتی نباشد. جهاد با کفّار حربی را «جهاد دعوت» یا جهاد ابتدایی و تعرضّی نیز خوانده‌اند. در جهاد با کافرِ حربی، به حضور امام عادل، نیاز است.<ref>محمدکریم اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۵۹–۲۶۰.</ref>
خط ۲۲: خط ۲۲:
در این زمینه نیز آیات متعددی وجود دارد. از جمله خداوند متعال می‌فرماید:
در این زمینه نیز آیات متعددی وجود دارد. از جمله خداوند متعال می‌فرماید:


قاتِلُوا الَّذینَ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَ لا یُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لا یَدینُونَ دینَ الْحَقِّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکتابَ حَتَّی یُعْطُوا الْجِزْیَه عَنْ یَدٍ وَ هُمْ صاغِرُون<ref>توبه/ ۲۹.</ref>؛ با آن گروه از اهل کتاب که به خدای متعال و روز قیامت ایمان ندارند و آنچه را که خدای متعال و فرستاده‌اش حرام کرده‌اند، حرام نمی‌شمارند و پیرو دین حق نیستند، بجنگید تا هنگامی که با خواری به دست خود جزیه دهند.
با آن گروه از اهل کتاب که به خدای متعال و روز قیامت ایمان ندارند و آنچه را که خدای متعال و فرستاده‌اش حرام کرده‌اند، حرام نمی‌شمارند و پیرو دین حق نیستند، بجنگید تا هنگامی که با خواری به دست خود جزیه دهند.<ref>توبه/ ۲۹.</ref>


البته جنگ با اهل کتاب نیز دارای شرایطی است. در «شرایع الاسلام» آمده است: «با اهل کتاب، باید به فرمان امام عادل یا نماینده او جهاد کرد».<ref>شهید ثانی، شرح لمعه، ج۱۰، ص۵۴.</ref>
البته جنگ با اهل کتاب نیز دارای شرایطی است. در «شرایع الاسلام» آمده است: «با اهل کتاب، باید به فرمان امام عادل یا نماینده او جهاد کرد».<ref>شهید ثانی، شرح لمعه، ج۱۰، ص۵۴.</ref>
خط ۳۱: خط ۳۱:


== جنگ با منافقان ==
== جنگ با منافقان ==
خداوند متعال می‌فرماید: یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الْکفَّارَ وَالْمُنَافِقِینَ وَاغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ<ref>توبه/ ۷۳.</ref>؛ ای پیامبر! با کافران و منافقان بجنگ و بر آنان سخت بگیر، و (بدان که) جایگاه آنان جهنّم است و بد سرانجامی دارند.
خداوند می‌فرماید: ای پیامبر! با کافران و منافقان بجنگ و بر آنان سخت بگیر، و (بدان که) جایگاه آنان جهنّم است و بد سرانجامی دارند.<ref>توبه/ ۷۳.</ref>


منافقان و توطئه‌گران داخلی، به کارشکنی و ویران‌گری می‌پردازند و مانع اجرای طرح‌های حکومت اسلامی هستند. بی‌آنکه کارشکنی و ویران‌گری و خراب کاری خود را، علنی سازند.<ref>محمدکریم اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۶۸.</ref> البته در نحوهٔ جهاد با منافقان و چگونگی جهاد با آنان، مباحث گوناگونی مطرح است.
منافقان و توطئه‌گران داخلی، به کارشکنی و ویران‌گری می‌پردازند و مانع اجرای طرح‌های حکومت اسلامی هستند. بی‌آنکه کارشکنی و ویران‌گری و خراب کاری خود را، علنی سازند.<ref>محمدکریم اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۶۸.</ref> البته در نحوهٔ جهاد با منافقان و چگونگی جهاد با آنان، مباحث گوناگونی مطرح است.
خط ۳۸: خط ۳۸:
«اهل بغی» یا «بغات» کسانی را گویند که علیه حکومت شرعی قیام کرده باشند. جهاد با بغات، در واقع، جنگ داخلی علیه مسلمانانی است که علیه حکومت قیام کنند.<ref> اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۷۱.</ref>
«اهل بغی» یا «بغات» کسانی را گویند که علیه حکومت شرعی قیام کرده باشند. جهاد با بغات، در واقع، جنگ داخلی علیه مسلمانانی است که علیه حکومت قیام کنند.<ref> اشراق، تاریخ و مقررات جنگ در اسلام، ص۲۷۱.</ref>


جلال‌الدین فارسی، در تعریف اهل‌بغی می‌نویسد:
جلال‌الدین فارسی، در تعریف اهل‌بغی می‌نویسد: اهل‌بغی گروهی از مسلمانان هستند که چون نمی‌توانند مطلوب خویش را از راه‌های مشروع بدست آورند یا نگهداری کنند، دست به تجاوز متشکل مسلحانه علیه مسلمانان می‌زنند؛ در نتیجه از احکام و روش‌هایی که خدا در قرآن روا شمرده و پیامبر به کار بسته، انحراف پیدا می‌کنند؛ به تذکّرات خیرخواهانه برادران خویش اعتنایی نمی‌کنند و حاضر نمی‌شوند به قرآن و سنّت برگردند.<ref>جلال‌الدیّن فارسی، جهاد حد نهایی تکامل، ص۱۰۹.</ref>
اهل بغی گروهی از مسلمانان هستند که چون نمی‌توانند مطلوب خویش را از راه‌های مشروع بدست آورند یا نگهداری کنند، دست به تجاوز متشکل مسلحانه علیه مسلمانان می‌زنند؛ در نتیجه از احکام و روش‌هایی که خدا در قرآن روا شمرده و پیامبر به کار بسته، انحراف پیدا می‌کنند؛ به تذکّرات خیرخواهانه برادران خویش اعتنایی نمی‌کنند و حاضر نمی‌شوند به قرآن و سنّت برگردند.<ref>جلال‌الدیّن فارسی، جهاد حد نهایی تکامل، ص۱۰۹.</ref>


آیت الله خویی باغیان (بغاه) را دو گروه می‌داند:
آیت الله خویی باغیان (بغاه) را دو گروه می‌داند:
۱۱٬۹۱۳

ویرایش