همگانی بودن یا نبودن عذاب قبر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}هیچ‌کجا به عذاب و فشار قبر برای انبیا و امامان معصوم(ع) تصریح نشده است. بر اساس قواعدی که دربارهٔ فشار قبر بیان شد، هر گونه عذابی از وجود مبارک آنها به دور است، چون گناهی ندارند که از باب کفاره و لطف عذاب شوند و عاملی هم برای عذاب آنها وجود ندارد.

اما شهدا در فرهنگ قرآنی و روایی جایگاه ویژه ای دارند. آنها از برخی امور دنیایی و آخرتی استثنا شده‌اند. مانند کفن و غسل در صورتی که در معرکهٔ جنگ به شهادت برسند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، ج۶، ص۱۴۰.</ref> و همین گونه از پرسش و پاسخ در قبر معاف شده‌اند. از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) سؤال شد که چرا شهید در قبر، مورد امتحان و آزمایش قرار نمی‌گیرد؟ فرمود: «همان برق‌های شمشیر که بر سرش فرود می‌آیند، کفایت می‌کند».<ref>فروع الکافی، ج۵، ص۵۶، کتاب الجهاد، فضل الشهاده، ح ۵.</ref>

برخی روایات، عذاب و فشار قبر را برای مؤمن نمی‌دانند. امام صادق(ع) در پاسخ ابوبصیر، چیزی از فشار قبر را برای مؤمنان ندانست.<ref>الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏3، ص۱۳۰.</ref>

 

 

از ظاهر برخی روایات، به‌دست آورده‌اند که فشار قبر را همگانی می‌دانند؛ پیامبر اسلام(ص) پس از خاک سپاری جنازه سعد بن معاذ، فشار قبر را برای همگان دانست<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۲۱.</ref> و گفت اگر کسی از فشار قبر، رهایی می‌یافت، سعد بن معاذ از آن افراد بود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶; بحار الانوار، ج۶، ص۲۶۱، ح ۱۰۲; و علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۸.</ref>

مرحوم مجلسی معتقد است اگر مراد از عذاب ندیدن مؤمنان، مؤمن کامل باشد، روایاتی که عذاب قبر را متوجه سعد بن معاذ، رقیه دختر پیامبر اسلام(ص) و فاطمه، مادر حضرت علی(ع) می‌دانستند، چه می‌شود؟ او خود در مقام پاسخ به این اشکال، احتمال می‌دهد که مراد از فشار قبر نداشتن مومنان، عذاب و فشار شدید است یا این‌که گفته شود، مؤمن، فشار قبر تنبیهی و از باب غضب الهی ندارد؛ بلکه اگر فشاری دارد به سبب لطف و کفارهٔ گناهان او است.<ref>محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۹۲; و عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۹۲.</ref> علامه مجلسی این حدیث را شاهد بر این مطلب می‌آورد: «فشار و عذاب قبر برای مؤمن، کفارهٔ (تاوان) کارهایی است که انجام داده است».<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۲۱.</ref>

علامه مجلسی در تفسیر آیه «در آن روز هیچ کس از انس و جن از گناهش سؤال نمی‌شود»<ref>سوره الرحمن، آیه ۳۹.</ref> آورده، این افراد که روز قیامت از گناهانشان سؤال نمی‌شود، کسانی هستند که از اماما علی(ع) پیروی کرده و از دشمنانش بیزاری جسته‌اند. حلالش را حلال و حرامش را حرام داشته‌اند. این افراد گناهانی داشته‌اند که موفق به توبه نشده‌اند، خداوند آنها را در برزخ، عذاب می‌کند تا در قیامت پاک شوند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۶، ح ۷۷.</ref>