حقوق کودک از نظر اسلام و حقوق بشر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}

{{شروع متن}}

{{پایان سوال}}

{{پاسخ}}

به عنوان مقدمه باید توجه داشت که نهاد خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی همواره مورد توجه قانونگذاران بوده‌است و مهمترین هدف قانون در هر جامعه ای نیز تبیین حقوق افراد آن جامعه به منظور حفظ و عدم تضییع آن می‌باشد. در مکتب غنی اسلام، مسئله حقوق کودکان جایگاه ویژه ای دارد و برای آن در تمامی مراحل، قوانین مقتضی وضع شده‌است که خود بحث ویژه و جایگاه متناسب خویش را می‌طلبد. جامعه بین‌المللی نیز از این امر مستثنا نبوده و تحرک و پویایی جامعه بین‌المللی برای حمایت از حقوق کودک در یکی دو دهه اخیر شتاب چشمگیری داشته‌است و کنوانسیون حقوق کودک مشخص‌ترین نماد این امر می‌باشد. توجه به حقوق کودک و این اندیشه که کودکان بایستی از حقوق خاص و متناسب با شرایط خود برخوردار شوند، پدیده جدیدی نیست؛ هم اسلام به این امر توجه داشته‌است و هم در این عصر و زمان نظام بین‌الملل حقوق بشر بر این مسئله تأکید دارد.

در مکتب اسلام، حقوق متعدد و در مراحل مختلفی برای کودکان مشخص شده‌است و والدین و افراد اجتماع موظف به رعایت این حقوق شده‌اند. اولین و اساسی‌ترین حق برای کودک، حق داشتن پدر و مادر شایسته‌است. از نگاه اسلام، خانواده محبوبترین بنیاد و بنیان اجتماعی است. پدر و مادر بر اساس پیوند ازدواج در کنار هم قرار گرفته و کانون پرمهر و محبت خانواده را تشکیل می‌دهند. کودک محصول این پیوند مقدس خواهد بود. از دید اسلامی، رعایت این حق کودک منوط به پیوند و ازدواج قانونی و شرعی است؛ تولد فرزند خارج از این دایره، اولین تعدی به حقوق کودک است که اسلام از آن نهی کرده‌است. کودکی که خود را محصول پیوندی بی‌هویت و غیر مقدس بداند در آینده دچار اختلال‌های عاطفی و روانی فراوان خواهد شد.

در اسلام، حقوق دیگری نیز برای کودک ذکرشده است از جمله حق ارث، حق استیفای قصاص، حق تکریم و احترام به شخصیت کودک و … که به جهت اختصار از توضیح آنها خودداری می‌شود.

توجه به حقوق کودک در جامعه جهانی به دوران بعد از جنگ جهانی اول بازمی‌گردد. این طرز تفکر از آنجا ناشی گردید که در طی سالیان متمادی، کودکان قربانی سیاست‌های اقتصادی غلط، خطاهای سیاسی و جنگ می‌شدند. اولین قدم قانونی برای حمایت از حقوق کودک در سال ۱۹۲۴ توسط جامعه ملل برداشته شد؛ زمانی که اولین اعلامیه ۵ ماده ای حقوق کودک که توسط یک سازمان غیردولتی بین‌المللی تهیه شده بود را تصویت نمود. پس از آن در اعلامیه جهانی حقوق بشر که در سال ۱۹۴۸ مورد تصویب قرار گرفت، به‌طور محدود به حقوق کودکان اشاره گردید. اما وضعیت خاص کودکان و تضییع حقوق آنها، به ویژه در مخاصمات مسلحانه و آسیب‌پذیری این قشر در طول جنگ جهانی دوم، ضرورت توجه به حقوق کودکان و حمایت از آنان را در یک سند مجزا و خاص مشخص نمود. به همین دلیل مسائل کودکان به‌طور بارز و مشخصی از بدو تأسیس سازمان ملل مورد توجه قرار گرفت و بالاخره در سال ۱۹۵۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه ای<ref>A/Res 1386 (xiv), 20 November 1958.</ref> به اتفاق آراء اعلامیه حقوق کودک را مورد تصویب قرار داد.

همانگونه که اسلام نیز بیان داشته و در مطالب پیش‌گفته به آن اشاره کردیم، رعایت منافع کودکان از جمله حقوق زیربنایی و از اهم ملاحظاتی است که در این کنوانسیون نیز به‌طور مشخص به آن اشاره شده‌است و به عنوان یکی از مباحث اصلی مطرح است.<ref>همان، ماده۳.</ref>

اصولی چند از کنوانسیون مثل ماده ۲۲، ۳۸ و ۳۹ به حق برخورداری از حمایت و اعمال روشهای حمایتی در شرایط اضطراری جهت کودکانی که در شرایط ویژه به سر می‌برند، اختصاص یافته‌است.

در این کنوانسیون هم چنین حق برخورداری از بهداشت، حق بهره‌مندی از آموزش، اوقات فراغت و انجام فعالیتهای فرهنگی نیز مورد تأکید قرار گرفته‌است و پرسشگر محترم جهت مطالعه بیشتر به مواد این کنوانسیون که به فارسی نیز ترجمه شده‌است می‌تواند رجوع کند.

به‌طور خلاصه می‌توان بیان داشت که شعار جامع از نظر اسلام و حقوق بشر راجع به اطفال عبارت است از حمایت و رعایت اصول مواردی که به غبطه و مصلحت بیشتر کودکان منتهی می‌شود. قوانین وضع شده در زمینه حقوق کوئدک ـ چه در اسلام و چه در نظام حقوق بشر ـ در جهت این است که از کودکان بیشترین حمایت صورت پذیرد تا آنان بتوانند به عنوان آینده سازان جامعه بشریت، به سعادت کامل و نهایی دست یابند و تمامی حقوق مطرح شده در جهت رسیدن به این نتیجه مهم است.

{{پایان پاسخ}}

{{مطالعه بیشتر}}

و…

{{پایان مطالعه بیشتر}}

{{پانویس|۲}}

{{شاخه

}}

{{پایان متن}}