تفاوت بین عذاب عظیم و عذاب الیم

سؤال

فرق ﴿عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾ و ﴿عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾ چیست؟

عذاب اسم مصدر بر وزن نکال به معنی کیفر است.

الیم صفت مشبهه توصیف ذاتی کیفر و کنایه از دوام آن است، زیرا اجراء کیفر بر اهل جهنم نشانه قهر آفریدگار است و کمال قهر به دوام و سختی آن می‌باشد. یا این که صیغه مبالغه به معنی مبالغه در عذاب است. به عبارت دیگر: (الیم) به معنای مولِم است، مانند نذیر به معنای منذر، و بدیع به معنای مبدع و الم به معنای درد است که در اثر مرض و بیماری به انسان عارض می‌شود، و مقابل لذت است. و لذت حالتی است که موافق میل و خواسته انسان باشد، چنانچه الم حالتی است که مخالف آن باشد. و مجموعاً ۸۰ بار لفظ الیم در قرآن آمده است. مترجمان بیشتر الیم را دردناک معنا کرده‌اند.

عظیم بودن عذاب به معنای بزرگ بودن عذاب است. عظیم صفت مشبه و به معنای بزرگ آمده است.

مطالعه بیشتر

۱. تفسیر بیان السعاده ج۱، ص۵۷، تألیف سلطان علی شاه، ناشر: مطبعه دانشگاه تهران، چ دوم، سال ۱۳۴۴شمسی.

۲. آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۴، ص۱۹۰، ناشر: دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیست و دوم.