کسانی که خداوند دوست می‌دارد

سؤال

بر اساس قرآن کریم خداوند چه کسانی را دوست دارد؟

خداوند در قرآن از دوست داشتن بعضی افراد صحبت می‌کند که اوصاف حمیده‌ای دارند. از آن جمله محسنین (نیکوکاران) هستند که پنج بار در قرآن آمده است که خداوند محسنین را دوست دارد. و نیز پرهیزکاران، صابران، توبه کنندگان، و...

محسنین (نیکوکاران)

در پنج آیه قرآن سخن از دوست داشتن نیکوکاران آمده است: (آیه ۱۹۵ سوره بقره، آیات ۱۳۴ و ۱۴۸ سوره آل عمران، آیات ۱۳ و ۹۳ مائده)﴿وَأَحْسِنُوا ۛ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ؛ و نيكى كنيد كه خدا نيكوكاران را دوست مى‌دارد.(بقره:۱۹۵)

واژه محسنين در قرآن ۳۲بار تكرار شده است.[۱] علامه طباطبایی اعتقاد درباره احسان می‌گوید: «احسان عبارت است از انجام دادن هر عملى به وجه حسن و بدون عیب ، هم از جهت استقامت و ثبات ، و هم از جهت اینکه جز براى خدا نبوده باشد.»[۲] انفاق‌کنندگان، زکات‌دهندگان، اهل گذشت، صابران، پرهیزکاران، مجاهدان در راه خدا، برپاکنندگان نماز، کسانی که خشم خود را فرو می‌برند، و همه کسانی که خیر و خوبی‌شان به دیگران می‌رسد، از مصادیق محسنین هستند. و نیز قرآن برخی پیامبران را از جمله حضرت نوح (ع)، حضرت ابراهیم(ع)، حضرت یوسف(ع)، حضرت موسی(ع) و... را از محسنین می‌نامد.[۳]

آثارى كه در قرآن براى محبت خداوند به محسنين ذكر شده، در دو بخش آثار دنيوى و آثار اخروى قرار مى گيرند. از نظر قرآن، برخى از آثار دنيوى محبت خداوند به نيكوكاران عبارتند از: هدايت، دريافت پاداش زودهنگام در دنيا، يارى خداوند، بهره مندى از رحمت الهى، برخوردارى از جايگاه والا، شايستگى دريافت تحيّت الهى، پذيرفته شدن عمل، و مصونيت از سرزنش و عقاب. از جمله آثار اخروى محبت خداوند به محسنين نيز مى توان به «نعمت هاى بهشتى» و «پاداش افزون تر» اشاره كرد.[۴]

توبه‌کنندگان و پاکان

در آیه ۲۲۲ سوره بقره آمده است خداوند توبه کنندگان و پاکان را دوست دارد. توبه به معناى برگشتن به سوى خداى سبحان است و تطهر به معناى پذیرفتن و شروع به طهارت است.[۵]

إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ

کلمه (توابین) صیغه مبالغه و به معنای کسی است که بسیار توبه می‌کند، (کثرت هم از جهت نوع توبه و هم از جهت عدد) پس خداوند هر نوع توبه‌ای را دوست می‌دارد، چه این که با استغفار باشد و چه این که با امتثال همه اوامر و نواهی او باشد.[۶]

در آیه دیگری هم آمده است که خداوند مطهرین را دوست دارد:﴿زيرا خدا پاكيزگان را دوست دارد.(توبه:۱۰۸)

پاکیزگی و طهارت معنی وسیعی دارد که هر گونه پاکسازی روحانی از آثار شرک و گناه، و پاکسازی جسمانی از آثار آلودگی به کثافات را شامل می‌شود.

متقین

توبه آیات ۴ و۷. و ۷۶ آل عمران


پیروی کردن از پیامبر: آیه ۳۱ آل عمران

جهاد در راه خدا

۵۴ مائده. آیه ۴ صف

توکل‌کنندگان و صابران

(آل عمران / ۱۵۹)

معنای توکل این نیست که انسان به بهانه اعتماد به خدای تعالی اسباب ظاهری را هیچ‌کاره و لغو بشمارد، بلکه معنایش این است که اعتماد قطعی به اسباب نداشته باشد، و بداند آنچه از اسباب ظاهری، به‌عنوان علت برای انسان آشکار می‌گردد، نمونه‌ای بیش نیست و چه بسا اسباب دیگری وجود دارد که انسان از آن آگاهی ندارد، بلکه علت اصلی خداست و به اراده خداوند، مجموعه این سبب‌ها فراهم شده است.[۷]

(آل عمران / ۱۴۶)صابران

دادگران

دادگران (مائده / ۴۲؛ حجرات / ۹؛ ممتحنه / ۸)

از آن جا که تمایلات گروهی، گاهی افراد را به هنگام قضاوت و داوری به سوی یکی از «دو طایفه متخاصم» متمایل می‌سازد و بی‌طرفی داوران را نقض می‌کند، قرآن در بیان دستوری این چنین به مسلمانان هشدار داده است:

﴿و عدالت پیشه کنید، خداوند عدالت پیشه‌گان را دوست می‌دارد


مطالعه بیشتر

.



منابع

  1. مشكات هدايت، مكارم شيرازى، ناصر، ج۱، ص۲۲۰
  2. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۴، ص۲۹
  3. اوصاف و ویژگی‌های نیکان، برگرفته از کتاب سیمای نیکان نوشته استاد حسین انصاریان، https://www.erfan.ir/farsi/89226.html
  4. آثار محبت خداوند به محسنين در قرآن، ابوذر تشكّرى صالح، نشریه معرفت، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)، شماره ۱۸۰.
  5. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۲، ص۳۱۷
  6. طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه المیزان، ج۲، ص۳۱۸.
  7. ترجمه المیزان، ج۹، ص۱۵۵.