چرایی اصول دین بودن عدل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
مگر عدل جزئی از توحید نیست؟ پس چرا به عنوان اصلی مستقل در اصول دین مطرح می‌شود؟
مگر عدل جزئی از توحید نیست؟ پس چرا به عنوان اصلی مستقل در اصول دین مطرح می‌شود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{اصول دین و فروع دین}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اصول دین، پایه و اساس دین را تشکیل می‌دهد. عدل از زیر شاخه‌ها و زیر مجموعه‌های توحید است و از اوصاف خداوند بشمار می‌آید و البته اساساً اصول دیگر دین هم، بازگشتشان به اصل توحید است منتهی هر اصلی بیانگر بار معنایی خاص و ویژه‌ای است. اما اینکه عدل به عنوان اصلی از اصول دین در کنار توحید مطرح شد، ریشه تاریخی در علم کلام دارد.
موضوع عدل به جهت نزاع‌های کلامی در مورد آن، از اهمیت بسیاری برخوردار شد و برخی مذاهب اسلامی‌ مانند شیعه، عدل را از اصول دین خود قرار دادند. اصول دین، پایه و اساس دین را تشکیل می‌دهد. عدل از زیر شاخه‌ها و زیر مجموعه‌های توحید است و از اوصاف خداوند بشمار می‌آید. عدل به مانند اصول دیگر دین، بازگشتش به اصل توحید که البته هر اصلی بیانگر بار معنایی خاص و ویژه‌ای است.


بحث‌های کلامی از نیمه قرن اول هجری آغاز شد.<ref>عدل الهی، مرتضی مطهری، ص۱۷–۱۸، انتشارات صدرا؛ آموزش عقاید، محمد تقی مصباح، درس ۲۰، ص۱۹۰ و ۱۹۱.</ref> معتزله یکی از گروه‌های  کلامی اصلی اهل‌سنت، معتقد بودند افعال انسان ارتباطی با خداوند ندارد و انسان در افعال خیر یا شر خود، مستقل از خداوند است زیرا اگر چنین نباشد، عدالت معنایی نخواهد داشت. به جهت همین اعتقاد به این گروه عدلیه گفته می‌شد.
بحث‌های کلامی از نیمه قرن اول هجری آغاز شد.<ref>عدل الهی، مرتضی مطهری، ص۱۷–۱۸، انتشارات صدرا؛ آموزش عقاید، محمد تقی مصباح، درس ۲۰، ص۱۹۰ و ۱۹۱.</ref> معتزله یکی از گروه‌های  کلامی اصلی اهل‌سنت، معتقد بودند افعال انسان ارتباطی با خداوند ندارد و انسان در افعال خیر یا شر خود، مستقل از خداوند است زیرا اگر چنین نباشد، عدالت معنایی نخواهد داشت. به جهت همین اعتقاد به این گروه عدلیه گفته می‌شد.
خط ۱۶: خط ۱۷:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = کلام
  | شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = عدل الهی
| شاخه فرعی۱ = عدل الهی
|شاخه فرعی۲ = عدل
| شاخه فرعی۲ = عدل
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۴۶

سؤال

مگر عدل جزئی از توحید نیست؟ پس چرا به عنوان اصلی مستقل در اصول دین مطرح می‌شود؟

کاشی کاری نام الله.jpg

موضوع عدل به جهت نزاع‌های کلامی در مورد آن، از اهمیت بسیاری برخوردار شد و برخی مذاهب اسلامی‌ مانند شیعه، عدل را از اصول دین خود قرار دادند. اصول دین، پایه و اساس دین را تشکیل می‌دهد. عدل از زیر شاخه‌ها و زیر مجموعه‌های توحید است و از اوصاف خداوند بشمار می‌آید. عدل به مانند اصول دیگر دین، بازگشتش به اصل توحید که البته هر اصلی بیانگر بار معنایی خاص و ویژه‌ای است.

بحث‌های کلامی از نیمه قرن اول هجری آغاز شد.[۱] معتزله یکی از گروه‌های کلامی اصلی اهل‌سنت، معتقد بودند افعال انسان ارتباطی با خداوند ندارد و انسان در افعال خیر یا شر خود، مستقل از خداوند است زیرا اگر چنین نباشد، عدالت معنایی نخواهد داشت. به جهت همین اعتقاد به این گروه عدلیه گفته می‌شد.

در مقابل این گروه اشاعره معتقد بودند لزومی ندارد خداوند از عدالت استفاده کند. اینان معتقد بودند اگر خداوند بخواهد هیچ اشکالی ندارد که یک انسان پرهیزکار را به جهنم ببرد و یک فاسق ظالم را به بهشت.

بنابراین، مبحث جبر و تفویض که اولین و اساسی‌ترین مسئله کلامی در اسلام بود، رابطه مستقیمی با مسئله عدل خداوند دارد و این مسئله عدل است که پذیرش یا عدم پذیرش آن مکتب کلامی خاص را به دنبال خواهد داشت. در نتیجه مسئله عدل به عنوان اصلی از اصول دین مطرح شد.

منابع

  1. عدل الهی، مرتضی مطهری، ص۱۷–۱۸، انتشارات صدرا؛ آموزش عقاید، محمد تقی مصباح، درس ۲۰، ص۱۹۰ و ۱۹۱.