قرنطینه در روایات: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۵۳

سؤال

آیا در روایات به قرنطینه اشاره شده است؟ آیا اسلام با قرنطینه مخالف است؟

قرنطیه در روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. در مورد برخی جزئیات،‌ مثل خروج و فرار از مکان بیماری، یا خروج از مکانی که بیماری در آن شیوع پیدا کرده است، نیز سؤالاتی از اهل بیت(ع) پرسیده شده است. مطابق روایات پیش از آن که بیماری،‌ در یک محل شیوع پیدا کرده باشد، باید از آن گریخت، اما زمانی که یک محل آلوده به بیماری شد، خروج از آن محل منع شده است. در روایتی از پیامبر(ص)، اجر کسی که در زمان شیوع بیماری، در محل بماند و از آن خارج نشود، اجر شهید دانسته شده است.

قرنطینه در تاریخ اسلامی

قرنطینه در روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته و بر لزوم آن تاکید شده است. روایاتی در مورد خروج و فرار از مکان بیماری و یا خروج از جایی که بیماری در آنجا شیوع پیدا کرده است، وجود دارد. این موضوع نشان دهنده این است که اصل قرنطینه و عدم رفت و آمد در فضایی که بیماری در آن گسترش پیدا کرده است، معلوم بوده است.

در گزارشات تاریخی به نقل از عمر آمده است که وقتی طاعون در شام گسترش پیدا کرده بود، عمر از حضو در شام خودداری کرد و به اطرافیان خود حدیث پیامبر(ص) را یادآور شد که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر در شهری طاعون پیدا شد و شما در آن شهر بودید از آن شهر خارج‌ نشوید، ولی اگر در شهری پیدا شد و شما در خارج آن شهر بودید، داخل آن‌ شهر نشوید». شهید مطهری پس از نقل این مطلب توضیح داده‌است که در آن زمان قرنطینه وجود نداشته است، اما مردم شهر برای رعایت حال دیگران از شهر خارج نمی‌شدند.^[۱] منظور ایشان این است که آن زمان قرنطینه شخصی و جمعی انجام نمی‌شده ولی قرنطینه کل شهر به خوبی در نقل تاریخی منعکس شده است.

خروج از قرنطینه

مطابق روایات، پیش از آن که بیماری یک محله را درگیر کرده باشد باید از آن محله گریخت. اما اگر بیماری واگیردار به محله سرایت کرده باشد، اجازه خروج به افراد داده نشده است. در روایتی آمده است: «زمانی که طاعون به اهل مسجدی سرایت کرد، آن‌ها حق ندارند به میان دیگران بگریزند».^[۲] در این روایت مسجد نماد و محور محله است و مقصود آن است که اگر به اهل محله سرایت کرده باشد، نباید از محله خارج شوند و بیماری را منتشر نمایند.

در روایت دیگری نیز آمده است: «علی بن جعفر از برادرش امام کاظم(ع) سؤال کرد که در زمان شیوع وبا در یک منطقه، آیا صحیح است فرد از آن بگریزد؟ امام(ع) پاسخ دادند: بگریزد تا زمانی که به مسجدی که در آن نماز می‌گزارد سرایت نکرده باشد، پس اگر در میان اهل مسجد شایع شد، صحیح نیست که فرار کند».^[۳]

اجر کسی که در قرنطینه بماند

از رسول خدا(ص) روایت شده است که فرمودند: «اگر بیماری طاعون بیاید و انسان در شهرش بماند و به خاطر خدا صبر كند و بداند كه جز آن چه خداوند برایش مقدّر كرده به او نمى‌رسد، خداوند به چنین فردی اجر شهید عنایت می‌فرماید».^[۴] در این روایت پیامبر(ص) از مردم می‌خواهد که پس از شیوع بیماری در شهر، از خارج شدن خودداری کنند و برای این خودداری انتظار جزای خیر از خداوند داشته باشند.

منابع

↑ مطهری، مرتضی، انسان و سرنوشت، مجموعه آثار، تهران: صدرا،۱۳۷۲، ج۱، ص۴۳۰.
↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.
↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.
↑ متقی هندی، علاء‌الدین علی، كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی، بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۷۷.

[1] مطهری، مرتضی، انسان و سرنوشت، مجموعه آثار، تهران: صدرا،۱۳۷۲، ج۱، ص۴۳۰.

[2] مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.

[3] مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.

[4] متقی هندی، علاء‌الدین علی، كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی، بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۷۷.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
+قرنطیه در روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. در مورد برخی جزئیات،‌ مثل خروج و فرار از مکان بیماری، یا خروج از مکانی که بیماری در آن شیوع پیدا کرده است، نیز سؤالاتی از [[اهل بیت(ع)]] پرسیده شده است. مطابق روایات پیش از آن که بیماری،‌ در یک محل شیوع پیدا کرده باشد، باید از آن گریخت، اما زمانی که یک محل آلوده به بیماری شد، خروج از آن محل منع شده است. در روایتی از [[پیامبر(ص)]]، اجر کسی که در زمان شیوع بیماری، در محل بماند و از آن خارج نشود، اجر [[شهید]] دانسته شده است.
-قرنطینه در روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته و بر لزوم آن تاکید شده است. همچنین به چگونگی و کم و کیف آن هم پرداخته شده است.
+==قرنطینه در تاریخ اسلامی==
+قرنطینه در روایات اسلامی مورد توجه قرار گرفته و بر لزوم آن تاکید شده است. روایاتی در مورد خروج و فرار از مکان بیماری و یا خروج از جایی که بیماری در آنجا شیوع پیدا کرده است، وجود دارد. این موضوع نشان دهنده این است که اصل قرنطینه و عدم رفت و آمد در فضایی که بیماری در آن گسترش پیدا کرده است، معلوم بوده است.
-در گزارشات تاریخی می خوانیم: «پس از آن که عمر بن خطاب اطلاع پیدا کرد که در شام طاعون آمده و تصمیم گرفت وارد شهر نشود، ابوعبیده جراح به او اعتراض‌ کرد که آیا می‌خواهی از قضا و قدر الهی فرار کنی؟ عمر پاسخ داد: عبدالرحمن بن عوف روایت کرد که از رسول خدا(ص) شنیده است‌ که اگر در شهری طاعون پیدا شد و شما در آن شهر بودید از آن شهر خارج‌ نشوید، ولی اگر در شهری پیدا شد و شما در خارج آن شهر بودید، داخل آن‌ شهر نشوید». شهید مطهری پس از نقل این مطلب توضیح داده‌اند که در آن زمان قرنطینه وجود نداشته است، اما مردم شهر برای رعایت حال دیگران از شهر خارج نمی‌شدند.<ref>مطهری، مرتضی، انسان و سرنوشت، مجموعه آثار، تهران: صدرا،۱۳۷۲، ج۱، ص۴۳۰.</ref> منظور ایشان این است که آن زمان قرنطینه شخصی و جمعی انجام نمی‌شده ولی قرنطینه کل شهر به خوبی در نقل تاریخی منعکس شده است.
+در گزارشات تاریخی به نقل از [[عمر]] آمده است که وقتی طاعون در [[شام]] گسترش پیدا کرده بود، عمر از حضو در شام خودداری کرد و به اطرافیان خود حدیث [[پیامبر(ص)]] را یادآور شد که پیامبر(ص) فرمودند: «اگر در شهری طاعون پیدا شد و شما در آن شهر بودید از آن شهر خارج‌ نشوید، ولی اگر در شهری پیدا شد و شما در خارج آن شهر بودید، داخل آن‌ شهر نشوید». [[شهید مطهری]] پس از نقل این مطلب توضیح داده‌است که در آن زمان قرنطینه وجود نداشته است، اما مردم شهر برای رعایت حال دیگران از شهر خارج نمی‌شدند.<ref>مطهری، مرتضی، انسان و سرنوشت، مجموعه آثار، تهران: صدرا،۱۳۷۲، ج۱، ص۴۳۰.</ref> منظور ایشان این است که آن زمان قرنطینه شخصی و جمعی انجام نمی‌شده ولی قرنطینه کل شهر به خوبی در نقل تاریخی منعکس شده است.
-مطابق روایات، پیش از آن که بیماری یک محله را درگیر کرده باشد باید از آن محله گریخت. اما اگر بیماری واگیردار به محله سرایت کرده باشد، حکم به فرار از بیماری مسری داده می‌شود، در روایت آمده است: «زمانی که طاعون به اهل مسجدی سرایت کرد، آن‌ها حق ندارند به میان دیگران بگریزند».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.</ref> در این روایت مسجد نماد و محور محله است و مقصود آن است که اگر به اهل محله سرایت کرده باشد، نباید از محله خارج شوند و بیماری را منتشر نمایند.
+==خروج از قرنطینه==
+مطابق روایات، پیش از آن که بیماری یک محله را درگیر کرده باشد باید از آن محله گریخت. اما اگر بیماری واگیردار به محله سرایت کرده باشد، اجازه خروج به افراد داده نشده است. در روایتی آمده است: «زمانی که طاعون به اهل مسجدی سرایت کرد، آن‌ها حق ندارند به میان دیگران بگریزند».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.</ref> در این روایت [[مسجد]] نماد و محور محله است و مقصود آن است که اگر به اهل محله سرایت کرده باشد، نباید از محله خارج شوند و بیماری را منتشر نمایند.
-علامه مجلسی معتقد است روایاتی که توصیه به فرار از بیماری می‌کنند، مربوط به زمانی است که بیماری به کل محله سرایت نکرده باشد.
+در روایت دیگری نیز آمده است: «[[علی بن جعفر]] از برادرش [[امام کاظم(ع)]] سؤال کرد که در زمان شیوع وبا در یک منطقه، آیا صحیح است فرد از آن بگریزد؟ امام(ع) پاسخ دادند: بگریزد تا زمانی که به مسجدی که در آن نماز می‌گزارد سرایت نکرده باشد، پس اگر در میان اهل مسجد شایع شد، صحیح نیست که فرار کند».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.</ref>
-در روایت دیگری آمده است: «علی بن جعفر از برادرش امام کاظم(ع) سؤال کرد که در زمان شیوع وبا در یک منطقه آیا صحیح است فرد از آن بگریزد؟ امام(ع) پاسخ دادند: بگریزد تا زمانی که به مسجدی که در آن نماز می‌گزارد سرایت نکرده باشد، پس اگر در میان اهل مسجد شایع شد، صحیح نیست که فرار کند».<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(ع)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق، مجلسی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۲۲.</ref>
+==اجر کسی که در قرنطینه بماند==
+از [[رسول خدا(ص)]] روایت شده است که فرمودند: «اگر بیماری طاعون بیاید و انسان در شهرش بماند و به خاطر خدا صبر كند و بداند كه جز آن چه خداوند برایش مقدّر كرده به او نمى‌رسد، خداوند به چنین فردی اجر [[شهید]] عنایت می‌فرماید».<ref>متقی هندی، علاء‌الدین علی، كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی، بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۷۷.</ref> در این روایت پیامبر(ص) از مردم می‌خواهد که پس از شیوع بیماری در شهر، از خارج شدن خودداری کنند و برای این خودداری انتظار جزای خیر از خداوند داشته باشند.
-در این روایت نیز امام(ع) شرط فرار از بیماری را سرایت نیافتن آن به محله و اهلش بیان می‌فرماید و پس از سرایت مانند روایات دیگر از اهل محل می‌خواهد که از آن منطقه خارج نشوند تا بیماری به سایر مناطق سرایت نکند.
-از رسول گرامی اسلام(ص) روایت شده است که فرمودند:
-«اگر بیماری طاعون بیاید و انسان در شهرش بماند و به خاطر خدا صبر كند و بداند كه جز آن چه خداوند برایش مقدّر كرده به او نمى‌رسد، خداوند متعال به چنین فردی اجر شهید عنایت می‌فرماید».<ref>متقی هندی، علاء‌الدین علی، كنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی، بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۷۷.</ref>
-متن روایت دلالت بر استقرار و شیوع در کل شهر دارد، لذا در این روایت پیامبر(ص) از مردم می‌خواهد که پس از شیوع بیماری در شهر، از خارج شدن خودداری کنند و برای این خودداری انتظار جزای خیر از خداوند داشته باشند.
 ==منابع==