|
|
خط ۵: |
خط ۵: |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| برای روشن شدن مطلب، بیان چند نکته لازم و ضروری است:
| |
|
| |
|
| == ۱. بیان آیه مورد سؤال و ترجمه روان آن == | | == متن آیه == |
| {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ}}<ref>حجرات/ ۲.</ref> ای کسانی که ایمان آوردهاید! صدای خود را فراتر از صدای پیامبر نکنید، و در برابر او بلند سخن مگویید [و داد و فریاد نزنید] آن گونه که بعضی از شما در برابر بعضی بلند صدا میکنند، مبادا اعمال شما نابود گردد در حالی که نمیدانید! | | {{قرآن بزرگ|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ وَلَا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تَشْعُرُونَ |
| | | سوره = حجرات |
| | | آیه = ۲ |
| | | ترجمه = اى كسانى كه ايمان آوردهايد، صدايتان را بلندتر از صداى پيامبر مكنيد، و همچنانكه بعضى از شما با بعضى ديگر بلند سخن مىگوييد با او به صداى بلند سخن مگوييد، مبادا بىآنكه بدانيد كردههايتان تباه شود. |
| | }} |
|
| |
|
| == ۲. بیانی کوتاه در مورد سوره حجرات == | | == شأن نزول == |
| سوره حجرات سورهای مدنی است و دارای هیجده آیه میباشد. در این سوره مسائلی از احکام دین بیان گشته که با آن سعادت زندگی فردی انسان تکمیل میشود.
| | پنج آیه اوّل سوره حجرات، رعایت ادب و آداب برخورد بندگان خدا با رسول خدا(ص) را بیان میکند. مفسران برای آیه اول شأن نزولهایی ذکر کردهاند و برای آیات بعد شأن نزولهای دیگر. |
| | |
| الف) برخی از آنها بیان ادب است که باید بین بنده و خدای او رعایت شود.
| |
| | |
| ب) پارهای آداب است که بندگان خدا باید در مورد رسول خدا(ص) رعایت کنند.
| |
| | |
| ج) قسمتی از آنها مربوط به روابط بین مردم است که باید رعایت شود.
| |
| | |
| د) بعضی دیگر مربوط به برتریهای افراد نسبت به همدیگر است.
| |
| | |
| ه) در پایان سوره هم به حقیقت ایمان و اسلام اشاره میکند و بشریت را به نور ایمان دعوت میکند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، بیتا، ج۱۸، ص۴۵۵.</ref>
| |
| | |
| از آنجایی که بسیاری از مسائل مهم اخلاقی در این سوره عنوان گردیده میتوان آن را «سوره اخلاق و آداب» نامید.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ پانزدهم، ۱۳۷۷، ج۲۲، ص۱۳۳.</ref>
| |
| | |
| == ۳. شأن نزول ==
| |
| پنج آیه اوّل این سوره، رعایت ادب و آداب برخورد بندگان خدا با رسول خدا(ص) را بیان میکند. مفسران برای آیه اول شأن نزولهایی ذکر کردهاند و برای آیات بعد شأن نزولهای دیگر. | |
|
| |
|
| از جمله شأن نزولهایی که برای آیه اول ذکر کردهاند این است: که پیامبر(ص) به هنگام حرکت به سوی خیبر میخواست کسی را به جای خود در مدینهنصب کند، عمر شخص دیگری را پیشنهاد کرد، آیه فوق نازل شد و دستور داد به خدا و پیامبر خدا(ص) پیشی مگیرید …<ref>همان.</ref> | | از جمله شأن نزولهایی که برای آیه اول ذکر کردهاند این است: که پیامبر(ص) به هنگام حرکت به سوی خیبر میخواست کسی را به جای خود در مدینهنصب کند، عمر شخص دیگری را پیشنهاد کرد، آیه فوق نازل شد و دستور داد به خدا و پیامبر خدا(ص) پیشی مگیرید …<ref>همان.</ref> |
خط ۴۶: |
خط ۳۴: |
| شأن نزولهای دیگری هم در مورد آیات اول و هم در مورد آیات دیگر ذکر شده است که در این مختصر از بیان آن صرف نظر میشود. | | شأن نزولهای دیگری هم در مورد آیات اول و هم در مورد آیات دیگر ذکر شده است که در این مختصر از بیان آن صرف نظر میشود. |
|
| |
|
| == ۴. رعایت حق پیامبر(ص) و قدرشناسی از او == | | == تفسیر آیه == |
| قدر پیامبر(ص) را نه تنها در جاهلیت و صدر اسلام، نمیشناختند؛ بلکه هماکنون هم بشریت حتّی مسلمانان، قدر زحمات پیامبر(ص) را در راه بیان دین نمیدانند و حقّ او را نشناختهاند.
| | در فرهنگ قرآن حرف زدن،<ref>حجرات/ ۱: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! چیزی را بر خدا و رسولش مقدّم نشمرید [و پیشی مگیرید]، و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند شنوا و داناست!»</ref> صدا زدن،<ref>حجرات/ ۲: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! صدای خود را فراتر از صدای پیامبر نکنید، و در برابر او بلند سخن مگویید [و داد و فریاد نزنید] آن گونه که بعضی از شما در برابر بعضی بلند صدا میکنند، مبادا اعمال شما نابود گردد در حالی که نمیدانید!»</ref> راه رفتن،<ref>فرقان/ ۶۳: «بندگان [خاص خداوند] رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بیتکبّر بر زمین راه میروند؛ و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند [و سخنان نابخردانه گویند]، به آنها سلام میگویند [و با بیاعتنایی و بزرگواری میگذرند]»</ref> نگاه کردن،<ref>عبس/ ۳ – ۱: «چهره در هم کشید و روی برتافت. از اینکه نابینایی به سراغ او آمده بود! تو چه میدانی شاید او پاکی و تقوا پیشه کند»</ref> و … باید حساب شده و انسانی باشد، به ویژه در برابر رهبران و بزرگان. |
| | |
| اگر مردم صدر اسلام قدر پیامبر(ص) را میشناختند، بیش از هشتاد جنگ و سریّه را بر پیامبر(ص) تحمیل نمیکردند.
| |
| | |
| اگر قدر پیامبر(ص) را میشناختند، به پیامبر رحمت،<ref>انبیاء/ ۱۰۷: «ما تو را جز برای رحمت جهانیان نفرستادیم».</ref> نسبت ناپسند «اُذُن»<ref>توبه/ ۶۱: «از آنها کسانی هستند که پیامبر را آزار میدهند و میگویند: (او آدم خوشباوری است!) بگو: (خوشباور بودن او به نفع شماست! [ولی بدانید] اوبه خدا ایمان دارد؛ و [تنها] مؤمنان را تصدیق میکند؛ و رحمت است برای کسانی از شما که ایمان آوردهاند!) و آنها که رسول خدا را آزار میدهند، عذاب دردناکی دارند!»</ref> و سادهلوح نمیدادند.
| |
| | |
| اگر قدرشناس و حقشناس خوبی بودند، بر پیامبر(ص) اِفک<ref>نور/ ۱۱–۲۶: «مسلّماً کسانی که آن تهمت عظیم را عنوان کردند گروهی [متشکّل و توطئهگر] از شما بودند؛ امّا گمان نکنید این ماجرا برای شما بد است، بلکه خیر شما در آن است؛ آنها هر کدام سهم خود را از این گناهی که مرتکب شدند دارند؛ و از آنان کسی که بخش مهمّ آن را بر عهده داشت عذاب عظیمی برای اوست ...»</ref> و افترا نمیبستند.
| |
| | |
| اگر حق و قدر پیامبر(ص) را میشناختند، بارها زمینه ترور و تبعید<ref>انفال/ ۳۰: «[به خاطر بیاور] هنگامی را که کافران نقشه میکشیدند که تو را به زندان بیفکنند، یا به قتل برسانند، یا [از مکّه] خارج سازند؛ آنها چاره میاندیشیدند [و نقشه میکشیدند]، و خداوند هم تدبیر میکرد؛ و خدا بهترین چاره جویان و تدبیرکنندگان است!»</ref> او را فراهم نمیکردند.
| |
| | |
| و اگر قدر و حق پیامبر را میشناختند، حدیث غدیر را فراموش نمیکردند و داستان سقیفه بنی ساعده را به وجود نمیآوردند و به جاهلیت عقبگرد نمیکردند.<ref>آل عمران/ ۱۴۴: «محمد [ص] فقط فرستاده خداست؛ و پیش از او، فرستادگان دیگری نیز بودند؛ آیا اگر او بمیرد یا کشته شود، شما به عقب برمیگردید؟ [و اسلام را رها کرده به دوران جاهلیّت و کفر بازگشت خواهید نمود؟] و هر کس به عقب بازگردد، هرگز به خدا ضرری نمیزند؛ و خداوند بزودی شاکران [و استقامتکنندگان] را پاداش خواهد داد».</ref>
| |
| | |
| اگر قدر پیامبر(ص) را میشناختند، علی(ع) این ولی منصوب را شهیدش نمیکردند… بلی حق او را نمیشناختند.
| |
| | |
| == ۵. تفسیری کوتاه ==
| |
| قرآن شریف ادبستان الهی است، در فرهنگ قرآن حرف زدن،<ref>حجرات/ ۱: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! چیزی را بر خدا و رسولش مقدّم نشمرید [و پیشی مگیرید]، و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند شنوا و داناست!»</ref> صدا زدن،<ref>حجرات/ ۲: «ای کسانی که ایمان آوردهاید! صدای خود را فراتر از صدای پیامبر نکنید، و در برابر او بلند سخن مگویید [و داد و فریاد نزنید] آن گونه که بعضی از شما در برابر بعضی بلند صدا میکنند، مبادا اعمال شما نابود گردد در حالی که نمیدانید!»</ref> راه رفتن،<ref>فرقان/ ۶۳: «بندگان [خاص خداوند] رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بیتکبّر بر زمین راه میروند؛ و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند [و سخنان نابخردانه گویند]، به آنها سلام میگویند [و با بیاعتنایی و بزرگواری میگذرند]»</ref> نگاه کردن،<ref>عبس/ ۳ – ۱: «چهره در هم کشید و روی برتافت. از اینکه نابینایی به سراغ او آمده بود! تو چه میدانی شاید او پاکی و تقوا پیشه کند»</ref> و … باید حساب شده و انسانی باشد، به ویژه در برابر رهبران و بزرگان.
| |
|
| |
|
| وقتی بر پدر و مادر نباید «اُفّ»<ref>اسراء/ ۲۳: «قطعاً خداوند از آنچه پنهان میدارند و آنچه آشکار میسازند با خبر است؛ او مستکبران را دوست نمیدارد!»</ref> گفت، به پیامبران و امامان(ع) به طریق اولی نباید «افّ» گفت. چون آنها پدران معنوی امّت هستند. در کنار پیامبر اسلام(ص) بودن و فریاد کشیدن، خلاف ادب است. پیامبر رحمت را همچون انسانهای معمولی بلند صدا زدن و بدون رعایت ادب، نام وی را بدون ذکر کنیه، به صورت «یا محمّد» صدا زدن، خلاف اخلاق و ادب است. | | وقتی بر پدر و مادر نباید «اُفّ»<ref>اسراء/ ۲۳: «قطعاً خداوند از آنچه پنهان میدارند و آنچه آشکار میسازند با خبر است؛ او مستکبران را دوست نمیدارد!»</ref> گفت، به پیامبران و امامان(ع) به طریق اولی نباید «افّ» گفت. چون آنها پدران معنوی امّت هستند. در کنار پیامبر اسلام(ص) بودن و فریاد کشیدن، خلاف ادب است. پیامبر رحمت را همچون انسانهای معمولی بلند صدا زدن و بدون رعایت ادب، نام وی را بدون ذکر کنیه، به صورت «یا محمّد» صدا زدن، خلاف اخلاق و ادب است. |