سن بلوغ

سؤال

سن بلوغ پسر و دختر چند سال است؟

قول مشهور در میان فقها و قانون مدنی کشور، سن بلوغ پسر را ۱۵سال و دختر را ۹ سال می‌داند. اما تعین سن بلوغ، همواره مورد مناقشه میان فقها و کارشناسان است و نظرات متفاوتی در اینباره گفته شده است.

بلوغ در آیات قرآن

در قرآن سن خاصي به عنوان اماره و علامت بلوغ بيان نگشته‌ است. مرحوم علامه طباطبائي و غالب مفسران در تفسير آيه 57 سوره نور‌، بلوغ را رشد عقلاني دانسته‌اند که توام با رسايي حالات جنسي و جسمي ‌باشد‌. و اين که کودک بتواند حسن و قبح فعل خود را درک نمايد.[۱]

بلوغ در روایات

رواياتي که از ائمه اطهار در اين باب به دست ما رسيده است‌، چند دسته‌اند‌: برخي از روايات سن را تنها علامت بلوغ دانسته‌اند‌. پاره اي سن را به همراه قاعدگي در دختران و احتلام در پسران بيان داشته است‌. و دسته سوم تنها احتلام در پسران و قاعدگي در دختران را نشانه بلوغ ذکر کرده است و هيچ اشاره اي به سن ندارد‌. [۲]

هر پژوهنده اي که هر سه دسته از روايات را بنگرد و آيات قرآن را ملاحظه کند‌، نيک در مي‌يابد که بلوغ به سن بستگي ندارد‌، زياده براين يک امري شرعي و ديني نيست‌، بلکه پديده اي و جسمي‌وجنسي است و شارع مقدس اگر در گفتار خود علائم بلوغ را لحاظ کرده‌، ارشاد به حکم عقل نمو ده و سن را به عنوان يک قانون ثابت در امر بلوغ لحاظ نداشته است‌. چون پديده بلوغ درهمه افراد در يک سن خاص به ثمر نمي‌رسد‌. ممکن است در دختري نه سالگي و در ديگري پانزده سالگي باشد‌. بنابراين رواياتي که سن را به طور مطلق شرط بلوغ دانسته‌، بايد حمل بر رواياتي کرد که سن را مقيد به رشد جنسي و عقلي دانسته است و حمل مطلق بر مقيد يک قاعده عقلايي و مورد اتفاق فقهاست‌. بنابراين فتواي غالب‌، که نه سالگي را شرط بلوغ مي‌داند‌، پايه محکم قرآني و حديثي ندارد‌. ودرصورت شک وترديد اجراي اصل برائت وعدم تکليف‌، مسئله راروشن مي‌سازد. [۳]

هر چند فتواي غالب فقها اين است که دختران در نه سالگي و پسران در پانزده سالگي پا به دايره تکليف مي‌گذارند و بايد واجبات شرعي را انجام داده و خود را از محرمات پرهيز دارند‌، ولي اين مساله از دير زمان مورد اختلاف علماي شيعه و سنت بوده است‌.[۴]

سن بلوغ پسر

سن بلوغ دختر

مشهور بین فقهای شیعه این است که دختر در سن نه سالگی به بلوغ می‌رسد. در این میان اختلافاتی وجود دارد که سن بلوغ دختر را منوط به نشانه‌هایی می‌داند که باید در دختر ظاهر شود. برخی هم جدای از نشانه‌ها، سن سیزده سالگی یا پانزده سالگی را سن بلوغ دختر می‌دانند.

نه سالگی

سیزده سالگی

عادت ماهیانه


مطالعه بیشتر

۱.


منابع

  1. محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
  2. محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
  3. محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش
  4. محمدتقی فاضل میبدی، بلوغ از ديدگاه فقهي و کارشناسي، نشریه صفیر حیات، بیست و شش