سختگیری در اثبات جرم زنا
چرا فقها در اثبات جرم زنا سختگیری به خرج داده‌اند؟
سختگیری در اثبات جرم زنا را به جهت بزرگی گناه زنا و مجازات سنگین آن دانسته‌اند. از دیگر عوامل سختگیری در اثبات زنا را چنین گفته‌اند که اگر بی‌گناهی مجازات شود و آبروی او ریخته شود، جبران‌ناپذیر خواهد بود. اسلام برای تهمت‌زنندگان نیز مجازات مشخص کرده تا خانواده‌ها و انسان‌های پاکدامن از اتهام مصون بمانند.
در اثبات جرم زنا، شهادت چهار شاهد با شرایط خاصی که در منابع اسلامی آمده، شرط است. در حالی که معمولاً برای اثبات حقوق و جرائم در اسلام دو شاهد کافی است. بنابر تصریح قرآن هرگاه کسانی از زنان مرتکب زنا شوند چهار نفر از مسلمانان، باید بر این امر شهادت دهند.[۱]
قرآن، برای حفظ حرمت خانواده‌ها و پیشگیری از سوء استفاده، چنین تأکید می‌کند: «کسانی که زنان پاکدامن را متهم می‌کنند، سپس چهار شاهد بر ادعای خود نمی‌آورند، آنها را هشتاد تازیانه بزنید و شهادت‌شان را هرگز نپذیرید، و آنها فاسق‌اند».[۲]
علاوه بر هشتاد تازیانه برای آنها، در درازمدت نیز سخن و شهادت آنان از اعتبار می‌افتد، تا حیثیت و حریم پاکان را مورد تهاجم قرار ندهند. این سختگیری در مورد حفظ حیثیت و عزت انسان‌های عفیف و پاکدامن، منحصر به این مسئله نیست، در بسیاری از تعلیمات اسلامی ظهور دارد که بیانگر ارزش فوق‌العاده‌ای است که اسلام برای آبروی مردم قائل است.
امام صادق (ع) معتقدند هنگامی که مسلمانی برادر مسلمانش را به چیزی که در او نیست متهم سازد، ایمان در قلب او همانند نمک در آب، ذوب می‌شود».[۳]
ممکن است دلیل و سنگینی وزنه شاهد در این خصوص آن باشد که زبان بسیاری از افراد جامعه در این اتهام باز است و همواره عرض و حیثیت یکدیگر را با سوءظن و بدون سوءظن جریحه‌دار می‌کند. از این گذشته در مسئله زنا با شهادت برای دو نفر (زانی و زانیه) جرم حاصل می‌شود و اگر برای هر کدام دو شاهد در نظر بگیریم چهار شاهد می‌شود.