سخت‌گیری در اثبات جرم زنا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
چرا فقها در اثبات جرم زنا سختگیری به خرج داده‌اند؟
چرا فقها در اثبات جرم زنا سختگیری به خرج داده‌اند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}سختگیری در اثبات جرم [[زنا]] را به جهت بزرگی گناه زنا و مجازات سنگینی آن دانسته‌اند. از دیگر عوامل سختگیری در اثبات زنا را چنین گفته‌اند که اگر بی‌گناهی مجازات شود و آبروی بی گناهی ریخته شود، جبران‌ناپذیر خواهد بود. اسلام برای تهمت‌زنندگان نیز مجازات مشخص کرده تا خانواده‌ها و انسان‌های پاکدامن از اتهام مصون بمانند.
{{پاسخ}}سختگیری در اثبات جرم [[زنا]] را به جهت بزرگی گناه زنا و مجازات سنگین آن دانسته‌اند. از دیگر عوامل سختگیری در اثبات زنا را چنین گفته‌اند که اگر بی‌گناهی مجازات شود و آبروی او ریخته شود، جبران‌ناپذیر خواهد بود. اسلام برای تهمت‌زنندگان نیز مجازات مشخص کرده تا خانواده‌ها و انسان‌های پاکدامن از اتهام مصون بمانند.


== خطر اتهام به افراد و اثبات جرم زنا ==
== خطر اتهام به افراد و اثبات جرم زنا ==
در اثبات جرم زنا، شهادت چهار شاهد با شرایط خاصی که در منابع اسلامی آمده، شرط است. بنابر تصریح قرآن هرگاه کسانی از زنان مرتکب زنا شوند چهار نفر از مسلمانان،‌ باید بر این امر شهادت دهند.<ref>سوره نساء، آیه ۱۵.</ref> در قرآن، منظور حفظ حرمت خانواده‌ها و پیشگیری از سوء استفاده‌های مغرضان و فرصت‌طلبان چنین تأکید می‌ورزد: «کسانی که زنان پاکدامن را متهم می‌کنند، سپس چهار شاهد بر ادعای خود نمی‌آورند آنها را هشتاد تازیانه بزنید و شهادت‌شان را هرگز نپذیرید، و آنها فاسقانند.»<ref>نور/۲۴، ۴.</ref>
در اثبات جرم زنا، شهادت چهار شاهد با شرایط خاصی که در منابع اسلامی آمده، شرط است. در حالی که معمولاً برای اثبات حقوق و جرائم در اسلام دو شاهد کافی است. بنابر تصریح قرآن هرگاه کسانی از زنان مرتکب زنا شوند چهار نفر از مسلمانان،‌ باید بر این امر شهادت دهند.<ref>سوره نساء، آیه ۱۵.</ref> قرآن، برای حفظ حرمت خانواده‌ها و پیشگیری از سوء استفاده‌، چنین تأکید می‌کند: «کسانی که زنان پاکدامن را متهم می‌کنند، سپس چهار شاهد بر ادعای خود نمی‌آورند، آنها را هشتاد تازیانه بزنید و شهادت‌شان را هرگز نپذیرید، و آنها فاسق‌اند».<ref>نور/۲۴، ۴.</ref>


کسانی که زنان پاکدامن را متهم به عمل منافی عفت می‌کنند، باید چهار شاهد عادل برای اثبات این ادعا بیاورند، اگر نیاورند، مجازات شدیدی در انتظار آنهاست، نه تنها هشتاد تازیانه برای آنها معین شده است، بلکه در درازمدت نیز سخن و شهادت آنان از اعتبار می‌افتد، تا هرگز جرأت نکنند حیثیت و حریم پاکان را لکه‌دار نمایند. این سختگیری در مورد حفظ حیثیت و عزّت انسانهای عفیف و پاکدامن منحصر به اینجا نیست، در بسیاری از تعلیمات اسلامی تجلّی پیدا می‌کند که بیانگر ارزش فوق‌العاده‌ای که اسلام برای مردم مؤمن قایل است می‌باشد.
علاوه بر هشتاد تازیانه برای آنها، در درازمدت نیز سخن و شهادت آنان از اعتبار می‌افتد، تا حیثیت و حریم پاکان را مورد تهاجم قرار ندهند. این سختگیری در مورد حفظ حیثیت و عزت انسان‌های عفیف و پاکدامن، منحصر به این مسئله نیست، در بسیاری از تعلیمات اسلامی ظهور دارد که بیانگر ارزش فوق‌العاده‌ای است که اسلام برای آبروی مردم قائل است.
 
[[امام صادق (ع)]] معتقدند هنگامی که مسلمانی برادر مسلمانش را به چیزی که در او نیست متهم سازد، ایمان در قلب او همانند نمک در آب، ذوب می‌شود».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، بی‌تا، ج۴، ص۶۶، باب التهمه و سوء الظن، ح ۱.</ref>


[[امام صادق (ع)]] فرمودند: «هنگامی که مسلمانی برادر مسلمانش را به چیزی که در او نیست متهم سازد، ایمان در قلب او ذوب می‌شود همانند نمک در آب».<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، بی‌تا، ج۴، ص۶۶، باب التهمه و سوء الظن، ح ۱.</ref> در اهمیت مسئله حفظ حیثیت انسانهای پاکدامن این بس که معمولاً برای اثبات حقوق و جرائم در اسلام دو شاهد کافی است، حتی در مسئله قتل نفس با وجود شاهد عادل جرم قتل اثبات می‌شود، اما در مسئله اتهام به زنا به خصوص چهار شاهد الزامی است.


ممکن است دلیل و سنگینی وزنه شاهد در این خصوص آن باشد که زبان بسیاری از افراد جامعه در این اتهام باز است و همواره عرض و حیثیت یکدیگر را با سوءظن و بدون سوءظن جریحه‌دار می‌کند. از این گذشته در مسئله زنا با شهادت برای دو نفر (زانی و زانیه) جرم حاصل می‌شود و اگر برای هر کدام دو شاهد در نظر بگیریم چهار شاهد می‌شود.
ممکن است دلیل و سنگینی وزنه شاهد در این خصوص آن باشد که زبان بسیاری از افراد جامعه در این اتهام باز است و همواره عرض و حیثیت یکدیگر را با سوءظن و بدون سوءظن جریحه‌دار می‌کند. از این گذشته در مسئله زنا با شهادت برای دو نفر (زانی و زانیه) جرم حاصل می‌شود و اگر برای هر کدام دو شاهد در نظر بگیریم چهار شاهد می‌شود.

نسخهٔ ‏۱۹ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۴۵

سؤال

چرا فقها در اثبات جرم زنا سختگیری به خرج داده‌اند؟

سختگیری در اثبات جرم زنا را به جهت بزرگی گناه زنا و مجازات سنگین آن دانسته‌اند. از دیگر عوامل سختگیری در اثبات زنا را چنین گفته‌اند که اگر بی‌گناهی مجازات شود و آبروی او ریخته شود، جبران‌ناپذیر خواهد بود. اسلام برای تهمت‌زنندگان نیز مجازات مشخص کرده تا خانواده‌ها و انسان‌های پاکدامن از اتهام مصون بمانند.

خطر اتهام به افراد و اثبات جرم زنا

در اثبات جرم زنا، شهادت چهار شاهد با شرایط خاصی که در منابع اسلامی آمده، شرط است. در حالی که معمولاً برای اثبات حقوق و جرائم در اسلام دو شاهد کافی است. بنابر تصریح قرآن هرگاه کسانی از زنان مرتکب زنا شوند چهار نفر از مسلمانان،‌ باید بر این امر شهادت دهند.[۱] قرآن، برای حفظ حرمت خانواده‌ها و پیشگیری از سوء استفاده‌، چنین تأکید می‌کند: «کسانی که زنان پاکدامن را متهم می‌کنند، سپس چهار شاهد بر ادعای خود نمی‌آورند، آنها را هشتاد تازیانه بزنید و شهادت‌شان را هرگز نپذیرید، و آنها فاسق‌اند».[۲]

علاوه بر هشتاد تازیانه برای آنها، در درازمدت نیز سخن و شهادت آنان از اعتبار می‌افتد، تا حیثیت و حریم پاکان را مورد تهاجم قرار ندهند. این سختگیری در مورد حفظ حیثیت و عزت انسان‌های عفیف و پاکدامن، منحصر به این مسئله نیست، در بسیاری از تعلیمات اسلامی ظهور دارد که بیانگر ارزش فوق‌العاده‌ای است که اسلام برای آبروی مردم قائل است.

امام صادق (ع) معتقدند هنگامی که مسلمانی برادر مسلمانش را به چیزی که در او نیست متهم سازد، ایمان در قلب او همانند نمک در آب، ذوب می‌شود».[۳]


ممکن است دلیل و سنگینی وزنه شاهد در این خصوص آن باشد که زبان بسیاری از افراد جامعه در این اتهام باز است و همواره عرض و حیثیت یکدیگر را با سوءظن و بدون سوءظن جریحه‌دار می‌کند. از این گذشته در مسئله زنا با شهادت برای دو نفر (زانی و زانیه) جرم حاصل می‌شود و اگر برای هر کدام دو شاهد در نظر بگیریم چهار شاهد می‌شود.

در مواردی که به حسب ظاهر مجازات و کیفر شدید است راه اثبات آن جرم به گونه‌ای قرار داده شده که تا آن گناه علنی نشود شرایط آن حاصل نمی‌گردد؛ برای نمونه در همین جرم زنا از یک سو مجازات فوق‌العاده شدیدی قرار داده تا جنبه بازدارندگی داشته باشد؛ از سوی دیگر شرایط اثبات آن را طوری قرار داده تا عملاً در این موارد اعمال خشونت به‌طور وسیع انجام نگیرد، زیرا اسلام خواسته اثر تهدیدی و بازدارنده حکم زنا حفظ شود، بدون این که افراد زیادی مشمول این حکم شوند.


منابع

  1. سوره نساء، آیه ۱۵.
  2. نور/۲۴، ۴.
  3. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، بی‌تا، ج۴، ص۶۶، باب التهمه و سوء الظن، ح ۱.