امکان ازدواج با زنان شوهردار اسیر در آیه ۲۴ سوره نساء

نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۵۷ توسط A.rezapour (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
سؤال

مقصود ازآیه ۲۴ سوره نساء:((زنان شوهردار (بر شما حرام است) مگر آنهای را که (از راه اسارت) مالک شده‌اید؛ (زیرا اسارت آنها در حکم طلاق است).))چیست؟

این آیه، بحث آیه قبلی را درباره زنانی که ازدواج با آنها حرام است، دنبال می‌کند و اضافه می‌نماید: «ازدواج و آمیزش جنسی با زنان شوهردار نیز حرام است».

این حکم، اختصاص به زنان مسلمان ندارد بلکه زنان شوهردار از هر مذهب و ملتی، همین حکم را دارند یعنی ازدواج با آنها ممنوع است.

تنها استثنائی که به این حکم خورده است در مورد زنان غیر مسلمانی است که به اسارت مسلمانان در جنگ‌ها در می‌آیند.

دین مبین اسلام، اسارت آنها را به منزله «طلاق» از شوهران سابق، تلقی کرده و اجازه می‌دهد که بعد از تمام شدن عدّه[۱] آنها با آنان ازدواج کنند یا همچون یک کنیز با آنان رفتار شود «الاّ ما ملکت ایمانکم».

ولی این استثناء به اصطلاح، «استثنای منقطع» است، یعنی چنین زنان شوهرداری که در اسارت مسلمانان قرار می‌گیرند، رابطه آنها به مجرد اسارت با شوهرانشان قطع خواهد شد، درست همانند زن غیر مسلمانی که با اسلام آوردن، رابطه او با شوهرش (در صورت ادامه کفر) قطع می‌شود و در ردیف زنان بدون شوهر قرار می‌گیرد.

از این‌جا روشن می‌شود که اسلام به هیچ وجه اجازه نداده است که مسلمانان با زنان شوهردار حتی از ملل و مذاهب دیگر ازدواج کنند و به همین جهت، عدّه برای آنها مقرر ساخته و در دوران عدّه از ارتباط زناشویی با آنها جلوگیری نموده است.[۲]

فلسفه این حکم در حقیقت این است که این گونه زنان یا باید به محیط «کفر» بازگشت داده شوند یا بدون «شوهر» همچنان در میان مسلمانان بمانند یا رابطه آنها با شوهران سابق قطع شود و از نو ازدواج دیگری نمایند. صورت اول، بر خلاف اصول تربیتی اسلام و صورت دوم ظالمانه است؛ بنابراین تنها راه، همان راه سوم است.[۳]

گفته شده که این آیه (۲۴ سوره نساء) پس از آن نازل شد که مسلمانان، اسیرانی از «اوطاس».[۴] گرفتند و در میان آنها زنانی بود که شوهرانی داشتند. پیامبر اکرم(ص) دستور داد که مسلمانان صبر کنند آنها استبراء شوند یعنی یک بار حیض ببینند و اگر حامله اند، وضع حمل کنند، آن گاه مسلمانان با آنها ازدواج نمایند.[۵]


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱ـ تفسیر مجمع البیان، تألیف طبرسی، ترجمه سید هاشم رسولی محلاتی، ج۵، ص۹۸ تا ۱۰۰.

۲ـ تفسیر المیزان، تألیف علامه سید محمد طباطبائی، ترجمه سید محمد خامنه ای، ج۴، ص۴۱۷ و ۴۱۸.

۳ـ تفسیر راهنما، تألیف اکبر هاشمی رفسنجانی و دیگران، ج۳، ص۳۳۷.

۴ـ فرهنگ قرآن، تألیف اکبر هاشمی رفسنجانی و دیگران، ج۳، ص۶۰ و ۶۱.


منابع

  1. مقدار عدّه آنها، یک بار قاعده شدن یا اگر باردار باشند، وضع حمل نمودن است، حجه الاسلام و المسلمین محسن قرائتی، تفسیر نور، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ دوم، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۳۱۰ و ۳۱۱.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ شانزدهم، ۱۳۶۷ش، ج۳، ص۳۳۲ و ۳۳۳.
  3. تفسیر نور، همان، ص۳۱۱، و تفسیر نمونه، همان، ص۳۳۳ و ۳۳۴.
  4. نام محلی است که یکی از جنگ‌های اسلامی در آنجا واقع شده است، عبدالعلی حویزی، تفسیر نور الثقلین، به کوشش سید هاشم رسولی محلاتی، قم، المطبعه العلمیه، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۴۶۶.
  5. یعقوب جعفری، تفسیر کوثر، قم، انتشارات هجرت، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۳۹۸ و تفسیر نمونه، همان، ص۳۳۴.