إن مع العسر یسرا: تفاوت میان نسخه‌ها

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
در سوره شرح خداوند فرموده‌است: {{قرآن|فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا|۵|إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا|۶|ترجمه=پس بی تردید با دشواری آسانی است و با هر سختی البته آسانی هست|سوره=شرح|آیه=۵-۶}}
در سوره شرح خداوند فرموده‌است: {{قرآن|فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا|۵|إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا|۶|ترجمه=پس بی تردید با دشواری آسانی است و با هر سختی البته آسانی هست|سوره=شرح|آیه=۵-۶}}


خداوند در این سوره می‌فرماید با هر سختی دو آسانی است. رسول اکرم(ص) در این مورد فرمودند: {{عربی|لَنْ يَغْلِبَ عُسْرٌ يُسْرَيْنِ «فَإِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً `إِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً»|ترجمه=هرگز يك عسر، غالب بر دو يسر نشود}}<ref>عروسى حويزى، عبد على، نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۰۴.</ref> ؛ پس «عُسر» ميان دو «يُسر» است: گشایش در دنيا و يا ثواب در آخرت.<ref>طبرسی، فضل، مجمع البيان في تفسير القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۷۱.</ref> برخی هم قائلند این آیه می‌‏خواهد بفرمايد با هر دشوارى نوعى گشايش هست.<ref>الميزان فی تفسیر القرآن، پیشین، ج‏۲۰، ص۵۳۴.</ref>
خداوند در این سوره می‌فرماید با هر سختی دو آسانی است. رسول اکرم(ص) در این مورد فرمودند: {{عربی|لَنْ يَغْلِبَ عُسْرٌ يُسْرَيْنِ «فَإِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً `إِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً»|ترجمه=هرگز يك عسر، غالب بر دو يسر نشود}}<ref>عروسى حويزى، عبد على، نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۰۴.</ref> ؛ پس «عُسر» ميان دو «يُسر» است: گشایش در دنيا و يا ثواب در آخرت.<ref>طبرسی، فضل، مجمع البيان في تفسير القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۷۱.</ref>  


علامۀ طباطبایی(ره) می‌فرمایند که "منظور از كلمه "مع ـ با" واقع شدن يسر به دنبال عسر است، نه اينكه منظور از معيت اين باشد كه يسر و عسر در زمان واحد تحقق مى‌‏يابد".<ref>همان.</ref> یعنی اینکه که بعد از هر سختی آسانی وجود دارد؛
===آسانی به دنبال سختی===
علامۀ طباطبایی در ذیل تفسیر این آیه نوشته است: "منظور از كلمه "مع ـ با" واقع شدن يسر به دنبال عسر است، نه اينكه يسر و عسر در زمان واحد تحقق مى‌‏يابد" بلکه یکی در پی دیگری محقق می‌شود.<ref>همان.</ref> یعنی اینکه که بعد از هر سختی آسانی وجود دارد.


اما برخی دیگر قائلند منظور اینست که همراه هر سختی آسانی می‌باشد. آیه به همه انسان‌هاى مؤمن مخلص و تلاشگر نويد مى‌‏دهد كه هميشه در كنار سختي‌ها آساني‌هاست. حتى تعبير به "بعد" نمى‏كند بلكه تعبير به "مع" كه نشانه همراهى است مى‏كند. بله چنين است كه با هر مشكلى آسانى آميخته و با هر صعوبتى سهولتى همراه است و اين دو هميشه با هم بوده و با هم خواهند بود.<ref>مکارم، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۴ش، ج‏۲۷، ص۱۲۷.</ref> و استناد به روایتی شده که رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) فرمودند: «وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ وَ أَنَ‏ الْفَرَجَ‏ مَعَ‏ الْكَرْبِ‏ وَ أَنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً»<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعۀ مدرسین، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۴۱۳.</ref> ؛ «بدان كه با صبر پيروزى و با غم و اندوه خوشحالى و گشايش است و با سختي‌ها آسانى است، همانا با سختی‌ها آسانی است.»
===آسانی در دل سختی===
برخی قائلند منظور اینست که همراه هر سختی آسانی می‌باشد. آیه به همه انسان‌هاى مؤمن مخلص و تلاشگر نويد مى‌‏دهد كه هميشه در كنار سختي‌ها آساني‌هاست. حتى تعبير به "بَعد" نمى‌‏كند بلكه تعبير به "مع" كه نشانه همراهى است مى‏‌كند. با هر مشكلى آسانى آميخته و با هر صعوبتى سهولتى همراه است و اين دو هميشه با هم بوده و با هم خواهند بود.<ref>مکارم، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۴ش، ج‏۲۷، ص۱۲۷.</ref> در این رابطه رسول اکرم(ص) فرمودند: {{عربی|وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ وَ أَنَ‏ الْفَرَجَ‏ مَعَ‏ الْكَرْبِ‏ وَ أَنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً|ترجمه=بدان كه با صبر پيروزى و با غم و اندوه خوشحالى و گشايش است و با سختي‌ها آسانى است، همانا با سختی‌ها آسانی است}}.<ref>ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعۀ مدرسین، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۴۱۳.</ref>


باید توجه داشت که از نظر قرآن و حدیث با هر سختی آسانی است. به دیگر سخن: آسانی‌ها از دل سختی‌ها بیرون می‌آیند و واقعیت زندگی این مطلب را تأیید می‌کند. سختی‌های دوران تحصیل تبدیل به دانش می‌شود. سختی‌های کار و کوشش اقتصادی تبدیل به ثروت می‌گردد.  
بنابراین با هر سختی آسانی است. به دیگر سخن: آسانی‌ها از دل سختی‌ها بیرون می‌آیند و واقعیت زندگی این مطلب را تأیید می‌کند. سختی‌های دوران تحصیل تبدیل به دانش می‌شود. سختی‌های کار و کوشش اقتصادی تبدیل به ثروت می‌گردد.  


پس هر چند دو تفسیر وجود دارد، اما با توجه به وجود واژۀ "مع" در آیه استفاده می‌شود که معنای همراهی بهتر از بعدیت است یعنی همراه و کنار هر سختی آسانی است، هر چند برای ما روشن نباشد و این آسانی بعداً واضح شود.
پس هر چند دو تفسیر وجود دارد، اما با توجه به وجود واژۀ "مع" در آیه استفاده می‌شود که معنای همراهی بهتر از بعدیت است یعنی همراه و کنار هر سختی آسانی است، هر چند برای ما روشن نباشد و این آسانی بعداً واضح شود.

نسخهٔ ‏۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۴۱

سؤال

تفسير آيه «إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً» چيست؟ آيا منظور اين است كه بعد از هر سختی آسانی هست يا همراه هر سختی آسانی هست؟


در سوره شرح خداوند فرموده‌است: ﴿فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا۝۵إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا۝۶؛ پس بی تردید با دشواری آسانی است و با هر سختی البته آسانی هست(شرح:۵-۶)

خداوند در این سوره می‌فرماید با هر سختی دو آسانی است. رسول اکرم(ص) در این مورد فرمودند: «لَنْ يَغْلِبَ عُسْرٌ يُسْرَيْنِ «فَإِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً `إِنَّ مَعَ اَلْعُسْرِ يُسْراً»؛ هرگز يك عسر، غالب بر دو يسر نشود»[۱] ؛ پس «عُسر» ميان دو «يُسر» است: گشایش در دنيا و يا ثواب در آخرت.[۲]

آسانی به دنبال سختی

علامۀ طباطبایی در ذیل تفسیر این آیه نوشته است: "منظور از كلمه "مع ـ با" واقع شدن يسر به دنبال عسر است، نه اينكه يسر و عسر در زمان واحد تحقق مى‌‏يابد" بلکه یکی در پی دیگری محقق می‌شود.[۳] یعنی اینکه که بعد از هر سختی آسانی وجود دارد.

آسانی در دل سختی

برخی قائلند منظور اینست که همراه هر سختی آسانی می‌باشد. آیه به همه انسان‌هاى مؤمن مخلص و تلاشگر نويد مى‌‏دهد كه هميشه در كنار سختي‌ها آساني‌هاست. حتى تعبير به "بَعد" نمى‌‏كند بلكه تعبير به "مع" كه نشانه همراهى است مى‏‌كند. با هر مشكلى آسانى آميخته و با هر صعوبتى سهولتى همراه است و اين دو هميشه با هم بوده و با هم خواهند بود.[۴] در این رابطه رسول اکرم(ص) فرمودند: «وَ اعْلَمْ أَنَّ النَّصْرَ مَعَ الصَّبْرِ وَ أَنَ‏ الْفَرَجَ‏ مَعَ‏ الْكَرْبِ‏ وَ أَنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً؛ بدان كه با صبر پيروزى و با غم و اندوه خوشحالى و گشايش است و با سختي‌ها آسانى است، همانا با سختی‌ها آسانی است».[۵]

بنابراین با هر سختی آسانی است. به دیگر سخن: آسانی‌ها از دل سختی‌ها بیرون می‌آیند و واقعیت زندگی این مطلب را تأیید می‌کند. سختی‌های دوران تحصیل تبدیل به دانش می‌شود. سختی‌های کار و کوشش اقتصادی تبدیل به ثروت می‌گردد.

پس هر چند دو تفسیر وجود دارد، اما با توجه به وجود واژۀ "مع" در آیه استفاده می‌شود که معنای همراهی بهتر از بعدیت است یعنی همراه و کنار هر سختی آسانی است، هر چند برای ما روشن نباشد و این آسانی بعداً واضح شود.

به هر حال معنای "مع" هر چه باشد، با توجه به اینکه با هر مشکلى آسانى آمیخته و با هر صعوبتى سهولتى همراه است و این دو همیشه با هم بوده و با هم خواهند بو،د استفاده از واژه "مع" خالی از لطف نبوده است.

مطالعۀ بیشتر

  • صادقی تهرانی، محمد، الفرقان في تفسير القرآن بالقرآن، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۵ ش، ج‏۳۰.
  • زمخشری، محمود، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۰۷ ق، ج‏۴.
  • طالقانى، سید محمود، پرتوى از قرآن، تهران، شرکت سهامى انتشار، ۱۳۶۲ ش‏، ج‏۴.

منابع

  1. عروسى حويزى، عبد على، نورالثقلین، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۶۰۴.
  2. طبرسی، فضل، مجمع البيان في تفسير القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۷۱.
  3. همان.
  4. مکارم، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۴ش، ج‏۲۷، ص۱۲۷.
  5. ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعۀ مدرسین، ۱۴۱۳ق، ج۴، ص۴۱۳.