اخباری‌گری

از ویکی پاسخ
سؤال

مکتب اخباری را توضیح دهید.



اخباری‌گری، مکتبی علمی در مذهب شیعه است که توجه افراطی به حدیث دارد و قرآن، عقل و اجماع را جزو منابع استنباط شرعی نمی داند. اخباری گری با محمد امین استرابادی در قرن دهم و یازدهم پایه گذاری شد هرچند جریان حدیث گرایی ریشه ای متقدم تر دارد و به شیخ صدوق برمیگردد که در آن زمان به اهل نقل یا اهل حدیث مشهور بودند.

اخباریان ظاهر قرآن را حجت نمی دانند و تنها تفسیر اهل بیت از قرآن را روا می دارند و با حجیت عقل سر ستیز دارند. اخباریان تندرو تمام روایات کتب اربعه و برخی تمام روایات وارده از اهل بیت را صحیح و عمل به آن را واجب می دانند. اخباری گری توسط محمد امین استرابادی رواج یافت و در تمام قرن یازدهم و دوازدهم به اوج خود رسید و بر جریانات فقهی اثر گذاشت. اهل اجتهاد و عقل گرایان از مبارزان همیشگی با اخباریان بودند و سرآمد آنان که در افول این جریان نقش اساسی داشت محمد باقر بهبهانی مشهور به وحید بهبهانی بود.

عقاید

.

دوره‌های اخباری‌گری

.

علمای مشهور اخباری

.

مبارزه علیه اخباری‌گری

مبارزه اصوليان‌ و اخباريان‌ كه‌ از سدة ۱۱ق آغاز گرديد و با تندروی‌هاي‌ اخباريان‌ ادامه‌ يافت‌، در نهايت‌ از سوي‌ مجتهدان‌ و در رأس‌ ايشان‌ آقا وحيد بهبهانى‌ به‌ مبارزه‌اي‌ جدي‌ و منسجم‌ برضداخباريگري‌ تبديل‌شد. در زمان‌ وحيد بهبهانى‌، شهرهاي‌ عراق‌ به‌ ويژه‌ كربلا و نجف‌، پايگاه‌ اخباريان‌ بود و رياست‌ ايشان‌ را در آن‌ زمان‌ شيخ‌ يوسف‌ بحرانى‌ برعهده‌ داشت‌. در همان‌ حال‌ طرفداران‌ اصول‌ و اجتهاد شديداً در انزوا قرار گرفته‌ بودند، تا اينكه‌ وحيد به‌ كربلا مهاجرت‌ كرد و به‌ مبارزه‌اي‌ جدي‌ و شديد بر ضداخباريگري‌ پرداخت‌. او در كنار بحثها و استدلالهاي‌ علمى‌ خود در رد اخباريگري‌ و اثبات‌ طريقة اجتهاد و ضرورت‌ به‌ كارگيري‌ اصول‌ در استنباط احكام‌ شرعى‌، از برخوردهاي‌ عملى‌ نيز در راه‌ مبارزه‌ با اخباريگري‌ رويگردان‌ نبود، و چنانكه‌ گفته‌ شد، نمازگزاردن‌ به‌ امامت‌ شيخ‌ يوسف‌ بحرانى‌ پيشواي‌ اخباريان‌ را تحريم‌ كرد.[۱] كتاب الإجتهاد و الأخبار او بيانگر معيارهاى ايشان در تفكر اجتهادى خويش است.[۲]

پس‌ از وحيد بهبهانى‌، شيخ‌ مرتضى‌ انصاري‌ که در رواج علم اصول فقه نقش داشت به مبارزه علیه اخباریان پرداخت.

از ديگر مبارزان‌ بر ضد اخباريان‌، شيخ‌ جعفر نجفى‌ كاشف‌ الغطاء است‌ كه‌ از مخالفان‌ ميرزا محمد اخباري‌ بود و در همين‌ راستا رساله‌اي‌ با عنوان‌ كشف‌ الغطاء عن‌ معائب‌ ميرزا محمد عدو العلماء تأليف‌ كرد.[۳]

وحید بهبهانی. نجفی کاشف الغطا. شیخ انصاری. فقهایی مثل سید مرتضی در مقابل شیخ صدوق و... و همه فقهای اصولی و اهل اجتهاد در مقابل اهل نقل.

منابع

  1. اخباريان، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۷، شماره مقاله ۲۹۹۱.
  2. تاريخ حديث شيعه، طباطبايى، محمد كاظم، ص۲۴۵.
  3. اخباريان، دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۷، شماره مقاله ۲۹۹۱.