برتری پیامبر(ص) بر دیگر معصومان

سؤال

آیا می‌توان گفت مقام پیامبر اسلام(ص) از علی(ع) و باقی چهارده معصوم(ع) بالاتر است؟

مقام پیامبر اسلام(ص) براساس آیات و روایات بالاتر از امامان(ع) است. شکی نیست شؤون و مقامی که پیامبر(ص) دارد ممتاز و یگانه است و مقام رسالت و نبوت و جایگاه معنوی و اخلاقی او، قابل قیاس با دیگران نیست و همین تمایز او را در جایگاهی رفیع و یگانه قرار داده است.

آیات

۱ـ اولویت مطلق پیامبر اسلام(ص) نسبت به افراد با ایمان نشانگر مقام و عظمت پیامبر اکرم(ص) می‌باشد که در قرآن کریم صریح به آن اشاره شده است: ﴿النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ؛ پيامبر به مؤمنان از خودشان سزاوارتر [و نزديكتر] است.﴾(احزاب:۶)

۲. خداوند در توصیف مقام پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ﴿وَإِنَّک لَعَلَیٰ خُلُقٍ عَظِیمٍ؛ تو صاحب اخلاق عظیم و برجسته‌ای هستی﴾(قلم:۴)

۳. در آیه دیگر می‌فرماید: ﴿لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسولِ اللّهِ اُسْوَه حَسَنه؛ برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکوئی بود﴾^[۱] یعنی مقام و منزلت پیامبر اکرم(ص) در نزد پروردگار آنقدر بالاست که خداوند او را بهترین الگو برای همه مسلمانان معرفی می‌کند.

روایات

۱ـ رسول خدا(ص) فرمود: جبرئیل گفت خداوند می‌فرماید: ای بندگان من بدانید، محبوب‌ترین خلق نزد من کسانی هستند که به امر من قیام کنند و با فضیلت‌ترین و گرامی‌ترین این‌ها نزد من محمد(ص) است.^[۲] از این حدیث قدسی برتری مقام پیامبر(ص) نسبت به علی(ع) و بقیه ائمه(ع) استفاده می‌شود.

۲ـ در حدیثی از امام رضا(ع) آمده است که پیامبر اسلام(ص) فرمود: خداوند ۱۲۴ هزار پیامبر آفرید که من از همه آنها نزد خداوند گرامی تر هستم در عین حال فخر و مباهاتی نمی‌کنم و خداوند ۱۲۴ هزار وصی آفرید علی(ع) از همه آنها نزد خداوند گرامی تر و برتر است^[۳]

۳ـ خداوند در حدیث قدسی درباره فضیلت پیامبر اسلام نسبت به سایر انبیاء چنین می‌فرماید: ای احمد می‌دانی به خاطر چه تو را بر سایر پیامبرانم برتری دادم؟ محمد(ص): خداوندا نمی‌دانم، خداوند فرمود: من تو را به خاطر داشتن حُسن خلق و سخاوت نفس و رحیم بودن خلق به دیگر پیامبران برتری دادم و مردان خدا باید این صفات را داشته باشند.^[۴]

۴ـ پیامبر(ص) در حدیث دیگر می‌فرماید: «ما مِنْ مُؤمِن الاّ اَنَا اَوْلی النّاس به فی الدنیا و الآخره» هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه من در دنیا و آخرت نسبت به او از خودش اولی‌تر هستم.^[۵]

نتیجه اینکه از آیات و روایات و مطالب یاد شده به خوبی استفاده می‌شود که مقام پیامبر اسلام(ص) نسبت به انبیاء الهی و نسبت به علی(ع) و ائمه معصوم(ع) همچنین نسبت به همه مسلمانان و مؤمنان بالاتر است.

منابع

↑ احزاب/ ۶.
↑ حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.
↑ «خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.
↑ «یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتادا الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.
↑ صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.

[1] احزاب/ ۶.

[2] حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، ترجمه زین العابدین کاظمی خلخالی، انتشارات دهقان، چاپ چهاردهم، باب دوازدهم، در شأن علی(ع) و ائمه اطهار(ع)، ص۴۹۸، ح۱۳۸.

[3] «خَلَقَ اللّهُ عَزّوجلّ مأه الف نبی و اربعه و عشرین الف نبی انااکرمهم علی اللّه و لا فخر و خلق اللّه عزّوجلّ مأه الف وصی و اربعه و عشرین الف وصی فعلی اکرمهم علی اللّه و اَفْضَلَهُمْ، مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۰، ح۲۱، نقل از: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیه، ج۲۰، ص۱۸۳.

[4] «یا اَحْمَدُ تَدْری لاِی شیء و فَضَّلْتُکَ عَلی سائر الانبیاء: قال: اللّهمَّ لا، قال بالْخُلْقِ و حسن الخُلْقِ وَ سَخاوَه النَّفْسِ وَ رَحْمَه الْخَلْقِ وَ کذلِکَ اَوْتادُ الارضِ لَمْ یکونوا اَوْتادا الاّ بهذا. حرّ عاملی، کلیات حدیث قدسی، باب یازدهم، در شأن محمد(ص)، ص۳۴۲، ح۱۳۹.

[5] صحیح بخاری، ج۶، ص۱۴۵، تفسیر سوره احزاب، و مسند احمد حنبل، ج۲، ص۳۳۴، نقل از تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۲۰۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]