مقایسه امام حسین(ع) با حضرت عیسی(ع) در مسئله فداشدن

سؤال

آیا نظر ما مسلمانان نسبت به امام حسین(ع)، همان نظری است که مسیحیان نسبت به حضرت عیسی(ع) دارند؟ یعنی آیا ما معتقدیم امام حسین(ع) برای این کشته شد که مسلمانان بر مظلومیت او گریه کنند و وارد بهشت شوند، همان‌طور که مسیحیان معتقدند که حضرت عیسی با به دار آویخته شدنش کفاره گناهان بشر شد (همان بشری که با گناه کردن آدم نخستین به گناه آلوده شده است)؟

مسئله فدا شدن حضرت عیسی(ع) در دین مسیحیت به این معنا است که به خاطر گناه آدم، نسل بشر نیز گناهکار شد و خدا برای رهانیدن بشر از گناه، عیسی(ع) را فرستاد تا بر صلیب رود، فدا شود و این فداشدن کفاره گناه آدم بوده است.

بنابر اعتقاد مسیحی، انسان، راه به سوی رهایی و نجات ندارد، از این رو خداوند پسر خود را برای فدا و نجات انسان‌ها فرستاد. در کتاب مقدس آمده است: «او آمد که با قربانی کردن خود، گناه را بردارد». (عبرانیان ۲۶:۹) مسیحیت به تبعیت از پولس معتقدند تکالیف و شریعت راه‌گشا نیست و تنها با اعتقاد به فدا شدن حضرت عیسی(ع) می توان نجات یافت. «خدا فقط با توبه گناهکار نمی‌تواند گناه او را ببخشد. چنین کاری برای خدای عادل امکان‌پذیر نیست. خدا فقط وقتی می‌تواند ببخشد که جریمه آن پرداخت گردد. حضرت مسیح (با مرگ خود) جریمه گناهکار را پرداخت کرد».

این اعتقاد نسبت به امام حسین(ع) درست نیست و اعتقادات شیعه کاملا در مقابل آن قرار دارد. امام حسین(ع) نهضت و قیام خود را این‌گونه بیان کرده است: «أَنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَ لَا بَطِراً وَ لَا مُفْسِداً وَ لَا ظَالِماً وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي ص أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَر؛ از روى سبكسرى و گردنكشى، و نيز براى ايجاد فساد و ستمگرى دست به اين قيام نزدم، بلكه براى اصلاح اوضاع امّت جدّم قيام كردم، و می‌خواهم امر به معروف و نهى از منكر كنم‏»

همچنین مسئله «فدا شدن» از آموزه‌های فرهنگ مسیحی است و با اعتقادات اسلامی هم‌خوانی ندارد. قرآن به صلیب کشیده‌شدن عیسی(ع) را نمی‌پذیرد و معتقد است فرد دیگری به جای وی به صلیب کشیده شد. قرآن اصل کشته‌شدن حضرت عیسی(ع) را نادرست می‌داند. به اعتقاد مسلمانان، تمام انبیای الهی معصوم هستند و حضرت آدم فقط ترک أولی نموده و مرتکب هیچ گناهی نشده است تا با فدا شدن عیسی گناه او و فرزندانش که از وی به ارث برده‌اند بخشوده شود.

مطالعه بیشتر

• مرتضی مطهری، حماسه حسینی، ج۱، انتشارات صدرا، ۱۳۶۹، ص۷۶–۷۷ و ج۳، ص۲۲۳–۲۳۷.
• محمد تقی مصباح یزدی، آذرخشی دیگر از سرزمین کربلا، قم، مؤسسه امام خمینی.