حدیث واجب نبودن صدقه بر کسی که سه دختر دارد

از ویکی پاسخ
نسخهٔ تاریخ ‏۲ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۵ توسط A.ahmadi (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
سؤال

آیا این حدیث از نظر سندی صحیح است و به معناست: «کسی که سه دختر داشته باشد، صدقه دادن بر او واجب نیست»؟


این روایت سند ندارد و نمی‌توان بدان استناد کرد.

فتال نیشابوری در کتاب روضه الواعظین و بصیره المتعظین روایتی بدون سند از رسول خدا -صلی الله علیه و آله- نقل می‌کند که فرمود: «نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ الْمُخَدَّرَاتُ مَنْ کَانَتْ عِنْدَهُ وَاحِدَه جَعَلَهَا اللَّهُ لَهُ سِتْراً مِنَ النَّارِ وَ مَنْ کَانَتْ عِنْدَهُ اثْنَتَانِ أَدْخَلَهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّه وَ مَنْ کَانَتْ لَهُ ثَلَاثٌ أَوْ مِثْلُهُنَّ مِنَ الْأَخَوَاتِ وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ الصَّدَقَه»[۱]؛ «دختران پشت پرده بهترین فرزندان هستند. هر کس که یک دختر دارد، خداوند دخترش را مانعی از آتش برایش قرار می‌دهد و هر کس که دو دختر دارد، خداوند او را به واسطه آن دو دختر به بهشت می‌برد و هر کس سه دختر دارد یا به اندازه آن خواهر دارد، خداوند جهاد و صدقه دادن را از او برمی‌دارد.»

طبرسی در کتاب «مکارم الاخلاق»[۲] و علامه مجلسی در کتاب «بحار الانوار»[۳] و محدث نوری در کتاب «مستدرک الوسائل»[۴] این روایت را از کتاب فتال نیشابوری نقل کرده‌اند.

با این بیان، روایت سند ندارد و قابل استناد نمی‌باشد.

مرحوم کلینی در کتاب «کافی» مضمون این روایت را از رسول خدا – صلی الله علیه و آله و سلم- نقل کرده است که در آن برداشته شدن صدقه نیامده است و بلکه واجب نبودن جهاد وجود دارد.[۵]

علامه مجلسی این روایت را در مرآه العقول مجهول دانسته‌اند.[۶]

شیخ صدوق همین روایت کلینی را در کتاب «من لایحضره الفقیه»[۷] و شیخ حر عاملی در کتاب «وسائل الشیعه»[۸] آورده‌اند.

این رویت نیز معتبر نیست؛ زیرا روایت هم مرفوع است و هم ابی العباس زیات که راوی دیگر این روایت است، در کتاب‌های رجالی توثیق نشده است و مجهول می‌باشد.[۹]

خلاصه سخن اینکه نمی‌توان به خاطر فرزند دختر داشتن، از جهاد در راه خدا و صدقه دادن به نیازمندان صرف نظر کرد.


منابع

  1. فتال نیشابوری، محمد، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، قم، رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ ش، ج‏۲، ص۳۶.
  2. طبرسی، حسن، مکارم الأخلاق، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق / ۱۳۷۰ ش، ص۲۱۹.
  3. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج۱، ص۹۱.
  4. نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۱۱۶.
  5. کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۱، ص۵، باب فضل البنات، حدیث۶.
  6. مجلسی، محمد باقر، مرآه العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۲۱، ص۱۳.
  7. ابن بابویه، محمد، من لا یحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۳، ص۴۸۲.
  8. حر عاملی، محمد، تفصیل وسائل الشیعه إلی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲۱، ص۳۶۴.
  9. رک: معجم رجال الحدیث ابو القاسم خوئی، ج۲۲، ص۲۲۷؛ المفید من معجم رجال الحدیث محمد جوهری، ص۷۰۸. نام وی در دیگر کتاب‌های معتبر رجالی نیامده است.