طلاق قبل از نزدیکی
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
احکام زنی که پیش از نزدیکی طلاق داده شده باشد چیست؟
در مورد سؤال، دو حالت متصور است: مهر معين و مهر نامعين كه در ذيل به آن ميپردازيم.
الف: مهرالمسّمي در مورد طلاق
هرگاه مهر در عقد نكاح تعيين شده باشد، آنرا «مهرالمسّمي» گويند. اين اصطلاح از فقه اسلامي گرفته شده و در ماده ۱۱۰۰ قانون مدني تعریف شده است. [۱] اين ماده مقرر می¬دارد: مهرالمسّمي عبارت از مال معيني است كه با عنوان مهر با توافق زوجين تعيين ميشود.[۲] زن بهمجرد عقد مالك تمام مهر ميشود اما مالكيت او نسبت به نصف مهر متزلزل است، در صورتي مستقر ميشود كه نزديكي واقع شود. در صورت وقوع طلاق قبل از نزديكي، زن تنها مالك نصف مهر ميباشد. قانون مدني در اين زمينه مقرر ميدارد: «هرگاه شوهر قبل از نزديكي زن خود را طلاق دهد، زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر بيش از نصف مهر را قبلاً داده باشد، حق دارد مازاد نصف را عيناً يا مثلاً يا قيمتاً استرداد كند.»[۳] اين حكم منشأ قرآني دارد.[۴]
ب: طلاق قبل از نزديكي و مهر نامعين
در صورتيكه مهر نامعين باشد و طلاق قبل از نزديكي واقع شود قانون ميگويد: «هرگاه مهر در عقد ذكر نشده باشد و شوهر قبل از نزديكي و تعيين مهر، زن خود را طلاق دهد زن مستحق مهرالمتعه است»[۵]. متعه در لغت بهرهمند شدن و لذت بردن است. اين اصطلاح از آيه شريفه قرآن كريم گرفته شده است.[۶] مهرالمتعه در اصطلاح حقوقي، مالي است كه شوهر در صورت وقوع طلاق قبل از نزديكي و پيش از تعيين مهر، به تناسب وضع اقتصادي خود به زن ميدهد. «براي تعيين مهرالمتعه حال مرد از حيث غنا و فقر ملاحظه ميشود».[۷]
خلاصه آنكه، زني كه قبل از نزديكي طلاق ميگيرد، دو حالت دارد: اگر مهرش معين است و در عقد ذكر شده باشد، او فقط مالك نصف مهر است. واگر مهرش معين نباشد مالك مهرالمتعه و به تعبير قرآن «متاع» ميباشد.
مطالعه بیشتر
- گواهی، زهرا، بررسی حقوق زنان در مسئله طلاق بر اساس احکام فقه و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳ش.