استدلال اهل‌بیت(ع) به حدیث غدیر

سؤال

از ميان ائمه کدام يک و امام حسين (ع) کي و در کجا با حديث غدير استدلال کردند؟

الف) از ميان ائمه (ع) ، حضرت علي (ع) در چند جا با اين حديث استدلال کرده اند:

۱. در احتجاج حضرت بر پنج تن از اهل شوري، براي اولويت خود؛ که حضرت بعد از استدلالات فراواني که با اهل شوري داشتند به اينجا رسيدند که: «فانشدکم بالله: هل فيکم احد قال له رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ من کنت مولاه فعلي مولاه، اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه و انصر من نصره ليبلّغ الشاهد الغائب، غيري؟ قالوا: اللهم لا و...».

۲. احتجاج حضرت با گروه زيادي از مهاجر و انصار.

۳. احتجاج حضرت در جمع زيادي از مردم کوفه.

۴. احتجاج حضرت در جنگ جمل.

۵. استدلال به اين حديث در جنگ صفين.

ب) همچنين حضرت زهرا (س) به اين حديث استدلال کرده اند: «انسيتم قول رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ يوم غدير خمّ: من کنت مولاه فعلي مولاه، و قوله ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ : انت مني بمنزله هارون من موسي (ع) ». آيا بيان رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ را در روز غدير فراموش کرده ايد: که فرمودند هر کس من مولاي او هستم، علي مولاي اوست و فرمودند (ص) : يا علي تو نسبت به من، به منزله هارون هستي نسبت به موسي (ع) .

ج)امام حسن (ع) نيز در احتجاجي که در سال ۴۱ هجري در جريان صلح، با معاويه داشتند، در اينکه پس از پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ چه کسي شايسته مقام امامت بود، به اين حديث استدلال نمودند.

حضرت در ضمن يک سخنراني، بعد از حمد و ثناي الهي و ذکر پيامبر و فضايل اهل بيت (ع) به اينجا رسيدند که «و سمعوه يقول لابي: انت مني بمنزله هارون من موسي الاّ انه لا نبي بعدي: و قد رأوه و سمعوه حين أخذ بيد ابي بغدير خمّ و قال لهم: من کنت مولاه فعلي مولاه، اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه، ثم امرهم أن يبلّغ الشاهد الغائب». و همه شنيدند که پيامبر اکرم ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ به پدرم فرمود: تو براي من به منزله هارون هستي نسبت به موسي الاّ اين که بعد از من پيامبري نيست: و همه ديدند و شنيدند هنگامي که پيامبر دست پدرم را در غدير خم گرفت و به مردم گفت: هر کس من مولاي اويم، علي مولاي اوست.

خدايا دوست بدار کسي را که او را دوست مي دارد و دشمن بدار کسي که او را دشمن مي دارد و سپس فرمود: که حاضران به غايبين برسانند و...

د) استدلال امام حسين (ع) به حديث غدير در سال (۵۸ ، ۵۹) هجري: امام حسين (ع) يک يا دو سال قبل از مرگ معاويه به همراه عبدالله بن عباس و عبدالله بن جعفر و عده اي از بني هاشم براي انجام حج، به مکه عزيمت نمودند، حضرت در آن سال بني هاشم و شيعيان را در مني به دور خود جمع کرد و بعد از سخنراني شديدي بر عليه معاويه که ولايت عهدي يزيد را مطرح کرده بود، و ذکر بياناتي در مورد غصب خلافت و فضيلت و برتري خود و اهل بيت (ع) ، به حديث غدير اشاره کردند: «انشدکم الله اتعلمون انّ رسول الله نصبه يوم غدير خمّ، فنادي له بالولايه، و قال: وليبلّغ الشاهد الغائب؟» قالوا: اللهم نعم... الحديث؛ شما را به خداوند سوگند مي دهم آيا مي دانيد همانا رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله وسلّم ـ ، پدرم علي را در روز غدير خم به عنوان ولي نصب کرد و گفت: حاضرين به غايبين برسانند؟ همه جمع گفتند: آري ما گواهي مي دهيم».

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

۱ـ الغدير، ج۱، ص۳۷۷ الي ۴۲۲.

۲ـ احتجاج، ج۱، ص۲۹۶ الي ۳۰۶ و ج۲، ص۵۹، احمد بن علي طبرسي، مترجم، بهزاد جعفري، دارالکتب الاسلامي.

۳. ناسخ التواريخ امام حسين (ع) ميرزا محمد تقي سپهر، ۱۵۳ تا ۱۵۶ ـ بازنويسي، محمد محمدي اشتهاردي.