معجزات امامان شیعه برای اثبات امامت

سؤال

آيا اهل بيت (ع) براي اثبات مقام امامت، معجزه انجام داده اند و آيا حضرت زهرا (سلام الله عليها) همانگونه كه حضرت مريم كه نه نبي و نه امام ولي معجزه سبز شدن درخت ... را داشت، معجزه اي داشته اند يا نه؟

معجزه كاري است بر خلاف مجاري طبيعت كه با اتكاء به قدرت الهي انجام مي گيرد و داراي اين دو علامت است: اولا از راه تعليم و تعلّم حاصل نمی شود. ثانیا مغلوب عامل ديگري واقع نمي گردد. مرحوم آيت الله خويي(ره) در این مورد مي فرمايد: معجزه عبارت است از دليلی كه براي اثبات مقام ارائه مي گردد. اين مقام، چه مقام نبوت باشد و يا امامت، دليل بر صدق مدعا را معجزه مي گويند كه به عنايت الهي صادر شده باشد.

پس معجزه همانطور كه گذشت عبارت است از دليل و برهان بر اثبات یک مقام الهي. بي گمان امامان معصوم (ع) نيز براي اثبات مقام الهي خود در مواردي كه صلاح مي ديدند از خود معجزاتي نشان مي دادند. ذیلا به چند مورد، اشاره مي گردد:

از اصبغ بن نباته نقل شده است كه روزي درمحضر اميرالمؤمنین (ع) بودم، عده اي از اصحاب، كه از آن جمله ابوموسي اشعري، عبدالله بن مسعود، انيس بن مالك، ابوهريره و... وارد شدند، به آن حضرت گفتند: از معجزاتي كه خداوند به شما اختصاص داده است نشان دهيد. حضرت فرمود: شما چگونه هستيد و اين چه سؤالي است كه شما كرديد...، خداوند فرموده است: «اگر كسي بعد از حجت ايمان نياورد به عذاب سخت گرفتار خواهد شد... سپس آنان گفتند: يا اميرالمؤمنين، ما به خدا و رسولش ايمان آورديم و به او توكل مي كنيم. و بعد حضرت فرمود: به نام خدا و بركات او با من برخيزيد، و ما با آن حضرت برخاستيم. و درجايي بوديم كه هيچگونه آبي در آنجا نبود، در همان حال ناگهان در برابر خود باغ سرسبزي كه نهرهايي از آب در آن جاري بود را مشاهده كرديم. به امام علي عليه السّلام عرض كرديم: يا اميرالمؤمنين، به خدا قسم اين نشانه امامت است. و غير آن را نيز به ما نشان دهيد حضرت فرمود: اين مرا كافي است و خداوند نيكو وكيل است...

از قطب رواندي نقل شده است كه روزي ابوصلاح كناني به خانه امام باقر (ع) مي رود، در را كوبيده، كنيز و خدمتكار امام (ع) مي آيد. در اين هنگام دست به سوي او برده و اهانتي مي كنند. در اين زمان امام (ع) از خانه صدا مي زند و مي فهماند كه ديوار خانه مانع از ديدار آن حضرت نمي گردد. و سپس وارد خانه شده به حضرت مي گويد: به خدا قسم اين كار از روي بي اعتنايي و قصد اهانت نبود. بلكه مي خواستم بر يقينم بيافزايم. امام (ع) فرمود: اگر گمان داري كه اين در و ديوار وسيله اي حائل بين من و شما مي شود، پس فرق ميان من و شما چه خواهد بود. و بپرهيز كه ديگر عملي اينگونه ناشايست به جا نياوري.

در خصوص معجزات حضرت زهرا (س) باید گفت: صدّيقه طاهره – سلام الله عليها – در عين اينكه نبي و امام نمي باشد. ولي جزء حجج الهي بوده، فعل، قول و تقرير او حجت است. و در طول زندگي آن حضرت نيز نشانه ها و علاماتي از او ظاهر گرديده است. از جمله:

ابن عباس مي گويد: روزي پيامبر اكرم (ص) وارد خانه فاطمه زهرا (س) شد. و حسنين (ع) در خواب بودند و بيدار شدند و در اين هنگام علي (ع) وارد شد، رسول خدا (ص) رو به طرف آسمان نموده فرمود: خدايا، اينها اهلبيت من اند هر پليدي را از آنان دور گردان. در اين حال حضرت زهرا (س) در خلوتگاه رفت و دو ركعت نماز خواند، پس دست به سوي آسمان برافراشت و گفت: الهي و سيّدي، اينك محمدـ صلّي الله عليه و آله ـ پيغمبر تو و علي (ع) پسر عموي پيغمبرت، حسن و حسين فرزند زاده پيغمبرت هستند. خدايا مائده اي (نعمت) آسماني بر ما بفرست، چنانچه كه بر بني اسرائيل فرستادي و آنها خوردند و ناسپاسي كردند. و بر ما بفرست كه ما از ايمان آورندگانيم.

ابن عباس مي گويد: به خدا قسم هنوز سخن فاطمه (س) تمام نشده بود كه قدحي بزرگ كه بوي آن نيكوتر ازمشك و عنبر بود نمايان شد. فاطمه آن را گرفته نزد پيامبر (ص) و علي (ع) گذاشت. و چون علي (ع) به آن نگاه كرد فرمود: اي فاطمه، اين را از كجا آوردي، در حالي كه چيزي نزد شما نبود؟ رسول خدا (ص) فرمود: يا ابالحسن (ع) ميل كن و سؤال نكن، شكر خدا را كه فرزندي به ما روزي گردانيده است مانند مريم دختر عمران، هر گاه كه ذكريا (ع) به محراب عبادت بر او وارد مي شد، نزد او روزي مي يافت...

پس، اهلبيت عصمت (ع) كه از مقام و جايگاه والايي برخوردار مي باشند، در راستاي اثبات حقانيت و جايگاه خود، علامت ها و معجزاتي را اظهار داشته اند، و حقايق پوشيده را آشكار نموده است. و هم چنين فاطمه زهرا (س) نيز، به نوبه خود، معجزاتي را اظهار نموده است كه به برخي از آنها اشاره شد.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

۱. بحار، مجلسي، ج ۲، انتشارات الوفاء.

۲. صديقه كبراء، آيت الله دستغيب، انتشارات كاوه.

۳. زندگاني امام رضا (ع) ، عماد زاده، انتشارات گنجينه.

۴. زندگاني حضرت زهرا از ولادت تا شهادت، سيد كاظم قزويني، چاپ علميه قم.