فضیلت و اهمیت نماز شب در روایات

سؤال

نماز شب در روایات چه اهمیت و فضیلتی دارد؟

روایات زیادی از پیامبر و اهل بیت(ع) برای نماز شب و بیان فضیلت آن وارد شده است. علامه مجلسی در جلد هیجده بحارالانوار، پس از نقل آیات قرآنی در فضیلت نماز شب، بیش از هفتاد روایت نقل فرموده است. در كتاب وسائل الشيعه، ۴۱ حديث در فضل نماز شب و شب زنده‌داری، و چندين حديث بر كراهت ترک آن آمده است. از جمله روایاتی که در آثار روایی آمده است:

• پیامبر(ص): جبرئیل پیوسته مرا به شب زنده‌داری سفارش می‌کرد، تا جایی که گمان بردم بهترین افراد امّت من شبها را هرگز نخواهند خوابید.

• پیامبر(ص): رحمت خدا بر آن مردی باد، که نیمه‌های شب برخیزد و نماز بخواند و همسرش را برای نماز خواندن بیدار کند و اگر بیدار نشد آب به صورتش بپاشد. رحمت خدا بر آن زنی باد که نیمه‌های شب از خواب برخیزد و نماز بخواند و شوهرش را برای نماز بیدار کند و اگر امتناع کرد، به صورتش آب پاشد.

• پیامبر(ص): هرگاه بنده در دل شب، با سرور خود خلوت کند و با او به راز و نیاز پردازد، خداوند نور را در دلش ثابت گرداند … سپس به فرشتگانش فرماید: «ای فرشتگان من! به بنده ام بنگرید که در دل شب تار که اهل باطل به لهو و لعب سرگرمند و غافلان خفته‌اند، با من خلوت کرده است. گواه باشید که من او را آمرزیدم».

• پیامبر(ص): بر شما باد به شب زنده داری که آن شیوه شایستگان پیش از شماست. و شب زنده داری مایه تقرّب به خدا و بازداشتن از گناه است.

• امام صادق(ع): نماز شب چهره را سفید و نورانی می‌کند، نماز شب انسان را خوشبو می‌کند، نماز شب روزی می‌آورد.

• امام صادق(ع): شرف مؤمن در نماز شب، و عزت او بی‌نیازی‌اش از مردم است. نماز شب فخر مؤمن و زینت او در دنیا و آخرت است.

• پیامبر(ص): ای مسلمانان! نماز شب و راز و نیاز شبانه را فراموش نکنید، که شب زنده داری روش و سیره صالحان قبل از شما بوده است و موجب نزدیکی به خداوند می‌گردد، و ابزار بازدارنده گناهان است، و کفّاره گناهان محسوب می‌شود.

• پیامبر(ص) به علی(ع) توصیه می‌کند: بر تو باد که نماز شب را به جای آوری! پیامبر این سخن را چهار بار تکرار کرد).

• پیامبر(ص): خداوند ابراهیم(ع) را به مقام دوستی خود [و افتخار خلیل اللّهی] نرساند مگر به خاطر اطعام طعام و نماز شبانه هنگامی که مردم در خواب بودند.
• امام صادق(ع): نماز شب موجب رضايت پروردگار و محبت ملائكه، و سنت انبياء، و نور معرفت و اصل ايمان، و راحتى بدن، و كراهت و ناخشنودى شيطان، و سلاح بر دشمنان، و موجب اجابت دعاء، و قبولى اعمال، و بركت در رزق، و شفيع بين انسان و ملك‌الموت، و چراغ گور انسان، و فرش زير پهلوى انسان در قبر، و جواب منكر و نكير، و مونس و زائر انسان در قبر تا روز قيامت است.