اختلاف آیت‌الله بروجردی با نواب صفوی

سؤال

اختلاف آیت الله العظمی بروجردی با فدائیان اسلام و شهید نواب بر سر چه بود؟

درگاه‌ها

این اختلافات درباره اصل تشکیل حکومت دینی یا ولایت فقیه و اموری از این قبیل نبود، بلکه اختلاف درباره شرایط و زمینه‌های عملی ساختن حکومت دینی و وظایف حوزه‌های علمیه در عصر غیبت بود، به گونه ای که کسانی همچون نواب صفوی و بعدها امام خمینی (ره)، معتقد بودند در حال حاضر زمینه‌های لازم برای تشکیل حکومت دینی به دست ولی فقیه جامع‌الشرایط فراهم است، امّا از منظر مرحوم آیت الله العظمی بروجردی، هنوز زمینه ای برای تشکیل حکومت دینی فراهم نشده و بهتر است تا فراهم شدن آن شرایط، اصل و اساس حوزه‌های علمیه تقویت شود، به ویژه اینکه مقطع زمانی مورد بحث نزدیک به دورانی است که رضاشاه با سیاست‌های دین ستیزانه اش اقدامات فراوانی برای ریشه کنی اساس حوزه‌های علمیه انجام داده بود و به همین دلیل افرادی همچون مرحوم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم و نیز مرحوم بروجردی، تلاش داشتند تا با احیای دوباره حوزه‌های علمیه، اساس شریعت و نیز حوزه‌های علمیه را حفظ نمایند، چه اینکه بدون حوزه علمیه قوی و مستحکم و دانش آموختگان فاضل و قوی، تلاش‌ها برای دست یابی به آرمان اسلام در زمینه حکومت اسلامی هم بی اثر خواهد بود، چنان‌که مشاهده می‌کنیم که امام خمینی (ره) و اکثریت کسانی که در آغاز و پیشبرد نهضت نقش اساسی داشتند، شاگردان و پرورش یافتگان مرحوم بروجردی (ره) و حوزه علمیه ای بودند که آن مرحوم وامثال مرحوم حائری یزدی حفظ و تقویت نموده بودند.