همسران و فرزندان امام زمان(ع)

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۵۱ توسط Rezvani (بحث | مشارکت‌ها) (اصلاح)
سؤال

آيا امام زمان(عج)دارای همسر و اولاد می باشند؟

در مورد اين ‎كه، امام زمان(عج)دارای همسر و فرزنداني هستند یا نه؟ دليل قطعي بر وجود يا عدم آن نداريم و بين علما اختلاف است و هر كدام براي اثبات مدعاي خود و ردّ ادله ديگري، تلاش نموده‎اند. كساني كه قائل هستند براي حضرت همسر و فرزنداني است ادله‎اي دارند كه عبارتند از: 

۱. قواعد كلي:

احكام كلي شريعت محمدي ( صلي الله عليه و آله و سلّم ) اقتضا دارد كه امام زمان(عج) نيز مانند ديگر پيشوايان معصوم(ع)، تشكيل خانواده داده و از سنت جدّ بزرگوارش پيروي نمايد. مرحوم «محدث نوري» مي‎فرمايد: «(امام زمان(عج)) چگونه ترك خواهند نمود چنين سنت عظيمه جدّ بزرگوار خود را، با آن همه ترغيب و تشویق، كه در فعل آن، و تهديد و تخويف كه در ترك آن شده است. سزاوارترين امّت در گرفتن سنت پيامبر ( صلي الله عليه و آله و سلّم ) امام هر عصر است و تاكنون كسي ترك آن را از خصايص آن جناب نشمرده است»[۱] . علمای ديگر، نيز به اين مطلب اشاره نموده‌اند[۲]. بنابراين، طبق قواعد كلي بايد حضرت(ع)، داراي همسر و فرزنداني باشد.

۲. روايات:

در رابطه با همسر يا همسران امام زمان(عج) تنها يك روايت به دست ما رسيده است كه مرحوم «كفعمي» در كتاب شريف «مصباح» نقل كرده است،[۳] امّا درباره اولاد آن حضرت روايات زيادي نقل شده است كه مرحوم مجلسي در كتاب «بحارالانوار» بابي را به اولاد حضرت مهدي(ع) اختصاص داده است[۴] . مرحوم شيخ حر عاملي نیز در كتاب «الايقاظ من الهجعه» از صفحه «۳۹۲ تا ۴۰۵» بابي را به بحث از دولت فرزندان مهدي ( عليه السّلام ) اختصاص داده است.

امام صادق ( عليه السّلام ) مي‎فرمايد: «براي صاحب اين امر، دو غيبت است، يكي از آنها به قدري طولاني مي‎شود كه برخي مردم مي‎گويند: وفات كرده و برخي مي‎گويند: كشته شده، و برخي مي‎گويند: آمده و رفته است. جز تعدادي اندك از شيعيان،کسی بر باور خود استوار نمي‎ماند. و كسي از اقامتگاه او مطلع نمي‎شود، حتي فرزندان او جايگاه او را نمي‎دانند، به جز كسي كه متصدي امور اوست.»[۵] در روايت ديگر از امام صادق ( عليه السّلام ) آمده است كه مي‎فرمايد: « گويا نزول قائم را با اهل و عيالش، در مسجد سهله مي‎بينم».[۶] چنان‎كه ملاحظه كرديد روايات متعددي وارد شده است كه امام زمان(عج) داراي همسر و اولاد مي‎باشد.

۳. دعاها:

علاوه بر روايات و قواعد كلي، برخي دعاها نيز كه از معصومين ( عليهم السّلام ) صادر شده، دلالت دارند بر اين‎كه براي حضرت اهل و عيال و فرزنداني است و در حق آنها دعا شده است. در اين دعاها تعبير «وُلد»، «ذرّيه»، «اهل‎بيت»، «آل‎بيت» به كار رفته، كه همه اين‎ها وجود فرزندان و همسر را براي آن حضرت اثبات مي‎كند. ما به اختصار به دو دعا اشاره مي‎كنيم:

الف:در دعايي كه به هنگام وداع سرداب مقدّس وارد شده، چنين امده است: «و صلّ علي وليّكَ و وُلاتِ عهدك و الائمه مِن وُلده...»[۷] «درود و سلام خود را به ولي امرت و اولياي هم پیمانت و پيشوايان از فرزندانش بفرست...».

ب: دعايي را كه امام رضا ( عليه السّلام ) تعليم فرموده كه در عصر غيبت خوانده شود چنين است: «اللهم اعطه في نفسه و اهله و ولده و ذُرّيّته و اُمّته و جميع رعيّته...»[۸] «بار خدايا! به او درباره خودش و اهلش و فرزندانش و امتش و همه رعيتش عطا بفرما...».[۹]

امّا كساني كه قائل به عدم وجود همسر و فرزندان براي امام زمان(عج) هستند (مانند: شيخ مفيد، طبرسي، بياضي،...) تمام ادله و سند احاديث و اسناد دعاها را ضعيف و غيرموثق و غیر قابل اعتنا مي‎دانند[۱۰]. آنها نيز در مقابل اين روايات يك روايت كه مدعاي انان را اثبات مي‎كند آورده‎اند: آن روايت اين است كه: «علي بن حمزه به امام رضا ( عليه السّلام ) عرض كرد: كه از پدرانت روايت كرده‎ايم كه امام از دنيا نمي‎رود تا اين‎كه فرزندش را ببيند. حضرت فرمود: آيا در حديث روايت كرديد: الا القائم،به جز قائم؟ عرض كردم، بلي».[۱۱] ولي بزرگان شيعه، مانند محدث نوري،[۱۲] و شيخ طوسي،[۱۳] و... اين روايت را با اين بيان كه امام زمان(عج) مانند سايرائمه(ع)، پسر امام ندارد ، نه آن‎كه اصلاً پسر ندارد،تفسیر کرده اند.

علاوه بر مطالب فوق، شبهات ديگري نيز پيش مي‎آيد، مانند: اگر داشتن عمر طولاني، اختصاص به امام زمان(عج) دارد؛ آيا همسر امام(عج) از اين عمر طولاني بهره‎مند است؟ يا اين‎كه حضرت دارای همسران متعدد است؟ فرزندان آن حضرت در كجا زندگي مي‎كنند؟ ... همه اين شبهات سبب مي‎شود، انسان به داشتن فرزند و همسر براي امام زمان(ع) با ترديد نگاه كند. در نتيجه، با وجود اين‎كه، هر دو گروه براي خود دليل‎هايي آورده‎اند، باز هم نمي‎توان به وجود يا عدم وجود همسر و اولاد براي امام زمان(عج) قطع و يقين پيدا كرد آن‎چه مهم است وجود مقدس آن حضرت است كه هم‎چون، خورشيد در پشت ابرها مي‎درخشد و مردم از نعمت انوارش بهره‎مند مي‎شوند.

==براي مطالعه بيشتر به كتاب‎هاي زیر رجوع شود: ==

۱. سيماي آفتاب، نويسنده:حبيب‎الله طاهري، انتشارات مشهور، ص۴۹۸ـ۴۹۴.

۲. جزيره خضراء، نويسنده:سيد جعفر مرتضي عاملي،قم، انتشارات دفتر تبليغات حوزه علميه قم ، ص۲۲۵ـ۲۱۷.

۳. زندگاني حضرت صاحب‎الزمان(ع)، نويسنده:حسين عمادزاده، انتشارات محمودي، ششم.

۴. ،دادگستر جهان،نويسنده: ابراهیم امینی قم،شفق،شانزدهم،۱۳۷۶.


منابع

  1. ميرزا حسين نوري،نجم الثاقب، قم، انتشارات مسجد مقدس جمكران، چ ۱، ص۲۲۴.
  2. نهاوندي، العبقري الحسان، ج۲، ص۱۳۴.
  3. میر زا حسین نوری، همان، ص۲۲۵.
  4. محمدباقر مجلسي، بحارالانوار، بيروت، داراحياء التراث العربي، دوم ، ۱۴۰۳ ق، ج۵۳، ص۱۴۹ـ۱۴۵ .
  5. محمد باقر مجلسي، همان، ج۵۳، ص۱۴۸.
  6. میرزا حسین نوری،همان، ص۲۲۵.
  7. محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج۱۰۲، ص۲۲۸.
  8. محمد باقر مجلسی، همان، ج۹۵، ص۳۳۲.
  9. ر.ك: حبيب‎الله طاهري، سيماي آفتاب، قم،انتشارات مشهدي، اول ، ۱۳۷۸، ص۴۹۸ـ۴۹۴.
  10. جعفر مرتضی عاملی، جزيره الخضراء، ترجمه:محمد سپهري،قم، انتشارات دفتر تبليغات، دوم، ۱۳۷۴، ص۲۲۵ـ۲۱۷.
  11. طوسي،الغیبه، قم، معارف اسلامي، دوم ، ۱۴۱۷ ق، ص۱۳۴.
  12. میرزا حسین نوری، نجم الثاقب، ص۲۲۶.
  13. طوسي،همان، ص۱۳۷.