مذهب حافظ شیرازی

سؤال

آیا حافظ شیعه بوده است؟

حافظ شیرازی، شاعر بزرگ ایرانی با توجه به مذهب زمانه و شهرش و شواهدی فقهی و کلامی که در دیوان او وجود دارد، مقلد فقه شافعی و پیرو کلام اشعری است؛ با این حال تعلق خاطری عمیق و صادقانه به اهل بیت(ع) دارد و در مسلک عرفانی به عرفان شیعه نزدیک تر است تا صوفی گری سنی.

خرمشاهی حافظ پژوه می‌گوید حافظ در اصول عقاید، یعنی مکتب کلامی، پیرو اشعری و در فروع (مذهب فقهی) شافعی است و در عین حال آشکارا گرایش به تشیع دارد، اما شیعه کامل عیار نیست و مسلّم است که مثل هر مسلمان پاک اعتقاد بی تعصب صاحبدلی دوستدار خاندان عصمت و طهارت(ع) است.

آیت الله شبیری زنجانی می گوید: حافظ، قاضی فالی (حاکم اهل سنّت) را مدح کرده است و این یکی دیگر از ادله سنّی بودن وی می باشد. در دوران حافظ شیراز مرکز اهل سنت بود و شیعه بودن حافظ در شیراز مثل سنی بودن یک شخص در قم است که بعید و غیر عادی است. بعضی افراد اشعاری از دیوان حافظ را دلیل بر تشیع وی می دانند در حالی که این ابیات در نسخه‌های کهن موجود نیست و به مرور زمان به دیوان او افزوده شده است.

مطالعه بیشتر

• عرفان حافظ، شهید مطهری.
• شرح اشعار حافظ، خطیب رهبر.