باب‌الحوائج
سؤال
لقب باب الحوائج را چه کسی به امام کاظم(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) داده است؟
باب الحوائج، به معنی راه رسیدن به حاجت‌ها است. این لقب از القاب امام موسی کاظم(ع) و حضرت عباس(ع) می‌باشد، که در میان مردم به خاطر بر آورده شدن حاجاتشان توسط ایشان، به این لقب مشهور شده‌اند و ریشه روایی ندارد، برخی حضرت علی اصغر را نیز ملقب به باب الحوائج دانسته اند. در کتاب‌های شیعه و اهل‌سنت به انتساب این لقب برای آن حضرات تصریح شده است:
- در کتاب شرح منهاج الکرامه از ابن جوزی در مورد امام موسی کاظم(ع) نقل شده است: ... و هو المعروف بباب الحوائج لانه ما خاب المتوسل به فی قضاء حاجته قطّ. یعنی؛ او (امام کاظم) به باب الحوائج معروف است چون هیچ توسل کننده‌ای در برآورده شدن خواسته‌اش از او نا امید نشده است.[۱]
- در کتاب شرح احقاق الحق از ابن صالحه نیز نقل شده که در مورد امام گفته است: ... و یُعرف بالعراق بباب الحوائج الی الله لنحج مطالب المتوسلین الی الله تعالی به. یعنی (امام کاظم) در عراق به خاطر برآورده شدن خواسته‌های متوسلان به ایشان از خداوند به باب الحوائج مشهور است.[۲]
- کتاب شهداء اهل البیت در مورد حضرت عباس آورده است: ... و هو من اکثر القابه شیوعا و انتشاراً بین الناس فقد آمنوا و ایقنوا انّه ما قصده ذو حاجه بنیه خالصه الاّ قضی الله حاجته. یعنی: لقب باب الحوائج از شایع‌ترین و مشهورترین لقب‌های ایشان در بین مردم است و به تحقیق می‌دانند و یقین دارند که هیچ حاجت‌مندی با نیت خالص به ایشان مراجعه نکرده مگر اینکه خدا حاجتش را برآورده کرده است.[۳]
مطالعه بیشتر
- زندگانی امام کاظم، سید کاظم ارفع.
- زندگانی قمر بنی هاشم، (چهره درخشان) خلخالی ربانی.