حدیث نحس بودن ۱۲ روز از سال

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
نسخهٔ تاریخ ‏۱ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۲۶ توسط A.ahmadi (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
سؤال

منبع و سند روایت امام صادق که فرمود: «ایام نحس سال ۱۲ روز است»؛ چیست؟


این روایت فقط در کتاب منتخب تقویم الشیعه آمده است که علاوه بر اینکه سند ندارد، از کتاب‌های معتبر و دست اول روایی نیز نیست؛ شبیه این روایت از امام حسن عسکری هم نقل شده است که آن هم سند ندارد.

روایات نحوست ایام

روایاتی که در زمینه نحوست ایام ذکر شده است گوناگون است برخی از حضرت علی –سلام الله علیه- و برخی از امام حسن عسکری –سلام الله علیه- و برخی از امام صادق–سلام الله علیه- هستند، البته تعداد روزهایی که در روایت امیر المومنین–سلام الله علیه- ذکر شده است ۲۴ روز در سال و به عبارتی در هر ماه دو روز از آن نحس شمرده شده؛ اما در روایتی که از امام حسن عسکری–سلام الله علیه- نقل شده است ۱۲ روز از سال را نحس معرفی کرده است.

متن و ترجمه حدیث

در اینجا متن روایت امام حسن عسکری را از کتاب بحار الانوار ذکر می‌کنیم:

وَ رُوِیَ فِی بَعْضِ الْکُتُبِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْعَسْکَرِیِّ:‏ «أَنَّ فِی کُلِّ شَهْرٍ مِنَ الشُّهُورِ الْعَرَبِیَّه یَوْمُ نَحْسٍ لَا یَصْلُحُ ارْتِکَابُ شَیْءٍ مِنَ الْأَعْمَالِ فِیهِ سِوَی الْخَلْوَه وَ الْعِبَادَه وَ الصَّوْمِ وَ هِیَ الثَّانِی وَ الْعِشْرُونَ مِنَ الْمُحَرَّمِ وَ الْعَاشِرُ مِنْ صَفَرٍ وَ الرَّابِعُ مِنَ الرَّبِیعِ الْأَوَّلِ وَ الثَّامِنُ وَ الْعِشْرُونَ مِنَ الرَّبِیعِ الثَّانِی وَ الثَّامِنُ وَ الْعِشْرُونَ مِنْ جُمَادَی الْأُولَی وَ الثَّانِی عَشَرَ مِنْ جُمَادَی الثَّانِیَه وَ الثَّانِی عَشَرَ مِنْ رَجَبٍ وَ السَّادِسُ وَ الْعِشْرُونَ مِنْ شَعْبَانَ وَ الرَّابِعُ وَ الْعِشْرُونَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الثَّانِی مِنْ شَوَّالٍ وَ الثَّامِنُ وَ الْعِشْرُونَ مِنْ ذِی الْقَعْدَه وَ الثَّامِنُ ذِی الْحِجَّه»[۱]؛ «در هر ماهی از ماه‌های عربی (قمری) روزی نحس است که نباید در آن روزکاری انجام شود؛ غیر از کار خلوت با خدا، عبادت و روزه گرفتن و آن روزها عبارتند از: روزهای ۲۲محرم، ۱۰ صفر، ۴ربیع الاول، ۲۸ربیع الثانی، ۲۸جمادی الاولی، ۱۲جمادی الثانی، ۱۲ رجب، ۲۶ شعبان، ۲۴رمضان، ۲ شوال، ۲۸ ذی قعده، ۸ ذی الحجه».

در این روایت به ترتیب روزهای ۲۲محرم، ۱۰ صفر، ۴ربیع الاول، ۲۸ربیع الثانی، ۲۸جمادی الاولی، ۱۲جمادی الثانی، ۱۲ رجب، ۲۶ شعبان، ۲۴رمضان، ۲ شوال، ۲۸ ذی قعده، ۸ ذی الحجه، به عنوان روزهای نحس سال معرفی شده‌اند.

سند

علامه مجلسی در مورد این روایت نه تنها منبعی ذکر نمی‌کند، بلکه روایت را با عبارت مجهول «رُوِیَ» در بعضی از کتاب‌ها روایت شده است، آغاز می‌کند. این گونه تعبیر از روایت، نشانه ضعف سندی روایت است.

در کتاب ترجمه منتخب تقویم الشیعه به برخی از روایات دیگر، از جمله روایت امام صادق–سلام الله علیه- در این زمینه اشاره کرده است؛ دراین روایت نیز دوازده روز از سال‌های قمری نحس شمرده شده است و آن ایام را چنین نام می‌برد:

«۲۲محرم، ۱۰ صفر، ۴ ربیع الاول، ۲۸ ربیع الثانی، ۲۸ جمادی الاولی، ۲۸ جمادی الثانی، ۱۲ رجب، ۲۶ شعبان، ۲۴ رمضان، ۲ شوال، ۲۸ ذی قعده، ۸ ذی الحجه».[۲]

با دقت در این دو روایت شباهت‌های ایامی که از آنها نام برده‌اند به راحتی قابل درک است. تنها در یک مورد دو روایت با هم متفاوت هستند و آن روز ۱۲ یا ۲۸ جمادی الثانی است که در روایت امام حسن عسکری ۱۲جمادی الثانی ثبت شده است و در روایت امام صادق ۲۸ جمادی الثانی ثبت شده است.

به نظر می‌رسد چنان‌که سید عباس حسینی کاشانی در کتاب منتخب تقویم الشیعه اختلاف نسخه در ثبت را، ناشی از خطای نسخه نویسان می‌داند و بدون تأیید اصل هر دو روایت، احتمال همانندی متن دو روایت را از جهت شمارش روزهای نحس، قوت می‌بخشد.

بنابراین روایت امام صادق تنها درکتاب منتخب تقویم الشیعه آمده که در آنجا نیز بدون ذکر سند ثبت شده است و در پایان با روایت امام حسن عسکری که علامه مجلسی بدون ذکر منبع وسند، آن را ذکر می‌کند شباهت متنی دارد.


منابع

  1. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ق، ج‏۵۶، ص۵۵.
  2. حسینی کاشانی، عباس، منتخب تقویم الشیعه، بی جا، دار الحجه البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۲۲۹.