بهبود روابط خانواده شوهر و عروس

سؤال

خانواده شوهر برای بهبود رابطه عروس با آنها چه کاری باید انجام دهند؟

پرهیز از پیش‌داوری

پیش‌داوری در ایجاد اختلافات اثرگذار است و پرهیز از آن موجب ایجاد رابطه‌ای سالم و صمیمی می‌شود. پیش داوری یعنی قضاوت زود هنگام، نسبت به یک موضوع که معمولاً قبل از جمع‌آوری و بررسی اطلاعات لازم پدید می‌آید و بر شواهد ناکافی و حتی خیالی مبتنی است.

یکی از موارد پیش داوری، قضاوت عروس در مورد خانواده داماد به ویژه مادرشوهر است که می‌تواند بر رفتارهای بعدی عروس با مادر شوهر و خانواده داماد تأثیر منفی داشته باشد. همین قضاوت ممکن است در خانواده داماد نیز باشد و باعث ایجاد ذهنیت منفی نسبت به عروس شود.

پرهیز از تمایت‌خواهی

عروس خود را شریک اصلی زندگی همسر خود می‌داند و به همین خاطر تمایل دارد، همسرش تمام محبت خود را صرف او کند. عروس در چنین موقعیتی مادر شوهر و خانواده داماد را رقیب اصلی خود می‌بیند و از هرگونه توجه همسرش به خانواده خود بیزار است. این امر باعث حسادت و موضع‌گیری عروس در برابر خانوده داماد می‌شود.

تمامیت‌خواهی ممکن است در خانواده داماد نیز رخ دهد. شوهر پیش از ازدواج فرزند این خانواده بوده و توجه زیادی به آن داشته و با ازدواج و پدید آمدن مسائل زندگی جدید توجه کمتری به خانواده خود می‌کند. این ممکن است باعث ایجاد سوء ظن نسبت به عروس و حسادت نسبت به او شود.

اگر عروس و خانواده شوهر هر دو از تمامیت‌خواهی پرهیز کنند، رابطه‌ای سالم خواهند داشت.

مدیریت تفاوت دیدگاه‌های عروس و مادر شوهر

عروس به دلیل سن و سال کمتری که نسبت به مادرشوهر دارد، دیدگاه‌ها، تفکرات، احساسات و عواطفش با مادر شوهر تفاوت دارد. چه بسا رفتاری که از دیدگاه عروس خوب است، ولی همان رفتار از دیدگاه مادر شوهر مطلوب نیست.

اگر تفاوت در دیدگاه‌ها در محیط خانواده مدیریت نشود، برای زندگی مشترک عروس و داماد مشکل‌ساز خواهد شد. مدیریت تفاوت دیدگاه‌ها در کاهش تنش‌ها و ایجاد صمیمت اثرگذار است.

صبر در برابر بی‌تجربگی عروس

گاهی بی‌تجربی عروس و آشنا نبودن او با تفاوت‌های زندگی مشترک و زندگی مجردی، باعث ایجاد اختلاف می‌شود. بی‌تجربگی او ممکن است باعث شود رفتارهای ناشایست مانند غیبت از خانواده داماد از او سر بزند. صبر در برابر بی‌تجربگی او و تلاش غیر مستقیم برای اصلاح رفتارهای وی، به تدریج شیوه برخورد او را بهبود خواهد بخشید.

با گذشت زمان هر یک از زن و مرد کم‌کم با انتظارات و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک آشنا می‌شوند.

پرهیز از دخالت‌های بی‌جا

پرهیز از دخالت‌های بی‌جا، رابطه خانواده داماد و عروس را بهبود می‌بخشد.

دخالت‌های بی‌جای دو خانواده در زندگی مشترک عروس و داماد، یکی از عوامل ایجاد تنش بین روابط است. دخالت‌ها، در رفتارهای عروس با خانواده داماد تأثیر منفی می‌گذارد و او تلاش می‌کند با رفتار سرد خود با آنها، نارضایتی خود را گوشزد کند.

به‌کارگیری شیوه‌های جذب محبت

استفاده از شیوه‌های جذب محبت، رابطه میان خانواده داماد و عروس را بهبود می‌بخشد. برخی از این شیوه‌ها چنین است:

• احترام: رفتار محترمانه عاملی مؤثر در ایجاد صمیمیت بین افراد است. زمانی که با فردی با احترام برخورد شود و او احساس کند که جایگاه ویژه‌ای دارد، شخصیت او به صورت شخصیتی عزیز، مستقل و مثبت رقم خواهد خورد و در نتیجه رفتار او رفتاری مثبت و بهنجار خواهد شد. بر عکس زمانی که فرد احساس کند که او در بین افراد فامیل جایگاهی ندارد و همواره به او بی‌احترامی می‌شود، نمی‌توان از چنین کسی انتظار نیکی و رفتار صمیمانه داشت. در روایتی امام علی(ع) فرموده است: «کسی که نَفْسش بر وی خوار شد، امید نیکی از او نداشته باش».
• ابراز محبت: محبت زمانی مؤثر خواهد بود که ابراز گردد و فرد از محبت دیگران به خود آگاه شود. بر اساس روایتی، امام کاظم(ع)‌ سفارش کرده هر گاه فردی برادرش را دوست دارد، او را از این دوستی باخبر کند، زیرا این کار برای دوستی و رابطه بین آنها بهتر است.
• هدیه: هدیه دادن به دیگران، به ویژه به خانم‌ها، محبت آنها را به سوی انسان جلب می‌کند.
• خوش‌بینی: بر اساس اصول اسلامی، باید یک رفتار را به بهترین وجه تفسیر کرد. تلاش اعضای خانواده برای کاهش برداشت‌های منفی از رفتارهای یکدیگر، زمینه‌ای برای درک و روابط سالم فراهم خواهد کرد.
• خوش زبانی: محتوای سخن و کیفیت ادای آن، هیچ‌یک نباید ناپسند باشد. چه بسا سخن خوبی که به خوبی بیان نشده، زمینه تنش و ناسازگاری را فراهم کرده است. در روایتی امام صادق(ع) سفارش کرده است در سخن گفتن، پاکیزه سخن بگوی و با برادرت با روی باز مواجه شو.
• تغافل: تغافل یعنی این که انسان چیزی را بداند، ولی با اراده و به صورت عمدی خود را غافل نشان دهد. یکی از راهکارهایی که می‌توان در برابر رفتارهای نادرست دیگران انجام داد تغافل است؛ یعنی انسان در برابر رفتارهای نادرست دیگران به گونه‌ای رفتار کند که گویی از آن رفتار باخبر نیست و با بزرگواری و بی‌توجهی از کنار آن رفتار بگذرد.

مطالعه بیشتر

• اسکندری، علی‌اکبر، عروس یا مادرشوهر، مشهد، مناجات، ۱۳۹۵ش.
• کرمی، زینب، خانواده و روابط همسران (علل درگیریها، روش پیشگیری و حل مشکلات)، تهران، اساتید ایران، ۱۳۹۱ش.
• پسندیده، عباس و دیگران، خانواده پایدار، مشهد، آستان قدس رضوی، به نشر، ۱۳۹۱ش.
• سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵ش.