مصداق‌های صدقه در روایات
 | این مقاله هماکنون به دست Fabbasi در حال ویرایش است. |
آياصدقه اين است كه مبلغي پول داخل صندوق صدقات بيندازيم يا به يك نيازمند پول دهيم؟ آیا كارهايي ديگر غير از پول هم مي‌تواند مصداق صدقه باشد؟
صدقه فقط بخشش مال به نیازمندان نیست. حفظ آبروی افرد، دانش رشد دهنده و رأی راهنماگر، آشتی دادن مردم، کسب روزی حلال و هر کار نیک و خدا‌پسندانه‌ای از مصداق‌های صدقه دادن است.
انواع صدقه
در نگاه اسلام هر کار پسندیده‌ای که گرهی از مشکلات جامعه را باز کند، صدقه است چه گره مالی باشد یا معنوی، چه مشکل اقتصادی باشد یا فرهنگی و خانوادگی و شاید برای همین خداوند در پاسخ عده‌ای که از رسول خدا(ص) می‌پرسیدند: چه انفاق کنند؟ می‌فرمود: عفو کردن: ﴿وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ؛ و از تو مىپرسند چه چيز انفاق كنند؟ بگو: عفوکردن؛ اين چنين خداوند آيات را براى شما روشن مىسازد، شايد انديشه كنيد.﴾(بقره:۲۱۹)
- حفظ آبرو: رسول‌خدا(ص) فرمود: «وَ مَا وَقَى بِهِ الْمَرْءُ عِرْضَهُ كُتِبَ لَهُ بِهِ صَدَقَه؛ هر كار نيكى صدقه است و هر كارى كه انسان به وسيله آن آبرويش را حفظ كند، براى او صدقه نوشته مى‌شود.»[۱]
- دانش رشد دهنده و رای راهنماگر: رسول‌خدا(ص) فرمود: «تَصَدَّقُوا على أخِيكُم بِعِلمٍ يُرشِدُهُ و رَأيٍ يُسَدِّدُهُ؛ با علمى كه برادر شما را ارشاد و نظرى كه او را راهنمايى مى كند ، به وى صدقه دهيد.»[۲]
- آشتی دادن میان مردم: امام صادق(ع) فرمود: «صَدَقَه يُحِبُّهَا اللَّهُ إِصْلَاحٌ بَيْنِ النَّاسِ إِذَا تَفَاسَدُوا وَ تَقَارُبٌ بَيْنِهِمْ إِذَا تَبَاعَدُوا؛ صدقه‌اى كه خدا آن را دوست دارد، عبارت است از : اصلاح ميان مردم هرگاه رابطه شان تيره شد و نزديك كردن آنها به يكديگر هرگاه از هم دور شدند».»[۳]
- هر كار نيك: رسول‌خدا(ص) فرمود: «كُلُّ مَعروفٍ صَدَقه؛ هر كار نيكى، صدقه است.»[۴]
- کسب روزی حلال: امام صادق(ع) فرمود: «كانَ عليُّ بنُ الحسينِ إذا أصبَحَ خَرَجَ غادِيا في طَلَبِ الرِّزقِ فقيلَ لَهُ يا بنَ رسولِ اللّه أينَ تَذهَبُ فقالَ أتَصَدَّقُ لِعِيالي قيلَ لَهُ أتَتَصَدَّقُ قال: مَن طَلَبَ الحَلالَ فهُو مِن اللّه ِ عَزَّ و جلَّ صَدَقه علَيهِ؛ على بن الحسين صبح كه مى‌شد در طلب روزى بيرون مى‌رفت، به آن حضرت عرض شد: يابن رسول اللّه! كجا مى‌روى؟ فرمود: مى‌روم براى خانواده ام صدقه بياورم. عرض شد: آيا شما نيز صدقه مى‌گيريد؟ فرمود: هر كه در طلب روزى حلال بر آيد، آن روزى ، صدقه‌اى است از جانب خداوند عزّ و جلّ به او.»[۵]
منابع
- ↑ قطب الدين راوندى، سعيد بن هبه الله، الدعوات(سلوه الحزين)، قم، انتشارات مدرسه امام مهدی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق، ص۱۷۰، حدیث۲۳۹.
- ↑ ابن فهد حلى، احمد، عده الداعي و نجاح الساعي، بی جا، دار الکتب الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ ق، ص۷۲.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۰۹، بَابُ الْإِصْلَاحِ بَيْنَ النَّاس، حدیث۱. مفيد، محمد بن محمد، الأمالي، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، مجلس اول، حدیث۱۰.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۶، باب بَابُ فَضْلِ الْمَعْرُوف، حدیث۲. كوفى اهوازى، حسين بن سعید، الزهد، قم، المطبعه العلمیه، چاپ دوم، ۱۴۰۲ق، باب المعروف و المنکر، ص۳۰، حدیث۷۷.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۲، حدیث۱۱.