وضعیت شیعیان با وجود وعده‌های الهی
چرا شیعیان در دنیا در بدترین وضعیت به سر می‌برند در حالیکه خدا در قرآن فرموده که وارثان اصلی زمین بندگان صالح من هستند؟
وعده‌های الهی پیرامون حکومت جهانی صالحان در آیات و روایات بسیاری وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در زمان ظهور و حکومت حضرت مهدی(عج) است. اما آسایش و بهرمندی گناه‌کاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب‌بودن آنها نیست. برخی نعمت‌ها در نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام دادهاند و به نتیجه رسیده‌اند. برخی دیگر نیز استدراج است.
در طرف مقابل بخشی از گرفتاری و مشکلات مسلمانان و شیعیان ممکن است به خاطر اعمال و رفتارهای خودشان و بیگانگی و فاصله گرفتن آنان از روح دین، دیانت و اسلام باشد و بلایا به نوعی کفاره گناهان آنان است. برخی از مشکلات آنها نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران و برخی به جهت اهمال و عملکرد خود آنان به وجود آمده است.
وعده حکومت صالحان
آیاتی در قرآن کریم پیرامون حکومت جهانی صالحان وجود دارد، و مراد از آن، حاکمیت صالحان در عصر ظهور و حکومت جهانی امام زمان(عج) است:﴿وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُون؛ ما در زبور داود از پس ذکر (تورات) نوشته‌ایم که سرانجام، زمین را بندگان شایسته ما به ارث می‌برند و صاحب می‌شوند.﴾(انبیاء:۱۰۵) آیات دیگری نیز به این وعده خداوند اشاره کرده‌اند.[۱]
در روایات نیز بر این مسئله تأکید شده است: امام سجاد(ع) فرمود: قسم به خدا، خدا وعده ارث بردن زمین را به دست مردی از ما محقق می‌سازد و او مهدی این امت است. او همان هست که رسول خدا(ص) فرمود: اگر روزی از دنیا باقی نمانده باشد، خدا آن روز را تا آن جا طولانی می‌کند که مردی از عترتم که نامش نام من است به ولایت رسیده و زمین را چنان که از ظلم پر شده، از عدل و قسط پر می‌سازد.[۲] روایات دیگری نیز بر این مطلب دلالت دارند.[۳]
گناه‌کاران و رفاه در زندگی دنیایی
انسان گناهکار از سه حال خارج نیست:
- شخص گناهکار، توبه می‌کند و باز می‌گردد.
- خداوند بوسیله یک نشانه یا بلا، گناهکار را آگاه می‌سازد تا به هدایت باز گردد.
- شخص گناهکار شایستگی هیچ‌یک از این دو را ندارد. خدا به جای بلا، نعمت‌های ظاهری و به جای گرفتاری و تنگدستی، رفاه ظاهری به او می‌بخشد و تا غرق در گناه شود و این همان «عذاب استدراج» است:﴿وَ الَّذينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ؛ کسانی که آیات ما را تکذیب کردند به زودی آنان را از آنجا که نمی‌دانند (و فکرش را هم نمی‌کنند) تدریجاً به سوی عذاب پیش می‌بریم﴾(اعراف:۱۸۲).
افرادی که همیشه به ظلم و گناه مشغول هستند و به ظاهر در خوشی و رفاه به سر می‌برند، رفاه در واقع مقدمه عذاب آنها است که آنها را به تدریج به سوی عذاب الهی پیش می‌برد، اما خودشان متوجه نمی‌شوند. آسایش و بهره‌مندی ستمگران و گناه‌کاران از نعمت‌های ظاهری دنیا و سلطه آنان بر زمین، علامت و نشانه خوب بودن آنها یا بر خلاف عدالت الهی نیست بلکه در حقیقت گرفتار عذاب غفلت، مهلت و سقوط در پرتگاه بلای استدراج گردیده‌اند.
از طرفی هم مقتضای سنت الهی این نیست که هر کس در زمین به ظلم و ستم بپردازد، فوراً گرفتار بلا و عذاب آسمانی شود. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که برخی نعمت‌ها در واقع نتیجه تلاش و زحمات دنیایی این افراد است که انجام دادهاند و ثمره‌اش را نیز به دست آورده‌اند.
مؤمنان و سختی در دنیا
امام علی(ع) می‌فرماید: «هیچ ملتی از نعمت نشده مگر به واسطه گناهانی که انجام دادهاند؛ زیرا خداوند هرگز به بندگان خود ستم روا نمی‌دارد».[۴]
برخی مؤمنان خود سبب فرو فرستادن بلا هستند. این افراد در طول زندگی، لغزش‌هایی دارند که موجب تنبیه است و خداوند به خاطر ایمان این اشخاص عذاب آنها را در قالب بلا در این دنیا فرو می‌فرستد و عذاب آنها را برای آخرت نمی‌گذارد و به این وسیله، آنها را از آلودگی پاک می‌کند. امام صادق(ع) فرمودند: «هنگامی که بنده‌ای گناهانش افزون شود و اعمالی که آن را جبران کند، نداشته باشد خداوند او را گرفتار اندوه می‌کند تا گناهانش را پاک کند».[۵]
از آیات و روایات اسلامی استفاده می‌شود بخشی از مشکلات و سختی‌هایی که به انسان می‌رسد، در حقیقت ابتلا و آزمایش الهی است، و خداوند نسبت به برخی انسان‌ها نعمت‌ها را به سختی تبدیل می‌کند و آنها را به انواع بلاها و مشکلات دچار می‌سازد تا میزان ایمان آنها مشخص شود. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَلَنَبْلُوَنَّکُم بِشَیء مِّنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْص مِّنَ الاَمْوَالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّـبِرِینَ؛ به‌طور حتم ما همه شما را با امورى از قبيل ترس و گرسنگى، نقصان مالى و جانى و كمبود محصول مورد آزمايش قرار ميدهيم و به صبر كنندگان مژده بهشت بده﴾(بقره:۱۵۵)
بخشی از مشکلات نیز به جهت ظلم و ستم ستمگران است که در این صورت و با تحمل مظلومیت‌های ناخواسته و اجباری نزد خدواند اجر خواهند داشت و در برابر ستم‌ها و مظلومیت‌های که به خاطر مسلمان و شیعه بودن می‌کشند خداوند به آنان اجر صابران را عطا خواهد فرمود.
در کنار این علت‌ها، برخی مشکلات به جهت اهمال و عملکرد دنیایی خود آنان به وجود آمده است.