ادیان در عصر ظهور

سؤال

چرا ایران را کشور امام زمان(عج) می‌نامند وآیا پس از ظهور ایشان تمامی جهانیان مسلمان می‌شوند؟

طبق جهان بینی اسلامی تمام جهان و سراسر هستی مِلْک طلْق خداست و تصرف در آن بدون اذن او روا نیست. انسان بدون اجازه خدا حتی حق تصرف در خویشتن را ندارد، تا چه رسد به تصرف در دیگران؛ با چنین اعتقادی، تنها کسانی حق حکومت دارند که از سوی خداوند منصوب باشند.

این افراد انبیای الهی و ائمه(ع) هستند که مستقیماً با اذن خدا بر مردم ولایت دارند و در زمان غیبت، نائبان امام زمان(ع) با شرایطی خاص و به‌طور غیرمستقیم از سوی خداوند برای ولایت برگزیده می‌شوند؛ بنابراین، در نظام سیاسی اسلام حکومت از آنِ خدا و منصوبین مستقیم و غیرمستقیم اوست.»

و چون اکثریت مردم ایران شیعه اثنی عشری می‌باشند و دل در گرو محبت حضرت مهدی(ع) دارند و نیز جمهوری اسلامی ایران به رهبری نایب امام زمان(عج) به پیروزی رسید و اکنون نیز نایب عام آن حضرت رهبری آنرا بر عهده دارند و جد و جهدهای فراوانی صورت می‌گیرد تا انقلاب اسلامی به آرمان‌های حضرت مهدی(ع) نزدیک تر شود، کشور ایران را کشور امام زمان می‌نامند.

امّا این که آیا پس از ظهور ایشان تمامی جهانیان مسلمان می‌شوند؟ یا نه؟ در این رابطه، ذکر این نکته ضروری است که از آیات قرآن و احادیث استفاده می‌شود که مستضعفین جهان سرانجام در یک انقلاب همگانی که مهدی موعود(عج) رهبری آنرا بر عهده دارد بر مستکبرین پیروز می‌گردند، رژیم‌های طاغوتی را برای همیشه سرنگون می‌سازند و قدرت و اداره جهان را در دست می‌گیرند. خداوند در قرآن می‌فرماید: ﴿وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الأرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّه وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ﴾ (می‌خواستیم که بر مستضعفین جهان منت نهاده و آنان را پیشوا و وارث زمین قرار دهیم و در زمین به آنها قدرت و تمکن بخشیم).

و می‌فرماید: ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الأرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضَی لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئًا وَمَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذَلِکَ فَأُولَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ﴾خدا به کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‌اند وعده داده که آن‌ها را در زمین خلیفه گرداند چنان‌که پیشینیان شان را جانشین کرد و نوید داده که دینی را که برای شان برگزیده قدرت و نیرو بدهد و خوف آنها را به امن و آرامش تبدیل کند تا او را پرستش کنند و برایش شریک قرار ندهد.»

در احادیث چنین آمده است که مراد از آیه شریفه حضرت مهدی و اصحاب و یارانش می‌باشند و به وسیله آنهاست که اسلام در تمام جهان گسترش می‌یابد.» رسول خدا(ص) می‌فرماید: مهدی از فرزندان من است و به دست او خداوند شرق و غرب زمین را می‌گشاید.»

با توجه به این نکته که روزی می‌رسد که بندگان صالح خدا وارث زمین می‌شوند و گستردگی قیام آن‌ها به گستره عالَم است اکنون به این نکته می‌پردازیم که آیا علاوه بر تسلط بر جهان، همه جهانیان هم مسلمان می‌شوند؟ ظاهر بعضی آیات این است که کسانی که ادعای یهودیت و نصرانیت دارند تا قیامت باقی خواهند ماند. خداوند متعال در سوره مائده می‌فرماید: ﴿وَمِنَ الَّذِینَ قَالُوا إِنَّا نَصَارَی أَخَذْنَا مِیثَاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُکِّرُوا بِهِ فَأَغْرَیْنَا بَیْنَهُمُ الْعَدَاوَه وَالْبَغْضَاءَ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَه وَسَوْفَ یُنَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِمَا کَانُوا یَصْنَعُونَ﴾ ما از کسانی که ادعای نصرانیت داشتند پیمان گرفتیم. پس قسمتی از پندهای ما را فراموش کردند، ما هم دشمنی و کینه را تا قیامت در بینشان انداختیم. در سوره آل عمران می‌فرماید: ﴿إِذْ قَالَ اللَّهُ یَا عِیسَی إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَرَافِعُکَ إِلَیَّ وَمُطَهِّرُکَ مِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَجَاعِلُ الَّذِینَ اتَّبَعُوکَ فَوْقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَه ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأَحْکُمُ بَیْنَکُمْ فِیمَا کُنْتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ﴾ خدا به عیسی فرمود: من تو را گرفته به سوی خویش برآرم… و پیروانت را تا قیامت مسلط بر کفار گردانم.»

خداوند در آیه اول می‌فرماید: «دشمنی و کینه‌توزی را تا قیامت در بین نصاری خواهم انداخت و در آیه دوم وعده داده که: نصاری تا قیامت برتر از کفار باشند. مقتضای این دو آیه این است که کیش نصاری تا قیامت و در عصر دولت مهدی نیز برجا خواهد ماند. از بعضی از احادیث نیز همین استفاده می‌شود مثلاً ابوبصیر می‌گوید: به امام صادق(ع) عرض کردم: صاحب‌الامر با اهل ذمه ـ یهود و نصاری ـ چه می‌کند؟ فرمود: مانند پیغمبر اکرم با آنان مصالحه می‌کند آن‌ها هم با کمال ذلت جزیه می‌دهند.

در مقابل این آیات و روایات، احادیثی وجود دارد که دلالت می‌کنند در عصر دولت مهدی(ع) غیر از مسلمان احدی روی زمین باقی نمی‌ماند آن حضرت دین اسلام را بر یهود و نصاری عرضه می‌دارد هر کس پذیرفت از کشته شدن نجات می‌یابد و هر کس امتناع ورزید به قتل می‌رسد.

اکنون که روایات دو دسته شدند بر دانشمندان پوشیده نیست که احادیث موافق قرآن بر احادیث مخالف مقدم اند و آن‌ها را از اعتبار ساقط می‌سازند؛ بنابراین یهود و نصاری در عصر دولت مهدی باقی خواهند ماند ولی از عقیده تثلیث و شرک دست برمی‌دارند و خداپرست می‌شوند و تحت الحمایه حکومت اسلامی به زندگی خویش ادامه می‌دهند در عین حال، دولت‌های باطل سقوط می‌کنند و قدرت جهان در دست مسلمانان صالح واقع می‌شود و دین اسلام دین جهانی و بر تمام ادیان غالب می‌گردد و بانگ توحید از همه جا بلند می‌شود.

امام صادق(ع) فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کرد هیچ نقطه ای از زمین نیست جز اینکه آوای: «اشهد ان لا اله الا الله و ان محمداً رسول الله در آنجا بلند می‌شود.»

آیت الله مکارم شیرازی می‌نویسند: … یکی از برنامه‌های اساسی آن مصلح و انقلابی بزرگ، توحید صفوف در سایه توحید مذهب است ولی نباید تردید به خود راه داد که این توحید نه ممکن است اجباری باشد و نه اگر امکان اجباری در آن بود منطقی بود اجباری شود. مذهب با قلب و روح آدمی سر و کار دارد و می‌دانیم قلب و روح از قلمرو زور و اجبار بیرون است… علاوه بر این روش و سنت پیامبر(ص) چنان‌که قرآن هم گواهی می‌دهد ـ بر اجبار نبوده که «لا اکراه فی الدین» لذا همواره اسلام اهل کتاب را به عنوان یک اقلیت سالم پذیرفته و از آن‌ها مادام که دست به تحریکاتی نزنند حمایت کرده است.

با توجه به این که در دوران حکومت آن مصلح بزرگ، همه وسایل پیشرفته ارتباط جمعی در اختیار او و پیروان رشید او است و با توجه به این که اسلام راستین با حذف پیرایه‌ها، کشش و جاذبه ای فوق‌العاده دارد به خوبی می‌توان پیش‌بینی کرد که اسلام با تبلیغ منطقی و پیگیر، از طرف اکثریت قاطع مردم جهان پذیرفته خواهد شد و وحدت ادیان از طریق اسلام پیشرو عملی می‌گردد… امام صادق(ع) می‌فرماید: … به خدا سوگند ای مفضّل اختلاف از میان ادیان برداشته می‌شود و همه به صورت یک آیین در می‌آیند؛ همان گونه که خداوند عزّوجلّ می‌گوید: دین در نزد خدا تنها اسلام است…» و به این ترتیب آئین توحید و اسلام در همه خانه‌ها در درون زندگی همه انسان‌ها و در تمام دل‌ها وارد می‌شود ولی با این همه نمی‌توان گفت که اقلیت‌های کوچکی از پیروان ادیان آسمانی دیگر مطلقاً وجود نخواهد داشت… به هر حال اگر چنین اقلیتی هم وجود داشته باشد، به صورت یک اقلیت سالم و با حفظ شرایط اهل ذمه مورد حمایت آن حکومت اسلامی خواهد بود.»

خلاصه سخن: با ظهور آن حضرت گرچه شرق و غرب به دست او فتح می‌شود و اکثریت قاطع جهان مسلمان می‌شوند ولی دور از ذهن نیست که اقلیت‌های کوچکی از پیروان ادیان آسمانی دیگر وجود داشته باشد.

مطالعه بیشتر

1. خورشید مغرب، محمدرضا حکیمی.
2. عصر زندگی، محمد حکیمی.
3. چشم‌اندازی به حکومت مهدی، نجم الدین طبسی.