حکم ترک ازدواج

سؤال

حکم ترک ازدواج تا پایان عمر چیست؟

یکی از سنّت‌های نیکوی بشری که از دیرباز میان انسان‌ها متداول بوده، ازدواج است. ازدواج هم با فطرت انسان هماهنگ است، و هم موجب رشد فردی و اجتماعی، تربیت صحیح قوای طبیعی انسان و ارضای غرایز و تأمین نیازهای اصیل او می‌شود. غریزه جنسی یکی از نیرومندترین غرایز انسانی است که اگر برای مهار آن به موقع اقدام نشود، و از راه صحیح ارضا نگردد، زمام اختیار آدمی را به دست خواهد گرفت و چون طوفان سرکش، او را به منجلاب فساد، تباهی و ارتکاب گناه خواهد کشاند.

فضیلت و اهمیت ازدواج در آیات و روایات متعدد بیان شده و رسول خدا(ص) ازدواج را یکی از سنّت‌های خود دانسته، مردم را به پیروی از این روش نیکو فرا می‌خواند و کسانی را که از این دستور سرپیچی می‌کنند، از زمره پیروان خود بیرون می‌داند: «النکاحُ سنّتی فمنْ رغبَ عن سنّتی فلیس منّی»؛ ازدواج سنّت من است و هر کس از سنّت من سرپیچی کند، از من نیست.

از سوی دیگر مجرد زیستن در اسلام بسیار مورد نکوهش واقع شده و رسول خدا(ص) می‌فرماید: «شرارُکم عزّا بکم»؛ بدترین شما بی‌همسران شما هستند. رسول خدا(ص) با شخصی برخورد که با وجود برخورداری از امکانات مالی، مجرد می‌زیست و تصمیم بر ازدواج نداشت. حضرت خطاب به ایشان فرمود: «ازدواج کن و گرنه خطاکار خواهی بود.» این روایات شامل دختران و پسران، هر دو می‌شود.

از تمامی آیات و روایات مربوط به ازدواج دانسته می‌شود که ازدواج یک وظیفه دینی و یکی از سنّت‌های اسلامی است و آثار فراوانی در زندگی انسان دارد. مهمترین آثار آن عبارت است از: تکثیر نسل، آرامش روحی، ارضای غریزه جنسی، پیشگیری از بسیاری انحرافات اخلاقی و حفظ دین.

افرادی که از طریق ازدواج نیازهای جنسی خود را ارضا می‌کنند، زمینه هدایت خود را بیشتر فراهم نموده و در فراز و نشیب‌های زندگی و در برخورد با صحنه‌های انحراف، بهتر می‌توانند غرایز جنسی خود را کنترل کنند، برخلاف افراد غیرمتأهل که زمینه انحراف و به خطر افتادن دین و ایمانشان بیشتر است. افرادی که در اثر فشار غریزه جنسی احتمال آلوده شدن به گناه و خودارضایی در آن‌ها وجود دارد، چه بسا ازدواج برای آنها واجب می‌شود.

از تمامی آنچه بیان شد نتیجه می‌گیریم که ترک ازدواج به هیچ وجه به صلاح نیست و اگر کسی نخواهد تا آخر عمرش ازدواج کند، با سنّت رسول خدا مخالفت نموده است، علاوه بر آن، اگر ترک ازدواج باعث آلوده شدن به گناهانی مانند خودارضایی، روابط نامشروع، فکر و خیال‌های باطل یا باعث افسردگی و ناراحتی‌های روانی در فرد شود، حرام است.

اسلام راه درست و مشروع ارضای غریزه جنسی را که همان ازدواج است، برای انسانها معرفی نموده و در صورتی که شرایط فراهم نیست، به تقوا و حفظ عفّت توصیه کرده است. اساساً ازدواج و رعایت تقوا فلسفه‌اش همین است که انسان را در سخت‌ترین شرایط، از گناه و مبتلا شدن به خودارضایی بازدارد.

مطالعه بیشتر

• استادان طرح جامع آموزش خانواده، جوان و تشکیل خانواده، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۸۷.
• پاک نژاد، رضا، ازدواج مکتب انسان سازی، قم: نشر اخلاق، ۱۳۷۴.
• رشید پور، مجید، مراحل ازدواج در اسلام، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، ۱۳۶۸.
• مشکینی اردبیلی، علی اکبر، ازدواج در اسلام، ترجمه: احمد جنتی، قم: مؤسسه الهادی، مرکز چاپ و نشر قرآن کریم، ۱۳۸۵.
• مصطفوی، جواد، بهشت خانواده، قم: دارالفکر، ۱۳۸۸.