حیدر: تفاوت میان نسخه‌ها
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
یکی از این موارد خطبه‌ای است که ایشان در کوفه و بعد از جنگ نهروان ایراد فرموده‌اند. در این خطبه حضرت به نام‌های خود که در کتاب‌های انجیل، تورات، زبور و … آمده اشاره کرده و در ادامه می‌فرمایند: «أَنَا اسْمِی… عِنْدَ أُمِّی حَیْدَرَه…<ref>ابن بابویه، محمد (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹ و ابن بابویه، محمد، معانی الأخبار، قم، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹.</ref>؛ نام من نزد مادرم حیدره است». از جمله مواردی که حضرت به این موضوع در آن تصریح کرده‌اند، رجزی است که در جنگ خیبر و در مواجهه با مرحب ایراد فرموده‌اند: «أَنَا الَّذِی سَمَّتْنِی أُمِّی حَیْدَرَه<ref>مفید، محمد، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۱۲۷؛ و طوسی، محمد، الأمالی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۴.</ref>؛ من آن کسی هستم که مادرم مرا حیدره نامید». این رجز به حدی شهرت دارد که حتی برخی از اهل لغت آن را در کتب لغت خود نیز آورده‌اند.<ref>ر. ک. الصحاح، پیشین.</ref> همچنین در برخی از روایات آمده که نام ایشان در انجیل، به صورت «هیدرا» آمده که همان حیدر است.<ref>شیخ حر عاملی، محمد، إثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ ق، ج۳؛ ص۱۱۳.</ref> از آنجا که این نام برای حضرت، شواهد متعددی در روایات دارد، جهت رعایت اختصار از ذکر همه آنها صرفنظر کرده و تنها به ذکر مصادر آن در پاورقی اکتفا می‌کنیم.<ref>صفار، محمد، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۱ ص۹۹؛ و اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق، ج۱ص۶۵؛ و ابن فهد حلی، احمد، عده الداعی و نجاح الساعی، چاپ اول، ۱۴۰۷ ق، ص۹۷.</ref> | یکی از این موارد خطبه‌ای است که ایشان در کوفه و بعد از جنگ نهروان ایراد فرموده‌اند. در این خطبه حضرت به نام‌های خود که در کتاب‌های انجیل، تورات، زبور و … آمده اشاره کرده و در ادامه می‌فرمایند: «أَنَا اسْمِی… عِنْدَ أُمِّی حَیْدَرَه…<ref>ابن بابویه، محمد (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹ و ابن بابویه، محمد، معانی الأخبار، قم، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹.</ref>؛ نام من نزد مادرم حیدره است». از جمله مواردی که حضرت به این موضوع در آن تصریح کرده‌اند، رجزی است که در جنگ خیبر و در مواجهه با مرحب ایراد فرموده‌اند: «أَنَا الَّذِی سَمَّتْنِی أُمِّی حَیْدَرَه<ref>مفید، محمد، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۱۲۷؛ و طوسی، محمد، الأمالی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۴.</ref>؛ من آن کسی هستم که مادرم مرا حیدره نامید». این رجز به حدی شهرت دارد که حتی برخی از اهل لغت آن را در کتب لغت خود نیز آورده‌اند.<ref>ر. ک. الصحاح، پیشین.</ref> همچنین در برخی از روایات آمده که نام ایشان در انجیل، به صورت «هیدرا» آمده که همان حیدر است.<ref>شیخ حر عاملی، محمد، إثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ ق، ج۳؛ ص۱۱۳.</ref> از آنجا که این نام برای حضرت، شواهد متعددی در روایات دارد، جهت رعایت اختصار از ذکر همه آنها صرفنظر کرده و تنها به ذکر مصادر آن در پاورقی اکتفا می‌کنیم.<ref>صفار، محمد، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۱ ص۹۹؛ و اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق، ج۱ص۶۵؛ و ابن فهد حلی، احمد، عده الداعی و نجاح الساعی، چاپ اول، ۱۴۰۷ ق، ص۹۷.</ref> | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
نسخهٔ ۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۹
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
از جمله نام‌های حضرت علی(ع) «حیدره» به معنای «شیر» است و امروزه بدون تا و به صورت حیدر استعمال می‌شود و از جمله صفات حضرت زهرا «ریحانه رسول الله» است که به معنای گل خوشبوی رسول خدا یا رزق و روزی حضرت می‌باشد.
پاسخ تفصیلی:
در روایات برای حضرت علی(ع) و حضرت زهرا (سلام الله علیهما) اسامی و القاب متعددی بیان شده است که هریک از این اوصاف بیانگر واقعیتی تاریخی یا وجود ویژگی‌ای در آن بزرگواران بوده است.
از جمله نام‌هایی که برای امیرالمؤمنین(ع) ذکر شده، «حیدره» است که البته امروزه بدون تا و به صورت حیدر استعمال می‌شود. این واژه از نظر لغوی به معنای «شیر» است. جوهری در الصحاح در معنای این واژه می‌گوید: «الحَیْدَرَه: الأسَد».[۱] همین معنا در کتاب المحیط فی اللغه[۲] و نیز در تاج العروس[۳] آمده است. گاهی در استعمالات، کلمه «حیدر» با صفت «کرار» به کار می‌رود که به معنای کسی است که در دفعات متعدد به دشمن حمله می‌برد.
از بررسی روایات و نقل‌های تاریخی به دست می‌آید که «حیدره» نامی بوده که فاطمه بنت اسد، مادر امیرالمؤمنین (علیهما السلام)، برای ایشان انتخاب کرده بودند. به این مطلب در برخی از خطبه‌های خود حضرت نیز تصریح شده است.
یکی از این موارد خطبه‌ای است که ایشان در کوفه و بعد از جنگ نهروان ایراد فرموده‌اند. در این خطبه حضرت به نام‌های خود که در کتاب‌های انجیل، تورات، زبور و … آمده اشاره کرده و در ادامه می‌فرمایند: «أَنَا اسْمِی… عِنْدَ أُمِّی حَیْدَرَه…[۴]؛ نام من نزد مادرم حیدره است». از جمله مواردی که حضرت به این موضوع در آن تصریح کرده‌اند، رجزی است که در جنگ خیبر و در مواجهه با مرحب ایراد فرموده‌اند: «أَنَا الَّذِی سَمَّتْنِی أُمِّی حَیْدَرَه[۵]؛ من آن کسی هستم که مادرم مرا حیدره نامید». این رجز به حدی شهرت دارد که حتی برخی از اهل لغت آن را در کتب لغت خود نیز آورده‌اند.[۶] همچنین در برخی از روایات آمده که نام ایشان در انجیل، به صورت «هیدرا» آمده که همان حیدر است.[۷] از آنجا که این نام برای حضرت، شواهد متعددی در روایات دارد، جهت رعایت اختصار از ذکر همه آنها صرفنظر کرده و تنها به ذکر مصادر آن در پاورقی اکتفا می‌کنیم.[۸]
منابع
- ↑ الجوهری الفارابی، ابی نصر اسماعیل، الصحاح، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق، ج۲ ص۵۴۳. .
- ↑ صاحب بن عباد، إسماعیل، المحیط فی اللغه، بیروت، عالم الکتاب، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۳۶.
- ↑ حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۵۳.
- ↑ ابن بابویه، محمد (شیخ صدوق)، معانی الأخبار، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹ و ابن بابویه، محمد، معانی الأخبار، قم، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۵۹.
- ↑ مفید، محمد، الإرشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ ق، ج۱، ص۱۲۷؛ و طوسی، محمد، الأمالی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۴.
- ↑ ر. ک. الصحاح، پیشین.
- ↑ شیخ حر عاملی، محمد، إثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۵ ق، ج۳؛ ص۱۱۳.
- ↑ صفار، محمد، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد صلّی الله علیهم، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۱ ص۹۹؛ و اربلی، علی، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق، ج۱ص۶۵؛ و ابن فهد حلی، احمد، عده الداعی و نجاح الساعی، چاپ اول، ۱۴۰۷ ق، ص۹۷.