قرآن بایسنغری: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۱۵۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۳
خط ۴۷: خط ۴۷:
== تیتر ==
== تیتر ==
هرچند قرآن مذکور به نام قرآن بایسنقری شناخته می‌شود اما برخی مورخان معتقد هستند، مصحف قرآن بایسنقری توسط عمر اقطع نوشته شده است.  گفته می‌شود این کتاب در طول تاریخ تکه تکه شده است و بسیاری از اوراق آن در سطح دنیا پراکنده هستند و هر بخش آن در موزه‌ها و مجموعه‌های مختلف دنیا اعم از موزه توپقاپی سرای (استانبول)، موزه طارق رجب (کویت)، موزه متروپلیتن (نیویورک) و البته در مجموعه‌های مجموعه‌داران نگهداری می‌شود. بیشترین اوراق آن در آستان قدس رضوی محفوظ است و ۵ ورق در گنجینه نسخ خطی کاخ گلستان نگهداری می‌شود. گفته می‌شود این اوراق توسط ناصرالدین شاه به کاخ گلستان آورده شده تا مرمت و در موزه نگهداری شود.<ref>«[https://www.ibna.ir/news/320424/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87 نمایش قرآن‌های نفیس در کاخ گلستان/ از قرآن‌های بایسنقری دوره تیموری تا سوره‌های زرنوشت]»، ایبنا، انتشار: ۳۰ فروردین ۱۴۰۱، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref>
هرچند قرآن مذکور به نام قرآن بایسنقری شناخته می‌شود اما برخی مورخان معتقد هستند، مصحف قرآن بایسنقری توسط عمر اقطع نوشته شده است.  گفته می‌شود این کتاب در طول تاریخ تکه تکه شده است و بسیاری از اوراق آن در سطح دنیا پراکنده هستند و هر بخش آن در موزه‌ها و مجموعه‌های مختلف دنیا اعم از موزه توپقاپی سرای (استانبول)، موزه طارق رجب (کویت)، موزه متروپلیتن (نیویورک) و البته در مجموعه‌های مجموعه‌داران نگهداری می‌شود. بیشترین اوراق آن در آستان قدس رضوی محفوظ است و ۵ ورق در گنجینه نسخ خطی کاخ گلستان نگهداری می‌شود. گفته می‌شود این اوراق توسط ناصرالدین شاه به کاخ گلستان آورده شده تا مرمت و در موزه نگهداری شود.<ref>«[https://www.ibna.ir/news/320424/%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%AE-%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87 نمایش قرآن‌های نفیس در کاخ گلستان/ از قرآن‌های بایسنقری دوره تیموری تا سوره‌های زرنوشت]»، ایبنا، انتشار: ۳۰ فروردین ۱۴۰۱، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref>
==تیتر==
'''بایسنغر میرزا (قرن 9 ق) (802 ـ 837 ق)'''
وی فرزند شاهرخ و نوه تیمورگورکانی است. شاهزاده بایسنغر میرزا از جمله خوشنویسان و هنرمندانی است که درگاه او محفل ارباب علم و هنر بود. او را بانی بزرگترین مکتب کتاب‌­آرایی در ایران می­‌دانندکه همواره چهل تن از خوشنویسان، مُذهّبان و مصوران مشغول کتابت، تذهیب و تصویرسازی در کتابخانــــه او بودند.
در زمان او نفیس‌­ترین نسخه‌­ها و مرقعات خطی تحریر شد از جمله شاهنامه بایسنغــــــــری. از دیگر آثار گران‌بهای او کتیبهٔ ایوان مسجد گوهرشاد مشهد به خط ثلث است که در بیست سالگی نوشته شد و همچنین کتابت بزرگترین قرآن جهان به خط محقق که اوراقی از آن در کتابخانه‌های آستان قدس رضوی، کتابخانه کاخ گلستان، موزه ملی ملک، موزه ملی ایران باستان و موزه متروپولیتن موجود است.
وی شاگرد شمس‌الدین محمد بن حسام هروی معروف به شمس بایسنغر است. بایسنغر میرزا مردی بسیار خوش­گذران بوده که به علت افراط در خوش­گذرانی در سنین جوانی (سی‌و‌پنج سالگی) در هرات درگذشت.<ref>«[http://malekmuseum.org/tag/527/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7 بایسنغر میرزا]»، کتابخانه و موزه  ملی ملک، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲ش.</ref>


==چاپ==
==چاپ==
...
قرآن نفیس «بایسنغر» برای نخستین‌بار در ابعاد 50 در 70 سانتی‌متر توسط آستان قدس رضوی در بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم تهران رونمایی می‌شود. به گزارش آستان نیوز، قرآن بایسنغر بزرگ‌ترین قرآن خطی جهان است که بر روی کاغذ خانبالغ به ابعاد 210 در 140 سانتی‌متر و داخل جدول 163 در 96 سانتی‌متری نگارش یافته است. در هر صفحه از این قرآن نفیس، هفت سطر وجود دارد که به صورت پشت و رو نوشته شده و بسیاری از متخصصان امر آن را از عجایب خطوط عالم دانسته‌اند.
 
بی‌شک این اثر نفیس یکی از شاهکارهای هنری دوره تیموری است. اکنون بیشترین اوراق این قرآن نفیس در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود و بقیه اوراق آن نیز در کلکسیون‌های شخصی و موزه‌‌‌‌های کشورهای ایتالیا، دانمارک، انگلیس، آمریکا و ... پراکنده است.
 
«بایسنغر» مشهور به بایسنغر میرزا، فرزند شاهرخ نوه تیمور، از خوشنویسان و استادان برجسته خط ثلث و خط محقق (نزدیک‌ترین خط به کوفى ساده) است. وی مؤسس و بانى زیباترین کتاب‌نویسى در ایران بوده و خطوط زیبای کتیبه مسجد گوهرشاد به خط ثلث او در سن 20 سالگی به رشته تحریر درآمده و سپس بر کاشی انتقال یافته ‌است. حاصل کار به رنگ سفید بر زمینه سرمه‌ای مات نوشته شده، که آیاتی از قرآن است و با خط کوفی تزیین یافته‌ است. این آثار را هنوز هم بر کاشی‌های درخشان ایوان جنوبی مسجد گوهرشاد (کتیبه‌های ایوان مقصوره) می‌توان مشاهده کرد.
 
خاطرنشان می‌شود؛ قرآن بایسنغر برای نخستین‌ بار در ابعاد ۵۰ در ۷۰ سانتی‌متر توسط آستان قدس رضوی چاپ شد. این قرآن همزمان با شب میلاد امام حسن مجتبی(ع) در بیست و چهارمین نمایشگاه بین المللی قرآن تهران رونمایی و در معرض بازدید عموم قرار داده می‌شود.<ref>«[https://library.razavi.ir/quran/fa/40519/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 رونمایی از قرآن بایسنغر در بیست و چهارمین نمایشگاه قرآن تهران]»، سازمان کتابخانه ها،موزه ها و مرکز اسنادآستان قدس رضوی، انتشار: ۳۰ خرداد ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۲۹۰

ویرایش