درک خداوند با حواس ظاهری

سؤال

یک دلیل ساده در مورد اینکه چرا نمی‌شود خدا را با چشم و حواس ظاهری دید بیان کنید؟

حواس ظاهری انسان، توانایی دیدن و یا لمس خداوند را ندارند؛ در قرآن آمده است: ﴿لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ؛ چشم‌ها او را نمى‌بينند و او بينندگان را مى‌بيند.﴾(انعام:۱۰۳) بسیاری مذاهب اسلامی از جمله شیعیان معتقدند نمی‌توان خداوند را دید. حواس ظاهری، تنها توانایی درکِ اجسام مادی را دارند؛ در حالی که خداوند محدود نیست و به همین جهت، جسم ندارد. امام سجاد(ع) اشاره کرده‌اند که خداوند محدودیتی ندارد و نباید او را در حد و مرزهای دنیایی قرار داد.

دیدن خداوند را تنها از طریق ابزار غیر مادی مانند عقل و دل، امکان‌پذیر دانسته‌اند. در قرآن به تفکر و تدبر در نشانه‌های خداوند؛ در مورد خلقت آسمان‌ها و زمین، و گردش شب و روز توصیه شده است. عقل با مشاهده جهانی که مجموعه آن، زیبا و با نظم خلق شده، نشانی از خدواند دانا و توانا را می‌یابد. امام علی(ع) اشاره کرده‌اند که خداوند را نمی‌توان با چشم سر دید، بلکه باید با ایمان، او را یافت.