automoderated، دیوان‌سالاران، مدیران
۷٬۲۳۰
ویرایش
علت‌های شکل‌گیری غلات شیعه در جعل حدیث (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۲۶
، ۱۶ ژانویهٔ ۲۰۲۱←عوامل نفسانی
جز (←عوامل سیاسی) |
جز (←عوامل نفسانی) |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
====عوامل نفسانی==== | ====عوامل نفسانی==== | ||
* حبّ افراطی: | * '''حبّ افراطی''': با توجه به فضائل فراوان امامان(ع)، عدّه‌ای در این زمینه افراط نمودند. امام سجاد(ع) یکی از علل غلوّ را، دوست داشتن افراطی مطرح می‌کنند: {{عربی|إِنَّ قَوْماً مِنْ شِیعَتِنَا سَیُحِبُّونَّا حَتَّی یَقُولُوا فِینَا مَا قَالَتِ الْیَهُودُ فِی عُزَیْرٍ وَ مَا قَالَتِ النَّصَارَی فِی عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ فَلَا هُمْ مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُم|ترجمه=گروهی از شیعیان در آینده ما را به حدی دوست می‌دارند که آنچه یهود در باره عُزیر نبیّ و نصارا در باره عیسی، گفته‌اند (پسر خدا خواندن آن‌ها) در مورد ما می‌گویند؛ درحالی که نه آنان از ما هستند و نه ما از آنان}}.<ref>مجلسی، محمّد باقر، بحار الأنوار، ج۲۵، ص۲۸۸، حدیث ۴۴.</ref> | ||
با توجه به فضائل فراوان امامان(ع)، عدّه‌ای در این زمینه افراط نمودند. امام سجاد(ع) یکی از علل غلوّ را، دوست داشتن افراطی مطرح می‌کنند: {{عربی|إِنَّ قَوْماً مِنْ شِیعَتِنَا سَیُحِبُّونَّا حَتَّی یَقُولُوا فِینَا مَا قَالَتِ الْیَهُودُ فِی عُزَیْرٍ وَ مَا قَالَتِ النَّصَارَی فِی عِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ فَلَا هُمْ مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُم|ترجمه=گروهی از شیعیان در آینده ما را به حدی دوست می‌دارند که آنچه یهود در باره عُزیر نبیّ و نصارا در باره عیسی، گفته‌اند (پسر خدا خواندن آن‌ها) در مورد ما می‌گویند؛ درحالی که نه آنان از ما هستند و نه ما از آنان}}.<ref>مجلسی، محمّد باقر، بحار الأنوار، ج۲۵، ص۲۸۸، حدیث ۴۴.</ref> | |||
بی شک حبّ افراطی، از زمینه‌های جعل حدیث نیز بوده است. شهید مطهری در اینباره می‌نویسد: یکی از آثار حبّ و بغض افراطی نسبت به مولی، جعل و وضع احادیث است.<ref>مطهری، مرتضی، یادداشت‌ها، صدرا، ج۹، ص۲۸۶.</ref> | بی شک حبّ افراطی، از زمینه‌های جعل حدیث نیز بوده است. شهید مطهری در اینباره می‌نویسد: یکی از آثار حبّ و بغض افراطی نسبت به مولی، جعل و وضع احادیث است.<ref>مطهری، مرتضی، یادداشت‌ها، صدرا، ج۹، ص۲۸۶.</ref> | ||
* جهالت و نادانی: | * '''جهالت و نادانی''': در بعضی روایات، جهل و ناآگاهی مردم به عنوان یکی از علل غلوّ ذکر شده است. امام رضا(ع) در اینباره چنین فرموده‌اند: {{عربی|إِنَّ هَؤُلَاءِ الضُّلَّالَ الْکَفَرَه مَا أُتُوا إِلَّا مِنْ قِبَلِ جَهْلِهِمْ|ترجمه=همانا این افراد به شدّت گمراه و کافر، آنچه می‌آورند، تنها از ناحیه جهلشان است}}.<ref>طبرسی، احمدی، احتجاج، مشهد، مرتضی، چاپ اول۱، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> | ||
در بعضی روایات، جهل و ناآگاهی مردم به عنوان یکی از علل غلوّ ذکر شده است. امام رضا(ع) در اینباره چنین فرموده‌اند: {{عربی|إِنَّ هَؤُلَاءِ الضُّلَّالَ الْکَفَرَه مَا أُتُوا إِلَّا مِنْ قِبَلِ جَهْلِهِمْ|ترجمه=همانا این افراد به شدّت گمراه و کافر، آنچه می‌آورند، تنها از ناحیه جهلشان است}}.<ref>طبرسی، احمدی، احتجاج، مشهد، مرتضی، چاپ اول۱، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۳۷.</ref> | |||
عده‌ای از جاهلان و کوته فکران، وقتی مناقب فراوان ائمه اطهار(ع)، شجاعت، علم و خبرهای غیبی ایشان را می‌شنیدند، از روی جهالت و کوته فکری، جنبه الوهیتی برای آن‌ها قائل می‌شدند. | عده‌ای از جاهلان و کوته فکران، وقتی مناقب فراوان ائمه اطهار(ع)، شجاعت، علم و خبرهای غیبی ایشان را می‌شنیدند، از روی جهالت و کوته فکری، جنبه الوهیتی برای آن‌ها قائل می‌شدند. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۰: | ||
البتّه این علّت فقط درباره مردم ساده دل که پیروان بعضی از فرقه‌های غلات را تشکیل می‌دادند، مصداق پیدا می‌کند. | البتّه این علّت فقط درباره مردم ساده دل که پیروان بعضی از فرقه‌های غلات را تشکیل می‌دادند، مصداق پیدا می‌کند. | ||
* برداشت‌های غلط و انحرافی از روایات: | * '''برداشت‌های غلط و انحرافی از روایات''': غالیان بر اساس ظاهر برخی از روایات و بدون توجّه به این که مفاد ظاهری این روایات، با اصول اسلامی منافات دارد، به همان ظاهر عقیده پیدا کرده‌اند. به عنوان نمونه: {{عربی|سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ فَقِیلَ لَهُ: إِنَّ هَؤُلَاءِ الْأَخَابِثَ یَرْوُونَ عَنْ أَبِیکَ یَقُولُونَ: إِنَّ أَبَاکَ قَالَ: إِذَا عَرَفْتَ فَاعْمَلْ مَا شِئْتَ؛ فَهُمْ یَسْتَحِلُّونَ بَعْدَ ذَلِکَ کُلَّ مُحَرَّمٍ. قَالَ: مَا لَهُمْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ إِنَّمَا قَالَ أَبِی: إِذَا عَرَفْتَ الْحَقَّ فَاعْمَلْ مَا شِئْتَ مِنْ خَیْرٍ یُقْبَلُ مِنْک|ترجمه=از حضرت صادق سؤال شد که این خبیث‌ها از پدرتان روایت می‌کنند که ایشان فرمود: «معرفت که پیدا کردی، هرکارخواهی، بکن». و براین اساس، هر حرامی را حلال می‌شمردند. امام صادق فرمود: «چه طور؟! خداوند ایشان را لعنت کند! پدرم منظورش این بود که پس از شناخت حقّ، هر کار خیری خواستی انجام ده، که از تو قبول می‌شود}}<ref>ابن بابویه، محمّد، معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامی ، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۱۸۱، حدیث ۱؛ کلینی، محمّد، الکافی، تهران، اسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۴، حدیث ۵.</ref> | ||
غالیان بر اساس ظاهر برخی از روایات و بدون توجّه به این که مفاد ظاهری این روایات، با اصول اسلامی منافات دارد، به همان ظاهر عقیده پیدا کرده‌اند. به عنوان نمونه: {{عربی|سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ فَقِیلَ لَهُ: إِنَّ هَؤُلَاءِ الْأَخَابِثَ یَرْوُونَ عَنْ أَبِیکَ یَقُولُونَ: إِنَّ أَبَاکَ قَالَ: إِذَا عَرَفْتَ فَاعْمَلْ مَا شِئْتَ؛ فَهُمْ یَسْتَحِلُّونَ بَعْدَ ذَلِکَ کُلَّ مُحَرَّمٍ. قَالَ: مَا لَهُمْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ إِنَّمَا قَالَ أَبِی: إِذَا عَرَفْتَ الْحَقَّ فَاعْمَلْ مَا شِئْتَ مِنْ خَیْرٍ یُقْبَلُ مِنْک|ترجمه=از حضرت صادق سؤال شد که این خبیث‌ها از پدرتان روایت می‌کنند که ایشان فرمود: «معرفت که پیدا کردی، هرکارخواهی، بکن». و براین اساس، هر حرامی را حلال می‌شمردند. امام صادق فرمود: «چه طور؟! خداوند ایشان را لعنت کند! پدرم منظورش این بود که پس از شناخت حقّ، هر کار خیری خواستی انجام ده، که از تو قبول می‌شود}}<ref>ابن بابویه، محمّد، معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامی ، چاپ اول، ۱۴۰۳ ق، ص۱۸۱، حدیث ۱؛ کلینی، محمّد، الکافی، تهران، اسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۶۴، حدیث ۵.</ref> | |||
====عوامل سیاسی==== | ====عوامل سیاسی==== | ||