معنای ربوبیت تکوینی و تشریعی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارجاعات = | بازبینی =')
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = آفریدگار
|شاخه فرعی۲ = صفات ثبوتیه
|شاخه فرعی۳ =
}}


{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از [[ربوبیت تکوینی]] و [[ربوبیت تشریعی]] چیست؟
منظور از ربوبیت تکوینی و ربوبیت تشریعی چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
[[صفات الهی]] به دو قسم [[صفات ذات]]، یعنی صفاتی که با توجه به نوعی از کمال از [[ذات الهی]] انتزاع می‌شوند و [[صفات فعل]] که از رابطه [[خداوند]] و مخلوقات انتزاع می‌شود تقسیم می‌شود. با توجه به اینکه ربوبیت بیانگر نوعی ارتباط خدای متعال با مخلوقاتش است و آن تدبیر مخلوقات و رسیدگی به امور آن‌ها است، از صفات فعل محسوب می‌گردد. وجه افتراق ربوبیت تکوینی و تشریع در این است که ربوبیت تکوینی شامل تمامی مخلوقات می‌گردد اما ربوبیت تشریعی مربوط به امور مخلوقات ذی‌شعور می‌باشد.


== صفات ذات و فعل ==
ربوبیت از [[صفات فعل]] است، که از رابطه مخلوقات و خداوند انتزاع می شود. معنای ربوبیت آن است که مخلوقات، نه تنها در اصل وجود و هستی خود به خداوند محتاجند، بلکه تمامی شئون وجودی آنها وابسته به خدای متعال است و هیچ گونه استقلالی ندارند. حفظ و نگهداری کردن، حیات بخشیدن و میراندن، روزی دادن و به رشد و کمال رساندن، راهنمایی کردن و مورد امر و نهی قرار دادن از جمله مصادیق ربوبیت هستند.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن، خداشناسی جهان‌شناسی، مؤسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۶۸، ص۴۹، ج۱.</ref>
صفات الهی به دو قسم: صفات فعل و صفات ذات تقسیم می‌شوند.
 
صفات ذاتیه خداوند، صفاتی هستند که با توجه به نوعی از کمال، از ذات الهی انتزاع می‌شوند مانند [[حیات|حیات الهی]] و [[قدرت|قدرت الهی]]. و صفات فعلیه صفاتی هستند که از نوعی رابطه بین خداوند متعال و مخلوقاتش انتزاع می‌شوند؛ مانند خالقیت و رازقیت.
 
فرق اصلی این دو دسته از صفات آن است که در دسته اول، ذات مقدس الهی مصداق عینی آنهاست، اما دسته دوم حکایت از نسبت و اضافه ای بین خداوند متعال و آفریدگان دارد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، سازمان تبلیغات، ۱۳۷۶، ج ۱، ص ۹۵.</ref>
 
== ربوبیت از جمله صفات فعل ==
ربوبیت، از قسم دوم صفات خداوند، یعنی از جمله روابطی است که بین خدا و خلق او لحاظ می‌شود، معنای ربوبیت آن است که مخلوقات، نه تنها در اصل وجود و هستی خود به خداوند محتاجند، بلکه تمامی شؤون وجودی آنها وابسته به خدای متعال است و هیچ گونه استقلالی ندارند و خداوند به هر صورت که اراده کند، در آنها تصرف می‌کند و امورشان را تدبیر می‌کند. حفظ و نگهداری کردن، حیات بخشیدن و میراندن، روزی دادن و به رشد و کمال رساندن، راهنمایی کردن و مورد امر و نهی قرار دادن از جمله مصادیق ربوبیت هستند.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن، خداشناسی جهان‌شناسی، مؤسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۶۸، ص ۴۹، ج ۱.</ref>


== تفاوت ربوبیت تکوینی و تشریعی ==
== تفاوت ربوبیت تکوینی و تشریعی ==
تدبیر مخلوقات و رسیدگی کردن به شؤون آنها، به دو دسته تقسیم می‌شود، یک قسم از آن، مختص موجودات شعورمند و مختار است و قسم دیگر تمامی مخلوقات را شامل می‌شود، با توجه به این مقدمه فرق ربوبیت تکوینی و تشریعی در ضمن دو فرق عمده بیان می‌شود:
تدبیر مخلوقات و رسیدگی کردن به شؤون آنها، به دو دسته تقسیم می‌شود، یک قسم از آن، مختص موجودات دارای عقل و اختیار است و قسم دیگر تمامی مخلوقات را شامل می‌شود، با توجه به این مقدمه فرق ربوبیت تکوینی و تشریعی در ضمن دو فرق عمده بیان می‌شود:
* [[ربوبیت تشریعی]]، از رابطه بین موجودات ذی‌شعور و خداوند انتزاع می‌شود، ولی [[ربوبیت تکوینی]] از رابطه تمامی مخلوقات و خداوند قابل انتزاع است.
* [[ربوبیت تشریعی]]، از رابطه بین موجودات ذی‌شعور و خداوند انتزاع می‌شود، ولی [[ربوبیت تکوینی]] از رابطه تمامی مخلوقات و خداوند قابل انتزاع است.
* با توجه به خصیصه اول، ربوبیت تشریعی، در رابطه با راهنمایی درونی ([[عقل]]) یا بیرونی ([[پیامبران]]) خداوند نسبت به بندگان مطرح می‌شود و در رفع نیازهایی از این نوع، مؤثر است اما در ربوبیت تکوینی وجود موجودات و هستی آنها با تمامی شؤون و نیازها از جانب خداوند تدبیر می‌شود.
* با توجه به خصیصه اول، ربوبیت تشریعی، در رابطه با راهنمایی درونی ([[عقل]]) یا بیرونی ([[پیامبران]]) خداوند نسبت به بندگان مطرح می‌شود و در رفع نیازهایی از این نوع، مؤثر است اما در ربوبیت تکوینی وجود موجودات و هستی آنها با تمامی شؤون و نیازها از جانب خداوند تدبیر می‌شود.


به دیگر تعبیر: ربوبیت تکوینی شامل اداره همه موجودات و تأمین نیازمندی‌های آن‌ها و در یک کلمه کارگردانی جهان می‌شود، و اما ربوبیت تشریعی، اختصاص به موجدیت ذی‌شعور و مختار دارد و شامل مسائلی از قبیل فرستادن کتاب آسمانی، فرستادن انبیاء، تعیین وظائف و تکالیف، جعل احکام و قوانین می‌گردد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید (دوره سه جلدی)، نشر بین‌الملل، ص ۸۴.</ref>
به دیگر تعبیر: ربوبیت تکوینی شامل اداره همه موجودات و تأمین نیازمندی‌های آن‌ها و در یک کلمه کارگردانی جهان می‌شود، و اما ربوبیت تشریعی، اختصاص به موجودات ذی‌شعور و مختار دارد و شامل مسائلی از قبیل فرستادن کتاب آسمانی، فرستادن انبیاء، تعیین وظائف و تکالیف، جعل احکام و قوانین می‌گردد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید (دوره سه جلدی)، نشر بین‌الملل، ص۸۴.</ref>
{{پایان پاسخ}}
 
 


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
# بحثی مبسوط در آموزش عقاید، محسن غرویان.
# مجموعه آثار شهید مطهری بخش اصول عقاید.
# اصول عقاید، محسن قرائتی.
# مصباح یزدی، آموزش عقائد، نشر بین‌الملل، (دوره سه جلدی).
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = آفریدگار
| شاخه فرعی۲ = صفات ثبوتیه
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۵۰: خط ۳۴:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
خط ۵۹: خط ۴۴:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:شناخت خدا]]
[[رده:شناخت ذات خدا]]
[[رده:اسماء و صفات الهی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۸


سؤال

منظور از ربوبیت تکوینی و ربوبیت تشریعی چیست؟


ربوبیت از صفات فعل است، که از رابطه مخلوقات و خداوند انتزاع می شود. معنای ربوبیت آن است که مخلوقات، نه تنها در اصل وجود و هستی خود به خداوند محتاجند، بلکه تمامی شئون وجودی آنها وابسته به خدای متعال است و هیچ گونه استقلالی ندارند. حفظ و نگهداری کردن، حیات بخشیدن و میراندن، روزی دادن و به رشد و کمال رساندن، راهنمایی کردن و مورد امر و نهی قرار دادن از جمله مصادیق ربوبیت هستند.[۱]

تفاوت ربوبیت تکوینی و تشریعی

تدبیر مخلوقات و رسیدگی کردن به شؤون آنها، به دو دسته تقسیم می‌شود، یک قسم از آن، مختص موجودات دارای عقل و اختیار است و قسم دیگر تمامی مخلوقات را شامل می‌شود، با توجه به این مقدمه فرق ربوبیت تکوینی و تشریعی در ضمن دو فرق عمده بیان می‌شود:

  • ربوبیت تشریعی، از رابطه بین موجودات ذی‌شعور و خداوند انتزاع می‌شود، ولی ربوبیت تکوینی از رابطه تمامی مخلوقات و خداوند قابل انتزاع است.
  • با توجه به خصیصه اول، ربوبیت تشریعی، در رابطه با راهنمایی درونی (عقل) یا بیرونی (پیامبران) خداوند نسبت به بندگان مطرح می‌شود و در رفع نیازهایی از این نوع، مؤثر است اما در ربوبیت تکوینی وجود موجودات و هستی آنها با تمامی شؤون و نیازها از جانب خداوند تدبیر می‌شود.

به دیگر تعبیر: ربوبیت تکوینی شامل اداره همه موجودات و تأمین نیازمندی‌های آن‌ها و در یک کلمه کارگردانی جهان می‌شود، و اما ربوبیت تشریعی، اختصاص به موجودات ذی‌شعور و مختار دارد و شامل مسائلی از قبیل فرستادن کتاب آسمانی، فرستادن انبیاء، تعیین وظائف و تکالیف، جعل احکام و قوانین می‌گردد.[۲]



منابع

  1. مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن، خداشناسی جهان‌شناسی، مؤسسه امام خمینی (ره)، ۱۳۶۸، ص۴۹، ج۱.
  2. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید (دوره سه جلدی)، نشر بین‌الملل، ص۸۴.