زمان جدایی شیعه و اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{شاخه | شاخه اصلی = |شاخه فرعی۱ = |شاخه فرعی۲ = |شاخه فرعی۳ = }} {{پا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی =
{{سوال}}
|شاخه فرعی۱ =
از چه زمانی مسلمانان به شیعه و سنی تقسیم شدند؟
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
از چه زماني مسلمين به شيعه و سني تقسيم شدند و چرا تعداد سني ها از شيعيان بيشتر است؟
{{پاسخ}}
{{سوال}}
در جامعه اسلامی مذاهب مختلفی شکل گرفته‌ است. انشعاب و ایجاد فرقه‌های متعدد نه از اسلام بلکه از مسلمانان ناشی شده است که راه‌های مختلفی را در پیش گرفته و هر کسی راه خود را دین اسلام تلقی نموده و آن را حق پنداشته است.
{{پایان پاسخ}}
تاريخ بشر گواهي مي دهد كه هميشه، وقتي كه يك دين اعم از دين آسماني و غير آسماني ظهور كرده است، پيروان آن به علل و عوامل مختلف اجتماعي، رواني و اخلاقي باعث انشعاب و تفرقه در دين گرديده و موجب ايجاد فرقه ها و مذاهب مختلف شده اند.


دين اسلام به دليل اينكه يك دين الهي<ref>آل عمران/۱۹.</ref> و مبتني بر حقيقت و نيازهاي مادي و معنوي بشر و همسو با فطرت ثابت انسان<ref>روم/۳۰.</ref> مي باشد، هيچگونه تغيير و تبديلي در حقيقت آن از طرف هيچ كس امكان پذير نمي باشد. بنابراين با انشعاب و ايجاد فرقه هاي متعدد خود دين منشعب نگرديده بلكه اين مسلمانان هستند كه راه هاي مختلفي را در پيش گرفته و هر كسي راه خود را دين اسلام تلقي نموده و آن را حق پنداشته است.
پیامبر(ص) در موقعیت‌های متعدد علی(ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده‌ای از اصحاب در پیروی از امام علی(ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر(ص)، شیعیان علی(ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر(ص) عده‌ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی(ع) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.


اين مسلم است كه خداي متعال دين كاملي را با رسالت خاتم الانبياء(ص) براي بشر نعمت بزرگي قرار داده است.<ref>مائده/۳.</ref> در اين راستا يكي از برنامه هاي مهم رسمي و الهي پيامبر خدا(ص) بيان و تثبيت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود<ref>مائده/۶۷.</ref> و تلاش ممتدي را براي اين امر مهم در زمان ها و مكان هاي متعددي نمودند. روايات و حوادث تاريخي متعددي از آن جمله حديث ثقلين<ref>نيشابوري، حاكم محمد بن محمد، المستدرك علي الصحيحين، بيروت، دارالمعرفه، بي تا، ج۳، ص۱۱۰.</ref>، حديث منزلت<ref>نيشابوري، مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، بيروت، دارالفكر، بي تا، ج۷، ص۱۲۰.</ref>، حديث و واقعه تاريخي غدير<ref>ابن اثير، اسدالغابه، تهران، اسماعيليان، بي تا، ج۵، ص۲۰۵.</ref>، حديث قلم و دوات<ref>بخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، بيروت، دارصعب، بي تا، ج۳، ص۹۱.</ref> و... دلايل قطعي بر اين مطلب مي باشند.
==اهمیت مسئله جانشینی پیامبر(ص)==
خداوند متعال دین کاملی را با رسالت خاتم الانبیاء(ص) برای بشر قرار داد.<ref>مائده/۳.</ref> در این راستا یکی از برنامه‌های مهم رسمی و الهی پیامبر خدا(ص) بیان و تثبیت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود<ref>مائده/۶۷.</ref> و تلاش بسیاری را برای این امر مهم در زمان‌ها و مکان‌های متعددی نمودند. روایات و حوادث تاریخی متعددی از جمله حدیث ثقلین،<ref>نیشابوری، حاکم محمد بن محمد، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۳، ص۱۱۰.</ref> حدیث منزلت،<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۷، ص۱۲۰.</ref> حدیث و واقعه تاریخی غدیر،<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، تهران، اسماعیلیان، بی تا، ج۵، ص۲۰۵.</ref> حدیث قلم و دوات<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۳، ص۹۱.</ref> از جمله دلایل قطعی بر این مطلب می‌باشند.


عده محدودي از اصحاب بر اساس آيات قرآن كريم، هم سخنان و سفارشات رسول خدا(ص) را وحي الهي دانسته<ref>نجم/۳ و ۴.</ref> و هم معتقد به وجوب پيروي از آن حضرت بودند<ref>نساء/‌۹۵ و حشر/۷.</ref>، لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پيروي نمودند و بر اصل اسلام باقي ماندند و اين روايات را سرلوحه هدايت خودشان قرار داده و بعد از پيامبر(ص) اعتقاد به امامت امام علي(ع) و ساير اهل بيت(ع) را در حوزه ديني خودشان حفظ نمودند. اين دسته از مسلمين توسط خود پيامبر(ص) شيعه ناميده شدند<ref>طوسي، مصباح المتهجد، بيروت، موسسه فقه الشيعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقي هندي، علي، كنز العمال، بيروت، موسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حديث ۳۶۴۸۳.</ref> و بعد از رحلت آن حضرت بر همين نام تا امروز باقي ماندند.  
==ریشه جدا شدن اهل‌سنت از شیعیان==
عده‌ای محدودی از اصحاب بر اساس آیات قرآن کریم، همه سخنان و سفارشات رسول خدا(ص) را وحی الهی دانسته<ref>نجم/۳ و ۴.</ref> و معتقد به وجوب پیروی از آن حضرت بودند،<ref>نساء/۹۵ و حشر/۷.</ref> لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پیروی نمودند و بر اصل اسلام باقی ماندند. این دسته از مسلمانان توسط خود پیامبر(ص)، شیعه علی(ع) نامیده شدند.<ref>طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقی هندی، علی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حدیث ۳۶۴۸۳.</ref> و بعد از رحلت آن حضرت بر همین نام تا امروز باقی ماندند.


اما عده اي از صحابه حالا به هر علتي از اين اصل انحراف نموده و به دستورات پيامبر خدا(ص) اعتنا نكرده و در روز وفات حضرت پيامبر(ص) در حاليكه علي(ع) با ساير بني هاشم مشغول كفن و دفن بودند، خودسرانه با توجه به اينكه قبلاً هم با رسول خدا(ص) در مسئله امامت و خلافت به مشاجره پرداخته بود<ref>هيتمي، احمد بن حجر، الصوارق المحرقه، مصر، مكتبه القاهره، بي تا.</ref> شورايي را تشكيل داده و بعد از جدال و منازعات شديد بين مهاجرين و انصار، مهاجرين موفق مي شوند كه ابوبكر را به دستور عمر به عنوان خليفه تعيين كنند.<ref>بخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، بيروت، دارصعب، بي تا، ج۲، ص۲۹۱.</ref> و بدين گونه زمام حكومت و امور سياسي و نظامي امت اسلامي را قبضه نمايند. و بعد از آن با شگردها و روش هاي مختلفي براي ابوبكر بيعت گرفتند.
اما عده‌ای از صحابه از این اصل منحرف شده و به دستور پیامبر خدا(ص) در مسئله جانشینی و خلافت اعتنا نکردند. آنان در روز وفات پیامبر(ص) در حالی که علی(ع) با سایر بنی‌هاشم مشغول کفن و دفن پیامبر(ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شدید، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند.<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۲، ص۲۹۱.</ref> و به این ترتیب زمام حکومت و امور سیاسی و نظامی امت اسلامی را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف برای ابوبکر بیعت گرفتند.


اين دسته از مسلمين در ابتداء عنوان خاصي نداشتند بلكه به عنوان طرفداران عمر و ابوبكر معروف بودند و بنابر قول ابوحاتم رازي بعد از كشته شدن عثمان در زمان معاويه و بعد از آن به «عثمانيه» ناميده مي شدند و شيعيان علي(ع) در اين زمان به نام علويه معروف بودند تا اينكه در زمان عباسيان نام علويه و عثمانيه نسخ گرديدند و علويه بنام پيشين خود يعني شيعه برگشتند و بر ديگران اسم اهل سنت گذاشته شد و اين اسم تا امروز ادامه دارد.<ref>رباني گلپايگاني، علي، فرق و مذاهب كلامي، قم، مركز جهاني علوم اسلامي، ص۱۶۸.</ref>
این دسته از مسلمین در ابتدا عنوان خاصی نداشتند بلکه به عنوان طرفداران عمر و ابوبکر معروف بودند. بنا بر گفته ابوحاتم رازی بعد از کشته شدن عثمان در زمان معاویه و بعد از آن به «عثمانیه» نامیده شدند و شیعیان علی(ع) در این زمان به نام «علویه» معروف بودند تا اینکه در زمان عباسیان دیگر از کلمات علویه و عثمانیه استفاده نشد و پیروان امام علی(ع) و اهل بیت(ع) به نام اولیه خود یعنی شیعه شناخته شدند و دیگران خود را «اهل سنت» نامیدند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ص۱۶۸.</ref>


==عوامل كثرت اهل سنت در برابر شيعيان:==
{{مطالعه بیشتر}}
 
قبل از بيان عوامل كثرت اهل سنت در برابر شيعيان لازم به ذكر است كه كثرت جمعيت مذهبي يا دینی به هيچ وجه نمي تواند معيار حقانيت باشد بلكه دليل قرآني و علمي بر خلاف آن وجود دارد. قرآن كريم مي فرمايد: «عده كمي از بندگان من شكر گذارند<ref>سبا/۱۳.</ref>، ولي بيشتر مردم شكر به جا نمي آورند،<ref>بقره/۲۴۳.</ref> و اكثر مردم ايمان نمي آورند<ref>هود/۱۷.</ref> و اكثر مردم نمي دانند.<ref>اعراف/۱۸۷.</ref>»
 
از نظر علمي با توجه به اينكه طرفداري و پيروي از حق محتاج به مؤونه مي باشد و در پيروي از باطل به كمترين مؤونه اي احساس نياز نمي شود، بايد طرفداران حق كم و طرفداران باطل زياد باشند. پس خود خصوصيت و مقتضاي ذاتي حق و باطل اين تناسب را در جامعه بشري كه حقيقت افراد آن مركب از دو نيروي متضاد انساني و شهواني است، اقتضا مي كند. اما عوامل خاصي كه باعث كثرت و ازدياد اهل سنت در برابر شيعيان شده امور متعددي است كه به موارد ذيل اشاره مي شود:
 
۱. اصلي ترين عامل كودتايي است كه در سقيفه بني ساعده بر عليه علي(ع) و شيعيان صورت گرفت و حكومت بر مسلمين را از آنِ كودتاچيان نمود. اين حكومت در طول ۲۵ سال با اعمال روش هاي مختلف و ايجاد اختناق و فشار بر مسلمين و با استفاده  نمودن از امور خوشايند ظاهري مثل فتح سرزمين هاي عربستان و منع نوشتن احاديث پيامبر اسلام(ص) و... توانست مسلكي را به عنوان اسلام محمدي(ص) در ميان مسلمانان نوپا معرفي و تثبيت نمايد.


۲. استمرار و اشاعه‌ اين راه و روش تحت اسم اهل سنت توسط حكام بني اميه و بني عباس و ساير حكومت هاي به اصطلاح اسلامي تا عصر حاضر حتي با كشتار دسته جمعي شيعيان، يكي ديگر از عوامل ازدياد اهل سنت و قلت شيعه به شمار مي آيد.
==مطالعه بیشتر==


۳. حاكميت جهل بر عوام اهل سنت و تقليد كوركورانه از آباء و اجدادشان و عدم تحقيق حق جويانه در ميان آنان نيز از عوامل مهمي است كه در ازدياد اهل سنت نقش داشته است.
*روابط امام علی(ع) و خلفاء، رجبی، موسوی کاشمری و رهدار.
 
*المراجعات، شیخ شرف الدین عاملی.
۴. عدم معرفي صحيح تشيع براي جهانيان به خاطر نداشتن حكومت با صلاحيت و امكانات از يك طرف و اتهام و دروغگويي مخالفان از قبيل نسبت دادن غلو، كفر، شرك و امثال اين امور به مذهب شيعه از طرف ديگر مي تواند عامل عدم توجه و گرايش مردم به سوي تشيع و تقليل شيعيان باشد. و لذا امروز كه حكومت اسلامي در ايران به پيروزي رسيده است دشمنان آن، از آمريكا گرفته تا وهابيت، همگي در برابر اين انقلاب قد علم نموده اند تا در مقابل گسترش آن سد ايجاد نمايند و از نفوذ جمهوري اسلام ايران كه يك كشور شيعي است ممانعت به عمل آيد.
*چکیده اندیشه‌ها، دکتر محمد تیجانی.
 
البته ممكن است امور ديگري هم در كثرت جمعيت اهل سنت نسبت به شيعه دخالت داشته باشد لكن در اينجا به همين چند امر بسنده مي شود.
{{پاسخ}}
{{پایان مطالعه بیشتر}} ==مطالعه بيشتر==
 
۱. روابط امام علي(ع) و خلفاء، رجبي، موسوي كاشمري و رهدار.
 
۲. المراجعات، شيخ شرف الدين عاملي.
 
۳. چكيده انديشه ها، دكتر محمد تيجاني.
{{مطالعه بیشتر}}


==منابع==
==منابع==
<references />
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
| شاخه فرعی۱ = اسلام
| شاخه فرعی۲ = کلیات مذاهب
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه = شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =  
| ارجاعات =
  | تکمیل =  
| بازبینی نویسنده = 
  | اولویت =  
  | بازبینی =شد
  | کیفیت =  
  | تکمیل =
  | اولویت =ب
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
<references />
[[ps:د شیعه او سني د بېلتيا زمانه]]
[[رده:اختلافات شیعه و سنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۲


سؤال

از چه زمانی مسلمانان به شیعه و سنی تقسیم شدند؟

در جامعه اسلامی مذاهب مختلفی شکل گرفته‌ است. انشعاب و ایجاد فرقه‌های متعدد نه از اسلام بلکه از مسلمانان ناشی شده است که راه‌های مختلفی را در پیش گرفته و هر کسی راه خود را دین اسلام تلقی نموده و آن را حق پنداشته است.

پیامبر(ص) در موقعیت‌های متعدد علی(ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده‌ای از اصحاب در پیروی از امام علی(ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر(ص)، شیعیان علی(ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر(ص) عده‌ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی(ع) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.

اهمیت مسئله جانشینی پیامبر(ص)

خداوند متعال دین کاملی را با رسالت خاتم الانبیاء(ص) برای بشر قرار داد.[۱] در این راستا یکی از برنامه‌های مهم رسمی و الهی پیامبر خدا(ص) بیان و تثبیت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود[۲] و تلاش بسیاری را برای این امر مهم در زمان‌ها و مکان‌های متعددی نمودند. روایات و حوادث تاریخی متعددی از جمله حدیث ثقلین،[۳] حدیث منزلت،[۴] حدیث و واقعه تاریخی غدیر،[۵] حدیث قلم و دوات[۶] از جمله دلایل قطعی بر این مطلب می‌باشند.

ریشه جدا شدن اهل‌سنت از شیعیان

عده‌ای محدودی از اصحاب بر اساس آیات قرآن کریم، همه سخنان و سفارشات رسول خدا(ص) را وحی الهی دانسته[۷] و معتقد به وجوب پیروی از آن حضرت بودند،[۸] لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پیروی نمودند و بر اصل اسلام باقی ماندند. این دسته از مسلمانان توسط خود پیامبر(ص)، شیعه علی(ع) نامیده شدند.[۹] و بعد از رحلت آن حضرت بر همین نام تا امروز باقی ماندند.

اما عده‌ای از صحابه از این اصل منحرف شده و به دستور پیامبر خدا(ص) در مسئله جانشینی و خلافت اعتنا نکردند. آنان در روز وفات پیامبر(ص) در حالی که علی(ع) با سایر بنی‌هاشم مشغول کفن و دفن پیامبر(ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شدید، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند.[۱۰] و به این ترتیب زمام حکومت و امور سیاسی و نظامی امت اسلامی را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف برای ابوبکر بیعت گرفتند.

این دسته از مسلمین در ابتدا عنوان خاصی نداشتند بلکه به عنوان طرفداران عمر و ابوبکر معروف بودند. بنا بر گفته ابوحاتم رازی بعد از کشته شدن عثمان در زمان معاویه و بعد از آن به «عثمانیه» نامیده شدند و شیعیان علی(ع) در این زمان به نام «علویه» معروف بودند تا اینکه در زمان عباسیان دیگر از کلمات علویه و عثمانیه استفاده نشد و پیروان امام علی(ع) و اهل بیت(ع) به نام اولیه خود یعنی شیعه شناخته شدند و دیگران خود را «اهل سنت» نامیدند.[۱۱]


مطالعه بیشتر

  • روابط امام علی(ع) و خلفاء، رجبی، موسوی کاشمری و رهدار.
  • المراجعات، شیخ شرف الدین عاملی.
  • چکیده اندیشه‌ها، دکتر محمد تیجانی.

منابع

  1. مائده/۳.
  2. مائده/۶۷.
  3. نیشابوری، حاکم محمد بن محمد، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۳، ص۱۱۰.
  4. نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۷، ص۱۲۰.
  5. ابن اثیر، اسدالغابه، تهران، اسماعیلیان، بی تا، ج۵، ص۲۰۵.
  6. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۳، ص۹۱.
  7. نجم/۳ و ۴.
  8. نساء/۹۵ و حشر/۷.
  9. طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقی هندی، علی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حدیث ۳۶۴۸۳.
  10. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۲، ص۲۹۱.
  11. ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ص۱۶۸.