معنای جبار از اسماء الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:)
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = آفریدگار
|شاخه فرعی۲ = صفات ثبوتیه
|شاخه فرعی۳ =
}}


{{سوال}}
{{سوال}}
توضیحاتی درباره اسم جبار از اسماء الهی بدهید.
جبار از اسماء الهی به چه معنا است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
کلمه جبار در اصطلاح [[اسماء الهی]] به دو معنا به کار می‌رود، یکی به معنای جبران کننده، یعنی هر چه بالقوه است را او بالفعل می‌کند. معنای دیگری نیز در کلمه جبار به کار می‌رود و آن سلطنت و عظمت بر دیگران است که خداوند به هر کس بخواهد اراده خود را بر او تحمیل می‌کند.
جَبّار در [[اسماء الهی]] به دو معنا به کار می‌رود؛ یکی به معنای جبران کننده، یعنی هر چه بالقوه است را او تبدیل به بالفعل می‌کند. معنای دیگری نیز در کلمه جبار به کار می‌رود و آن سلطنت و عظمت بر دیگران است که خداوند به هر کس بخواهد اراده خود را بر او تحمیل می‌کند.


== جبار به معنای جبران کننده ==
== جبار به معنای جبران کننده ==
کلمه جبّار در مورد [[خداوند]] به دو اصطلاح به کار می‌رود. یکی به معنای جبران کننده یعنی او آنچه را که بالقوه است به بالفعل جبران کرده و تکمیل می‌کند. با عنایت به کلام [[علامه حلّی]] می‌توان گفت: چون خداوند [[واجب الوجود]] است و هر چیزی مستند به اوست، در نتیجه هر چه بالقوه و استعداد است را او به بالفعل تبدیل می‌کند، چون خود، بالفعل محض است.<ref>شیروانی، علی، ترجمه و شرح کشف المراد، انتشارات دارالعلم، ۱۳۸۶، ج۱، ص۷۶.</ref>
جبار در مورد [[خداوند]] در یک کاربرد به معنای جبران کننده است یعنی او آنچه را که بالقوه است به بالفعل جبران کرده و تکمیل می‌کند. خداوند [[واجب الوجود]] است و هر چیزی مستند به اوست، در نتیجه هر چه بالقوه و استعداد است را او تبدیل به بالفعل می‌کند، چون او خود بالفعل محض است.<ref>شیروانی، علی، ترجمه و شرح کشف المراد، انتشارات دارالعلم، ۱۳۸۶، ج۱، ص۷۶.</ref>


مرحوم حاج [[ملاهادی سبزواری (ره)]] می‌فرمایند: جبّار از کلمه جبر به معنی تلافی و تدارک است و ماهیات به لحاظ آنکه دائم بین وجود و عدم بوده و ممکن الوجود هستند؛ خداوند این امکان را در آنها با اعطای وجود جبران کرده و تبدیل به وجوب می‌نماید (منتهی وجوب بالغیر) پس خلل و کمبودهای آنان را پوشانده و نقصان آنها را جبران می‌کند.<ref>سبزواری، ملا هادی؛ شرح الاسماء الحسنی، مکتبه بصیرتی، ص۲۵۴.</ref>
مرحوم [[ملاهادی سبزواری]] معتقد است جبار از کلمه جبر به معنی تلافی و تدارک است و ماهیات به لحاظ آنکه دائم بین وجود و عدم بوده و ممکن الوجود هستند؛ خداوند این امکان را در آنها با اعطای وجود جبران کرده و تبدیل به وجوب (وجوب بالغیر) می‌نماید. پس خلل و کمبودهای آنان را پوشانده و نقصان آنها را جبران می‌کند.<ref>سبزواری، ملا هادی؛ شرح الاسماء الحسنی، مکتبه بصیرتی، ص۲۵۴.</ref>


== جبار به معنای سلطنت و اراده ==
== جبار به معنای سلطنت و اراده ==
معنای دیگر جبار، کسی است که سلطنت داشته و اراده اش نافذ است. مرحوم [[علامه طباطبائی (ره)]] می‌فرمایند: کلمه جبار صیغه مبالغه از جبر یعنی شکسته را اصلاح کننده است و بنابراین جبّار کسی است که اراده اش نافذ است و اراده خود را بر هر کس که بخواهد به[[جبر]] تحمیل می‌کند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان، ترجمه: موسوی سیدمحمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۵، ص۴۲۲</ref>
معنای دیگر جبار، کسی است که سلطنت داشته و اراده‌اش نافذ است. [[علامه طباطبائی]] معتقد است کلمه جبار صیغه مبالغه از جبر یعنی شکسته را اصلاح کننده است و بنابراین جبار کسی است که اراده‌اش نافذ است و اراده خود را بر هر کس که بخواهد به [[جبر]] تحمیل می‌کند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان، ترجمه: موسوی سیدمحمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۵، ص۴۲۲</ref>


به عبارت دیگر جبار به معنای کسی است که بر دیگران عظمت و سلطنت داشته باشد و این خود یکی از صفات خداوند است که در خصوص دیگران مذموم و در خصوص او ممدوح است برای اینکه در غیر خدا معنایش این است که بنده خدا، جباریت را به خود می‌بندد «در حالی که سزاوار آن نیست».<ref>همان، ج۱۹، ص۳۸۲.</ref>
به عبارت دیگر جبار به معنای کسی است که بر دیگران عظمت و سلطنت داشته باشد و این خود یکی از صفات خداوند است که در خصوص دیگران مذموم و در خصوص خداوند ممدوح است برای اینکه در غیر خدا معنایش این است که بنده خدا، جباریت را به خود می‌بندد در حالی که سزاوار آن نیست.<ref>همان، ج۱۹، ص۳۸۲.</ref>
{{پایان پاسخ}}


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
۱. تفسیرالمیزان و تفسیر نمونه، ذیل آیه ۱۰۳، سوره انعام مراجعه شود.
 
{{پایان مطالعه بیشتر}}
* تفسیر المیزان و تفسیر نمونه، ذیل آیه ۱۰۳، سوره انعام.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = آفریدگار
| شاخه فرعی۲ = صفات ثبوتیه
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۴۰: خط ۳۹:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | بازبینی =
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
خط ۴۸: خط ۴۹:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:اسماء الهی]]
[[رده:اسماء و صفات الهی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۰


سؤال

جبار از اسماء الهی به چه معنا است؟


جَبّار در اسماء الهی به دو معنا به کار می‌رود؛ یکی به معنای جبران کننده، یعنی هر چه بالقوه است را او تبدیل به بالفعل می‌کند. معنای دیگری نیز در کلمه جبار به کار می‌رود و آن سلطنت و عظمت بر دیگران است که خداوند به هر کس بخواهد اراده خود را بر او تحمیل می‌کند.

جبار به معنای جبران کننده

جبار در مورد خداوند در یک کاربرد به معنای جبران کننده است یعنی او آنچه را که بالقوه است به بالفعل جبران کرده و تکمیل می‌کند. خداوند واجب الوجود است و هر چیزی مستند به اوست، در نتیجه هر چه بالقوه و استعداد است را او تبدیل به بالفعل می‌کند، چون او خود بالفعل محض است.[۱]

مرحوم ملاهادی سبزواری معتقد است جبار از کلمه جبر به معنی تلافی و تدارک است و ماهیات به لحاظ آنکه دائم بین وجود و عدم بوده و ممکن الوجود هستند؛ خداوند این امکان را در آنها با اعطای وجود جبران کرده و تبدیل به وجوب (وجوب بالغیر) می‌نماید. پس خلل و کمبودهای آنان را پوشانده و نقصان آنها را جبران می‌کند.[۲]

جبار به معنای سلطنت و اراده

معنای دیگر جبار، کسی است که سلطنت داشته و اراده‌اش نافذ است. علامه طباطبائی معتقد است کلمه جبار صیغه مبالغه از جبر یعنی شکسته را اصلاح کننده است و بنابراین جبار کسی است که اراده‌اش نافذ است و اراده خود را بر هر کس که بخواهد به جبر تحمیل می‌کند.[۳]

به عبارت دیگر جبار به معنای کسی است که بر دیگران عظمت و سلطنت داشته باشد و این خود یکی از صفات خداوند است که در خصوص دیگران مذموم و در خصوص خداوند ممدوح است برای اینکه در غیر خدا معنایش این است که بنده خدا، جباریت را به خود می‌بندد در حالی که سزاوار آن نیست.[۴]


مطالعه بیشتر

  • تفسیر المیزان و تفسیر نمونه، ذیل آیه ۱۰۳، سوره انعام.

منابع

  1. شیروانی، علی، ترجمه و شرح کشف المراد، انتشارات دارالعلم، ۱۳۸۶، ج۱، ص۷۶.
  2. سبزواری، ملا هادی؛ شرح الاسماء الحسنی، مکتبه بصیرتی، ص۲۵۴.
  3. طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان، ترجمه: موسوی سیدمحمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۵، ص۴۲۲
  4. همان، ج۱۹، ص۳۸۲.